Sıcak çarpmasın

Her şeyden önce sıcağa bağlı sağlık sorunlarının önlenebilir şeyler olduğunu bilmelisiniz. Basit bir sıcak yorgunluğundan hayatı tehdit edici güneş çarpmasına kadar değişebilen bu sorunların neden oluştuğunu, kimlerin, ne zaman daha fazla risk taşıdığını, önleyici yöntemleri bilirseniz, tatil keyfinizi bölecek sürprizlerden uzak kalır, eğlenmenin de, dinlenmenin de keyfini çıkarırsınız. Sıcak havaların, özellikle de güneşle kontrolsüz buluşmaların yaratabileceği bazı sağlık sorunları var ve bir bölümü hayatı tehdit edici olabiliyor. Bu nedenle Uz. Dr. Ülkümen Rodoplu’nun uyarılarını dikkatle okumanızı öneriyorum.

RİSK FAKTÖRLERİ
* Sıvı kaybına bağlı vücudun kuruması, * Şişmanlık, * Kalın giyecekler, * Fiziksel performans düşüklüğü, * Kalp ve damar hastalıkları, * Cilt hastalıkları (yanık, egzema, sedef, ter bezi bozuklukları), * İleri ve küçük yaş grubu, * Hareketsizlik, * Alkolizm, * İlaçlar (kokain, amfetamin, opiatlar, antipsikotikler, antikolinerjikler, kalsiyum kanal blokerleri, beta blokerler, diüretikler, sempatomimetikler), * Uzun süre ısıya maruz kalma (sporcular, nöbetçi askerler, madenciler, itfaiyeciler, afet iyileştirme çalışanları)

NELER OLUR?
Sıcak çarpması tablosu gerçek vücut sıcaklığının 41 derceyi bu aşması, Santral Sinir Sistemi (SSS) bozukluğu ve anhidrosis görülmesidir. Anhidrosis, terleme kaybıdır ancak her sıcak çarpması olgusunda görülmesi şart değildir. SSS bozukluğu olan her olgu önemlidir ve “sıcak çarpması “ olarak değerlendirilerek hemen tedaviye başlanmalıdır. Birçok organın aynı anda tutulumu sözkonusudur ve ölüm oranı çok yüksektir.
SSS ile ilgili olarak olgularda, tuhaf davranışlar, nöbet, koma görülebilir. Tüm olgularda ortak bulgu beyin ödemi olabilir. 42 C üzerindeki vücut sıcaklıklarında SSS bozukluğu görülmektedir.
Olguların bir kısmında erken dönemde terleme görülebilir ancak sonuçta belirgin sıvı kaybına ve ter bezi bozukluğuna bağlı olarak anhidrosis (terleyememe) gelişmektedir. Sıcak çarpmasından şüphe duyunca hemen tedaviye başlanmalı ve vücut sıcaklığı düşürülmelidir.

İLKYARDIM ÖNEMLİ
* Hastayı sıcak ortamdan uzaklaştırın, yatırarak veya oturtarak dinlendirin, * Üzerindeki fazla giysileri çıkarın, * Uzanmasını sağlayın, * Bilinci yerinde değilse kesinlikle ağzından sıvı vermeyin, * 30 dakika içinde iyileşme görülmezse, bilinci bulanıklaşırsa ve vücut ısısı düşmezse, en kısa sürede hastaneye ulaştırın.