Engellilerin de yaşamlarını kolaylaştıran teknolojiler

İnovasyonda sınırların zorlandığı yeni nesil teknoloji sistemleri engellilerin de yaşamlarını kolaylaştırıyor. Teknoloji devleri yeni icatlarda bulunurlarken engellilerin hayatını kolaylaştıracak buluşlar üzerinde çalışmayı da ihmal etmiyorlar. Biz bu buluşların hepsinden yararlanamıyor olsak da isterseniz, konu ile ilgili olarak bugüne kadar yapılanları özetle gözden geçirelim: 

Ülkemizde bir bilgi teknolojileri şirketi 2013 yılında görme engellilerin ve yaşlıların hayatını kolaylaştıracak bir baston üretti. Söz konusu baston radyo frekanslarını algılayarak yoldaki taş ve tümsekler konusunda uyarıda bulunuyor. Akıllı telefonlara uyarlanabilen ve sesli navigasyon özelliği bulunan bastonun en önemli özelliklerinden biri de sesli komutları algılayabiliyor oluşu. Sistem, kişinin nereden nereye gitmek istediğini söylemesiyle çalışmaya başlıyor. Kullanıcı, örneğin; A noktasından B noktasına giderken daha önce tanımlanmış olan bakkal, market, eczane gibi noktalara da kolayca uğrayabiliyor. Bu icat Türkiye’ye uluslararası birçok ödül kazandırmış bulunuyor. 

Aynı yıl Japonya’da bir teknoloji devi üzerinde, GPS ve Navigasyon sisteminin yanı sıra, kullanıcının vücut sıcaklığını ve kalp atışlarını takip eden bir sistem bulunan akıllı baston üretti. 3G kablosuz internet özelliklerine sahip olan cihazın kullanıcısı, güzergâhını online olarak takip edebiliyor. Baston, ayrıca, acil durumlarda önceden belirlenen adrese e-posta atabiliyor ve arama yapabiliyor.

2014 yılında Hindistan merkezli bir teknoloji şirketi görme engelliler için akıllı ayakkabılar geliştirdi. Bluetooth ile akıllı telefonlara yüklenen uygulamaya bağlanan ayakkabılar, Google Maps altyapısını kullanarak, kişiyi gitmek istenen yere götürebiliyor. Örneğin; bir yol ayrımında sağa dönmeniz gerekiyorsa, ayakkabının sağ teki titreyerek kullanıcıyı uyarıyor. 

Engellilerin hayatını kolaylaştırmak için cep telefonu ve diğer cihazlar için geliştirilmiş uygulamalar da mevcut. Spread Sings bunlardan biri. Bu uygulama İOS ve Android cihazlar için geliştirilen bir işaret dili sözlüğü. Uygulama, Türkçe dahil, yirmiden fazla dili destekliyor ve 200 binden fazla kelime çevirisine sahip. Dragon Dictation ise konuşmaları yazıya döken bir uygulama; aralarında Türkçe’nin de olduğu 30’dan fazla dili destekliyor. 

Yine 2014 yılında, Fırat Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü’nde okuyan üç öğrenci görme engelliler için akıllı gözlük tasarladı. Bu gözlük hiç göremeyen bir engelli yürürken önündeki engelleri algılıyor. Cihaz, sensor yardımıyla algıladığı herhangi bir engeli titreşime dönüştürerek uyarı veriyor.

Amerika’da, epilepsi hastalarının önceden hiçbir belirti vermeden atak geçirdiklerinin ve bu durumun onların hayatlarını ne kadar zorlaştırdığının farkında olan birkaç mühendislik öğrencisi, 2018 yılında bu sorunu çözecek bir buluş yaptı. Söz konusu öğrenciler, epilepsi atağının başlangıç sendromlarını takip edip atağın geleceğini o kişinin hasta bakıcısı ya da ailesine haber verebilecek bir akıllı kemer geliştirdi. SMART ismi verilen bu akıllı kemer sayesinde hastalar kendilerini daha güvende hissediyorlar. 

2018 yılında üretime giren Braille EDGE 40 görme engelli bireylerin bilgisayar kullanımını kolaylaştırmayı hedefleyen yeni nesil bir klavye. Söz konusu klavye, bilgisayar ekranında yazanları okuyarak onları görme engelli alfabesi (Braille) karakterlerine çeviriyor.   

Tekerlekli sandalye kullanıcılarının araç kullanımlarını kolaylaştırmayı hedefleyen Kenguru Electric Car, tekerlekli sandalye ile arabanın içine girip direkt sürücü kısmına yerleşme olanağı sağlayan bir sisteme sahip. Kenguru Electric Car, aynı zamanda, dünyanın tekerlekli sandalyede kullanabilen ilk otomobili olma özelliğini taşıyor.

Umarım, önümüzdeki yıllarda engelli bireylerin yaşamlarını kolaylaştıracak daha pek çok buluşu hayatımıza katma şansı bulabiliriz.

Engellerimizi hissettirmeyecek engelsiz günler dileği ile…