Fobilere meydan okuyan bir oyun

Bir dönmenin merak uyandıran dehşetengiz hikâyesi: Çiççuuuuvvvv
“Nasıl döndüm?”
Tanıtım cümlesi, nasıl bir oyunla karşılaşacağımızın ipucunu da veriyor. Tam da bu ironik ifadede vaat edildiği gibi bir oyun, Seyhan Arman’ın kaleme alıp, tek başına sahneye taşıdığı ‘Küründen Kabare’. Türkiye’de trans birey olarak yaşamayı olabildiğince dalgacı bir üslupla ve içeriden bir gözle anlatıyor Arman. ‘Dış gözlerin’ tüm önyargılarını alıp, onlara tatlı sert yanıtlar veriyor ve bir dolu klişe yaklaşımı tersine çeviriyor.
Açıkçası oyuna kafamda “Daha önce izlediğimiz trans öykülerinden farklı ne olacak acaba?” sorusuyla girdim. İlk birkaç dakikada Arman’ın yakaladığı ve tüm oyuna yaydığı bakış açısının içine yerleşmiş buldum kendimi. Daracık elbisesi ve kırmızı stilettolarına ek olarak; kostümlerinin canlı kırmızısıyla yarışan bir enerjiyi de üzerine geçirmiş Seyhan Arman. Ve ilk andan itibaren bizi kendi dünyasına çekiyor. Bu dünyada çocukluk travmaları, ergenlik çağında aileyi terk etmek, sokaklar, erkek şiddeti, seks işçiliği, yok sayılma, parasızlık, umutsuzluk da var; hayaller, aşk, mutluluk, kimliğini bulma, iş denemeleri, toplumun sıradan bir parçası olma çabaları da... Tıpkı izlediğimiz, okuduğumuz başka trans öykülerinde olduğu gibi. Arman’ın farkı; bunları bir kurmacanın içine yerleştirirken ironiyi çok dozunda kullanmasında. İnsanın acıma duygusuna dair duyduğu içgüdüsel ihtiyacı adeta tatmin edip, bir tür vicdan silkinmesi yaşatıp, seyircinin içini boşaltıp salondan öyle yollamayı tercih etmiyor Arman. ‘Küründen Kabare’ seyircisini; transların eğitim, barınma, çalışma, sosyalleşme gibi temel haklarına dair dürtüyor ama bunu ajite ederek değil, ironinin gücünü kullanarak yapıyor. Bir noktada hele; seyirciye bir ters köşe yaparak iyice kırıyor o ajitasyon damarını...
Kendini ‘Diyarbakırlı deli Serpil’ olarak tanıtan ve ömrü bir dizi mücadeleyle geçmiş ama eğlencesinden bir şey kaybetmemiş bir trans kadının hayatından parçaları seriyor önümüze oyun. Temel vurgu ise Serpil’in, hayatına kadın olarak devam ederken dahi ‘erkekleşmek’ zorunda kalması...
Kendisi de trans bir birey olan Arman, tüm oyunu ‘lubunya terimleriyle’ bezemiş. Oyunda seyirciyi ‘laço’dan ‘koli’ye, LGBTİ+ dünyasının küçük bir sözlüğü bekliyor. Aslı Ersüzer’in sahne tasarımı anlatıya kâh dekor, kâh yan karakter olarak hizmet eden bir dizi koliden oluşuyor. Bu da hem işlevsel hem de kolinin Lubunca dilindeki kelime anlamı sebebiyle (cinsel ilişki/partner) yaratıcı bir tercih olmuş.
‘Küründen Kabare’yi görün; kuvvetle muhtemel, oyundan sonra ‘Travesti dehşeti!’ başlıklı haberlere başka bir gözle bakacaksınız...

KÜRÜNDEN KABARE (5 üzerinden 3,5)
Yazan, oynayan: Seyhan Arman
Yönetmen: Melisa İclal Yamanarda
Dış Ses: Engin Alkan
Süre: 75 dakika
Ne zaman, nerede: 21 Mart Perşembe 21.00’de, Dada Salon Kabarett’de.
Bilet fiyatları: Birinci kategori 80,
ikinci kategori 60 TL.