Bayıldım, kalp hastası mıyım?

Bayılma esnasında bilinç kaybı yaşandığı için hasta olup bitenleri tam olarak hatırlayamaz. Bazen bulunduğu yere bağlı olarak darbe alabilir ve kafa travmalarına maruz kalabilir. Bayılmanın kendisi tam bir hastalık olmayıp altta yatan bazı önemli hastalıkların bir belirtisi olabilir.

Manisa Merkez Efendi Hastanesi Çocuk Kardiyoloji Uzmanı Dr. Şebnem Paytoncu konuyla ilgili şunları söyledi;

100 KİŞİDEN 25’İ
“Her yüz kişiden yirmi beşinde hayatının herhangi bir döneminde bayılma olabilmektedir. Bu durum bakıldığında oldukça sık olarak düşünülür. Acil servise başvuran her yüz hastadan üçünde şikayet bayılmadır. Hazırlayıcı faktörler de olduğu zaman bayılan kişinin bu durumu tekrarlamadığı sürece, ciddi bir sıkıntı olmayabilir. Ancak tekrarlayan bayılmalar dikkat edilmesi ve araştırılması gereken bir durumdur.
En sık görülen bayılma şekli “vazovagal senkop” olarak tanımlanır. Vazovagal senkopta bayılma anı öncesinde, birkaç saniye veya dakika sürebilen baş dönmesi, bulantı, terleme, çarpıntı, gözlerde karama ve sonrasında bilinç kaybı oluşmaktadır. Ani gelişen üzüntü, korku, alınan acı haber, kan aldırtma, hoş olmayan görüntü, sıcak, kapalı ve sıkışık ortamlar, uzun süreli hareketsiz bir şekilde ayakta kalış, açlık, susuzluk, oksijensizlik bayılmanın tetikleyicileridir.

ANİDEN KALKIŞLAR
Ortostatik hipotansiyon adı verilen pozisyonel tansiyon düşüklüğünde; uzun süreli yatar pozisyondan aniden kalkar pozisyona geçilmesi, uzun süre ayakta kalma etkisi ile normalde olması gereken damarlarda büzüşme etkisi yetersizdir veya yoktur. Tansiyonda düşme ile birlikte, kalpte hızlanma olur ve kişi bayılabilir.
Uzun süre ayakta kalma ile ve vücutta su miktarının azalması ile toplardamarlar ile kalbe dönen kan miktarı azalır. Bu şekilde kalpte ve beyinde bulunan reseptör adı verilen algılayıcılar, kalbin daha fazla kan pompalamasını engelleyip kalp hızını ve tansiyonu düşürür. Kişi uygun pozisyona gelmezse, su içmezse veya oturmazsa bilinç kaybı gelişir.
Kan şekeri düşüklüğünde de terleme, bulantı, görme değişikliği ile beraber kişi bilinç kaybı yaşayabilir. Sara nöbetlerinde, beyinde yer kaplayıcı kitle varlığında, migrenin bazı türlerinde yine kas tonusu ve bilinç kaybı görülebilir.

RİTİM BOZUKLUĞU
Kalp kaynaklı bayılma nedenleri şah damarımızın kapak seviyesindeki darlıkları, akciğere giden damarımızın kapak seviyesindeki darlıkları, kalp kasının ilerleyici kalınlaşması ile birlikte olan hastalıkları, akciğer basınç yükseklikleri, kalp kasının oksijensiz kalması ve beslenememesi, kalbi besleyen koroner damar diye bilinen damar yapılarının doğumsal veya kazanılmış hastalıkları, hayatı tehdit eden ritim bozuklukları olarak sayılabilir.”

TEDAVİ YÖNTEMLERİ
Tedavi; altta yatan nedene yöneliktir. Yapısal bir kalp hastalığı varsa bu durumun cerrahi veya girişimsel tedavilerle düzeltilmesi, ritim bozukluğu saptanmışsa tıbbi tedavi veya ICD denilen bir çeşit kalp pili takılması, nörolojik bir problem saptandıysa bu durumun tedavi edilmesi gerekmektedir. Düzenli ve dengeli beslenme, öğün aksatmama, bol sıvı alımı, uygun olmayan ortam ve pozisyonlardan kaçınma (kalabalık sıkışık otobüsler, havasız, basık, sıkıcı ortamlarda uzun süreli ayakta kalma gibi) ile hastaların çok büyük bir kısmında bayılma tekrarlamamaktadır.

NE YAPILMALI
* Etrafındaki kalabalığı açın
* Rahat oksijen alabileceği bir ortama taşıyın
* Sıkışık kıyafeti varsa rahatlatın
* Solunumunu ve kalp ritmini kontrol edin
* Ayaklarını vücudunun baş kısmından biraz yukarıya kaldırıp, kalbe olan kan dönüşünü sağlayın
* Bilinci yerine geldiyse aç veya susuz olup olmadığını öğrenip ona göre davranın
* Bilincin geriye gelmesi uzun sürüyorsa mutlaka 112’yi arayın