“Çünkü İyilik Bulaşıcı”

Komşusu açken tok yatmayı içine sindiremeyen bir ülkenin insanlarıyız biz. Ben çocukken mahallenin bakkalına uğrayıp zor durumdaki komşusunun veresiye defterindeki borçlarını ödeyen mahalle sakinleri vardı. “Sağ elin verdiğini sol el bilmeyecek” şiarıyla davranan bu iyi insanlar kimdi bilmezdik. Son zamanlarda, dijital teknolojilerin sunduğu olanakların da sayesinde, bu güzel geleneğimizin Askıda Yemek uygulamaları ile mahallemizin ötesine rahatlıkla taşınabildiğine şahit oluyoruz.

Bugün size böyle bir girişimden,Toktutmak Elimizde Derneği’nden (TOKTUT) söz etmek istiyorum. Derneği kuran Boğaziçi Üniversitesi mezunu ve öğrencisi yedi gencin yolu üniversitenin kampüsünde kesişmiş. Motivasyonları zor durumda kalanları sağlıklı tutabilmek için günlük gıda gereksinimlerinin karşılanmasını sağlamak olmuş. Sıcak yemeğe ulaşamayan vatandaşların ihtiyaçları üzerine kafa yoran bu yedi genç ilk olarak 2020 bahar aylarında COVID-19 nedenli uzun eve kapanma dönemlerinde yalnız yaşayan yaşlılara sıcak yemek paylaşımı ile işe girişmişler. Mart 2020’de sivil bir oluşum olarak yola çıkan TOKTUT, bir yıl içinde dernekleşmiş, gerekli valilik izinlerini almış ve daha geniş kapsamlı bir kampanyayı hayata geçirmiş.

Kampanya kapsamında, belirlenen ihtiyaç sahiplerine pandemi standartlarına göre günlük olarak hazırlanmış ve paketlenmiş taze yemekler ulaştırılıyor. Projeye katkı sağlamak isteyenler TOKTUT web sayfasından askıya yemek bırakıyor. Etli ana yemek, pirinç pilavı, ayran, ekmek ve tatlıdan oluşan öğünler 15 gün boyunca askıda birikiyor ve askı süresi dolduğunda toplanan sayıda yemek yine 15 gün içinde gıdaya erişimde en fazla zorluk çeken gruplara öncelik verilerek düzenlenen haftalık program çerçevesinde ihtiyaç sahiplerine ulaştırılıyor. Dernek öncelikli grupları şöyle sıralıyor: açlık sınırındaki aileler, gelirini kaybeden işsiz bireyler, tek başına yaşayan yoksul yaşlılar, sokakta kalan evsizler, göçmen kadın ve çocuklar.

Dağıtımların ardından, yemek bırakanlara iletilen e-postada askı numaralarına karşılık gelen teslimat hakkında detaylı bilgiler veriliyor.

Dernek dağıtımların en etkin şekilde gerçekleştirebilmesi için belediyeler, muhtarlıklar, yerel sosyal yardım merkezleri, sivil toplum kuruluşları ve sosyal sorumluluk projeleri kapsamında özel sektör firmaları ile işbirliği içinde çalışıyor. Projede halen 82 ihtiyaç merkezine 6 mutfak ile hizmet verilirken; 17 belediye, 11 sivil toplum kuruluşu, 73 kurumsal destekçi, 320 gönüllü ve 5.000’in üzerinde bireysel bağışçı ile işbirliği yapılmakta.

TOKTUT yetkilileri bu kampanyaya girişirken Birleşmiş Milletler'in 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları başlığıyla ilan ettiği hayati önem taşıyan 17 küresel sorunu da incelemişler. Kampanya bu sorunlardan beşi ile yakından ilgili: Yoksulluğa Son, Açlığa Son, Eşitsizliklerin Azaltılması, Sorumlu Üretim ve Tüketim, Amaçlar için Ortaklık.

Derneğin internet sitesinde (toktut.org) çeşitli destek türlerini incelemek mümkün. Bireysel ya da toplu bağışların yanısıra STK işbirlikleri, kurumsal sosyal sorumluluk projesi, kurumsal destek, hammadde ve gıda yardımı, toktut mutfağı ve ihtiyaç merkezi önerebilir; dağıtımlar için gönüllü olabilir; lise veya üniversite öğrencisi iseniz farklı destek türlerini keşfedebilirsiniz. Ayrıca özel gün sertifikaları ve taziye yemekleri ile sevdiklerinize anlamlı bir armağan sunabilirsiniz.

Özellikle son yıllarda üniversitelerin program yükümlülükleri arasında giderek daha sık yer almaya başlayan sosyal sorumluluk projelerinin fakültelerin öğrencilerine sunduğu girişimcilik konulu dersler ve programlar ile bir araya geldiğini görüyorum. Böylece gençler TOKTUT örneğinde görüldüğü gibi sadece farkındalık kazanmakla kalmıyor, toplumsal sorunlara kalıcı ve sürdürülebilir çözümler üretmek için gereken yöntemlere de hakim oluyorlar. Ben de onlara güveniyorum.

Engellerimizi hissettirmeyecek engelsiz bir yaşam dileği ile…

Not: Bu yazının hazırlanmasında Özgür Duygu Durgun’un  17 Mart 2021 tarihli “Birbirimizi ‘TOKTUT’mak elimizde,” başlıklı yazısından ve Toktutmak Elimizde Derneği web sitesinden yararlandım.