Erişilebilirlik sorunları 23 Haziran’da da seçime damga vurdu

Hepimizin bildiği gibi geçtiğimiz Pazar günü İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimi yenilendi. Ben ve kızım bu seçimde de, 31 Mart’ta olduğu gibi, oyumuzu evde kullandık. Bizim gibi ağır engellilere sağlanan bu kolaylık bizim işimizi çok kolaylaştırdı. Oyumuzu kullanmak bizim için son derece kolay ve zahmetsiz oldu. Biz engellilere bu kolaylığı sağlayan ilgililere ve yetkililere tüm engelliler adına çok teşekkür ediyorum.

Ancak sanıyorum ki bütün engelliler benim kadar şanslı değildi. Zira bu konudaki şikâyetlerini dile getiren bazı okur mektupları aldım. Bu mektuplardan birini sizlerle de paylaşmak istiyorum. Okurum mektubunda hangi partiye taraf olduğunu da yazıyor; ancak adını saklı tutmamı istiyor. Ben de kendisine saygı duyuyor ve arzu ettiği gibi ismini açıklamadan mektubunu yayınlıyorum.

“Değerli yazar Ayşegül Hanım,

Ben 62 yaşında Kadıköy’de yaşayan, CHP seçmeni, yürüteçle yavaş da olsa yürüyebilen bir kas hastasıyım. Sizin takipçinizim. 23 Haziran 2019 Pazar günü yapılan seçimde yaşadıklarımı aracılığınız ile ilgililere ve yetkililere duyurmak isterim. Öncelikle ifade etmeliyim ki, engelim olduğunu zamanında İl Seçim Müdürlüğü’ne iletmiştim. Ancak, bu seçimde yaşadığım zorluklar ne Kadıköy’e ne de CHP’li belediyesine yakışmıştır.

Sandığımızın bulunduğu Caddebostan Mahallesi 50. Yıl Cumhuriyet Feridun Tümer Mesleki ve Teknik Okulu’na geldiğimizde, 31 Mart seçimlerinde engelli kişilerin araçlarına açılmış olan okul kapısının bu kez YSK kararı ile tüm araç girişlerine yasaklanmış olduğunu gördük. Okulun bulunduğu dar sokak metro inşaatı nedeniyle ancak iki aracın birbirine teğet geçmesine olanak verecek şekilde bariyer levhalarla kapatılmış durumdaydı. Buna bir de tek şeride sıra halinde park etmiş araçlar eklenince, değil engelli insanların, sağlıklı bireylerin dâhi araçtan inebilmesi imkânsızdı. Tabii mecburen trafiği durdurarak korna, kıyamet, kavga, bağrışlar arasında büyük bir kaos içinde araçtan indik. Okul girişine kadar devam eden engebe dolu yolu aştık. Okul giriş kapısı önündeki birkaç merdiven üzerine konulmuş olan, yürüteçle çıkmanın mümkün olmadığı, açısının 45 derece civarında olduğunu tahmin ettiğim çok dar, çok kısa ve çok dik olan rampadan belediyenin oraya bıraktığı tekerlekli sandalye ile hayati tehlike atlatarak okula giriş yaptık, oyumuzu kullandık. Okul çıkışında ise aynı dik rampadan geri geri inerek çıkışımızdakinden daha büyük bir tehlike atlattık.

31 Mart seçiminde orada bulunan belediye görevlileri nedense bu kez yoktu. Orada tekerlekli sandalye ile gelmiş olan pek çok yaşlı ve engelli insan gördüm. Eşlerini tekerlekli sandalye ile standartlara hiçbir şekilde uymayan o dar, dik ve kısa rampadan itmekte ve indirmekte başarısız oldular. Bunlardan bazılarına, kendi bel rahatsızlığını hiçe sayarak, eşim yardım etti. Okul bahçesi YSK kararı ile kapatıldığına göre; yol üzerinde engelli araçlarını park ettirecek ve araçtan inilmesini sağlayacak bir görevli, içeride de yaşlı ve engellilere destek olacak birkaç eleman görevlendirmek Kadıköy Belediyesi’nin aklına neden gelmedi merak ediyorum? Ve şunu düşünüyorum; biz ve bizim gibi pek çok kişi tatillerimizi yarıda keserek uzun yollardan masraflar yaparak bu seçim için İstanbul’a geldik. CHP seçmeni olarak özen gösterdik. Ancak, aynı özeni yaşlı ve engelli vatandaşlar olarak onlardan göremedik.

Sevgi ve saygılarımla”

Okurum şikâyetlerinde son derece haklı. Ne yazık ki okullarımızın çoğu erişilebilir mekânlar olmaktan çok uzak. Çoğu okul merdivenli, üstelik tırabzanları da yok. Aslında bizlerin seçimden seçime oy kullanırken şahit olduğumuz bu durum öğretim yılı boyunca hem öğrenciler ham de öğretmenler için sakınca yaratıyor. Ortopedik engelli ya da geçici sakatlıklar yaşayan öğrenci ve öğretmenler bu şartlarda okula devam edemiyor. Yine bazı okullarda merdivenler üzerine yerleştirilen tahta ve benzeri malzemelerle oluşturulan, hiçbir standarda uymayan rampalardan inmek ya da çıkmak mümkün olmuyor.

Ülkemizde engelli rampası yönetmelikle belirlenmiş durumda. Konu ile ilgili olarak dikkate alınması gereken en önemli kaynak TS 12576 No.lu Şehir İçi Yollar – Engelli ve Yaşlılar İçin Sokak, Cadde, Meydan ve Yollarda Yapısal Önlemlerin Tasarım Kuralları adlı Standard. Söz konusu yönetmeliğe göre engelli rampası eğimi ile tekerlekli sandalye kullanıcıları ve bastonlu kişilerin rahat ve güvenli geçişinin sağlanması amaçlanıyor. Aslında döşeme seviyesinden iki santimden daha fazla bir kot farkı varsa rampa düşünülmesi gerekiyor. İdeal olan, uzunluğu 10 metreye kadar olan rampalarda eğimin en fazla % 8, 10 metreden daha uzun rampalarda ise en fazla % 6 olması.

Kanımca Türkiye’deki tüm okulların-ve tabii ki tüm kamu binalarının uygun rampalarla donatılması, rampaya olanak vermeyecek sayıdaki merdivenli binalara ise platform asansör konulması uygun olacaktır. Bu uygulama engelli öğretmen, öğrenci ve veliler için olduğu kadar engelli ve yaşlı seçmenler için de büyük kolaylık sağlayacaktır.   

Engellerimizi hissettirmeyecek engelsiz bir yaşam dileği ile…

.