Gebelik öncesi diş tedavisi

Yapılacak tedavilerin, kullanılacak malzemelerin bebeğe zarar verebileceği endişesi ile pek çok anne adayı maalesef diş tedavisinden kaçınıyor ve ağrılara katlanmaya çalışarak aslında fetüse daha çok zarar veriyor. Konuyu İzmir Dişhekimleri Odası Başkanı ve Ege Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Pedodonti Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Rıza Alpöz ile konuştuk. Alpöz’e göre, eğer diş rahatsızlıkları ciddiye alınmaz ve tedavi edilmezse vücutta ağrı oluşturan kimyasallar serbestleniyor ve damarlarda daralmalar oluşuyor. Bu ağrı şoku ile bebek daha fazla adrenaline maruz kalıyor. O yüzden gebelik planlanıyorsa önce mutlaka bir diş hekimine uğramak, çürükleri tedavi ettirmek, diş taşlarını temizletmek, sorun yaratan gömük dişler ve kökler ağızdan uzaklaştırılmalı. Ayrıca diş fırçalama alışkanlığı yoksa o da mutlaka sağlanmalı. 

SAĞLIKLI MÜDAHALE
Ortalama 40 hafta süren gebelik döneminin üç bölüme (trimestr) ayrıldığını belirten Alpöz; dönemlere göre ağız ve diş sağlığı müdahalelerini de şöyle açıkladı;
“Birinci trimestr 0-3 ay arası dönem, ikinci trimestr 3-6 ay, son trimestr 6-9 ay arasında kalan dönem. Diş çekimi, dolgu, kanal tedavisi gibi tüm tedaviler orta trimestrda yapılabilir. En riskli olan dönem ilk ve son trimestr, ki bu dönemde bile pek çok diş tedavisi rahatlıkla uygulanabilir. Kadın hastalıkları ve doğum uzmanından alınacak onay ile genellikle damar büzücü içermeyen anesteziklerle dolgu, diş taşı temizliği, kanal tedavisi, diş çekimi rahatlıkla yapılırr. Burada önemli olan hastada ağrı ve sıkıntı oluşturan bir sorun varsa gebelik döneminde müdahale edilmesi. Diş beyazlatma, implant, estetik lamina restorasyonları gibi aciliyeti olmayan tedaviler mümkün olduğunca gebelik sonrasına planlanmalıdır.”

SIKÇA SORULAN SORULAR
* Cıva içeren metal dolgularımı söktürüp gebelikten önce değiştirmeli miyim?
Kesinlikle hayır. Metal dolgular gümüş ve cıva içerir, dolgu yapıldığında ilk 24 saatte minimal bir cıva salınımı olur sonra dolgudan kesinlikle cıva salınmaz. Eğer dolgular sökülürse oluşan ısı nedeniyle cıva tekrar açığa çıkar. O nedenle sökülmesi gerekiyorsa mutlaka su soğutması altında çok iyi bir aspirasyonla yapılmalı. Gebelik sırasında metal dolguların sökülmesi önerilmez.

* Diş rengi dolgular (Kompozit) gebelerde daha mı sağlıklıdır?
Hayır. Kompozit (diş rengi ışınla donan) dolgularda kısaca BİS GMA olarak adlandırılan bir monomer fazlaca bulunur. Eğer kullanılan dolgu materyali kalitesiz ve ışın süresi yetersiz ise yapılan dolgudan bu madde salınır ve anne ve bebek için zararlı olabilir. Gebelerde kullanılacak en iyi dolgu maddesi konvansiyonel cam iyonomer dolgulardır.

* Gebe olduğumu bilmiyordum diş röntgeni çektirdim. Bebeğime zarar vermiş olabilir miyim?
Diş röntgenleri günümüzde çok gelişmiş ve verilen radyasyon da o ölçüde azalmıştır. Prensip olarak gebelerde diş röntgeni çekilmemelidir denilmesine rağmen, son yıllarda küçük periapikal fimler çok zorda kalınırsa bir adet olmak üzere çekilebilir. Tüm çeneyi gösteren panoramik röntgenler ise gebelikte çekilmemelidir. Farkında olunmadan çekildi ise gebelik süresince başka film çekilmemesine dikkat edilmelidir.

* Her gebelik bir diş kaybı getirir sözü doğru mu?
Hayır. Gebelikte değişen hormonal dengeye bağlı olarak dişeti rahatsızlıkları daha çok görülür, buna bağlı olarak var olan dişeti hastalıkları daha da artabilir. Onun dışında bu inanışın bilimsel hiçbir dayanağı yoktur. Uygun tedavilerle sorun ortadan rahatlıkla kaldırılır.