Bir SSK hikayesi…

Kızıltoprak’ta, on daireli bir apartmanda oturuyorum ben. Apartmanımız sakinleri ya yaşlı ve emekli ya da genç ve çok yoğun çalışan kişiler. Bu yüzden apartman yönetiminde görev almaya çekiniyorlar. Bu iş on yılı aşkın bir süredir benim üzerimde. Oturduğum apartmanı bir aile olarak düşündüğüm için, hiçbir karşılık beklemeden yapmaya çalışıyorum bu görevi. Ancak apartmanlar SGK ve Bölge Çalışma Müdürlüğü’nce “işyeri” sayılıyor ve apartman yöneticilerinden “profesyonel yönetici” olmaları bekleniyor.

SSK, çoğunuzun bildiği gibi, uzun bir süredir internet dışında işlem yapılmasını kabul etmiyor. Örneğin kapıcının aylık prim bildirgesi internet ortamında dolduruluyor, tahakkuk fişi internet kanalı ile alınıyor. Bunu yapmak hiç de kolay değil, çünkü sürekli yeni bir durumla karşılaşılıyor. Örneğin, bir süre önce “adres veri tabanı”na kaydolmamız istendi. Ne kadar uğraştıysam da bir türlü beceremedim bu kaydı ve tahakkuku da yapamadım. Sonunda SSK’da iyiliksever bir memur yardımcı oldu ve kaydı gerçekleştirdi. Ancak birkaç günlük gecikme için prim tutarının yarısından fazla ceza ödedik.

Eylül’de Ağustos ayı tahakkukunu yapmak istediğimde, İş Güvenliği Yasası ile ilgili olarak “iş kolu kodu/NACE kodu” seçmem istendi ve iki seçenek sunuldu. Bu seçeneklerden biri buhar imalatçısı, diğeri ise buz imalatçısı idi. Doğal olarak ikisini de seçmedim. İlgili birime bir e-posta gönderdim. Gelen cevap şöyle idi:

“İşyeri SGK sicil numarasının 2,3,4 ve 5. rakamı esas faaliyetinizi gösterir ve iş kolu kodu/NACE kodu/faaliyet kodu olarak isimlendirilir.  e-bildirge de bu 4 lü koda karşılık gelen altılı kodlar açılır.
Esas faaliyetiniz tescilinizden farklı ise işyerinizin bağlı bulunduğu SGK İl Müdürlüğüne başvurup tescilinizi değiştirmeniz gerekmektedir.
Tescil değişikliğinin e-bildirge ekranından yapılması mümkün olmamaktadır. Ancak SGK tarafından yapılacak değişiklik sisteme yansıyacaktır.
“http://tuikapp.tuik.gov.tr/DIESS/SiniflamaSurumDetayAction.do?surumId=244&turId=1&turAdi= 1. Faaliyet Sınıflamaları” linkinden NACE Rev.2 Altılı Faaliyet Sınıflamasına,
“http://tuikapp.tuik.gov.tr/DIESS/SozlukDetayiGetirAction.do?surumId=244&duzey=0&ustKod=yok” linkinden de NACE Rev.2 Altılı Faaliyet Sınıflamasının daha ayrıntılı sözlüğüne ulaşabilirsiniz ve faaliyetinize karşılık gelen kodu  buradan seçebilirsiniz.
Örneğin; Site, apartman yönetimleri ve kapıcılar 68.32 kodunun altında bulunmaktadır.”

Verilen linklere girdim, ilgili bölümü kaydedip yazıcıdan çıktı aldım ve kapıcıyı SSK’ya gönderdim. Kapıcı bu işlem için gerekli evrak listesi ile geri geldi ve kurumun bu konuyu sormak için gelenlerle dolup taşmış olduğunu söyledi. Evrakları tamamladık ve kapıcı tekrar SSK’ya gitti. Gönderdiğim dilekçenin üzerine elle yazılmış dört rakamla geri geldi.   Gönderdikleri e-postada 6832 olması gerektiği bildirilen kod “8121” olarak verilmişti. Bu konunun üzerinde daha fazla durmamaya karar verdim ve tahakkuk için form doldurdum. Kapıcı tekrar SSK’ya gitti formu verdi ve cezalı ödeme bilgilerini aldı. Ertesi gün ödeme için bankaya gitti kapıcımız. Çoğu bankada ödeme olarak yalnızca damga vergisi tutarı göründüğü, bir bankada ise bize söylenenden 200 TL daha fazla ödeme çıktığını için borcumuzu yatıramadan geri geldiğini söyledi. Çalıştığım bankayı aradım ve birkaç aydan beri SSK sistemine girmekte zorlandıklarını öğrendim. Bunun üzerine ALO 170 SGK İletişim Hattını aradım ve durumu kendilerine ilettim. Bana bir sorgu numarası verdiler ve tekrar arayıp sormamı istediler. İki gün sonra tekrar aradım fakat bir sonuca ulaşamadım. Neticede 377 TL’lık primi 767 TL olarak ödedik. Yani primin kendisinden daha yüksek bir ceza ödemiş olduk. Peki, ne için?.. Benden kaynaklanmayan bir hata için… Madem ki böyle bir uygulama başlatıldı, tüm apartmanların sicil numaraları SGK tarafından gerektiği gibi düzenlenip kayıtlara geçirilebilirdi. Bu durumda hem SGK’nın hem de apartman yöneticilerinin işleri kolaylaşırdı.

SSK maceralarım ne yazık ki burada bitmiyor. Bugün apartmanımızın kapıcısı değişti. İki gündür giriş ve çıkış bildirgelerini düzenlemeye çalışıyorum. Ancak bir türlü mümkün olmuyor işlemi gerçekleştirmek. 1 Kasım’da bütün bir gün bu işle uğraştım. Üç kez ALO 170 SGK İletişin Hattını aradım. Benim yaptıklarımı bana tarif edip durdular. Sistemin çalışmadığını söylediğimde de, “tekrar tekrar deneyin” dediler. Sonra da eklediler: “Bir Muhasebe Bürosu ile konuşup yardım alamaz mısınız?”

Telefonu kapatıp hıçkıra hıçkıra ağladım. Ülkemin içinde bulunduğu duruma ağladım…
Düşünün ki ben üniversite mezunuyum, yıllarca profesyonel yöneticilik yaptım ve İstanbul’da yaşıyorum. Ve başaramadım…

Devlet eğer vatandaşından internet ortamında istiyorsa pek çok bilgiyi, önce o vatandaşların hepsine bilgisayar kullanmayı öğretmeli. Sonra da bilgisayar sahibi yapmalı hepsini. Tabii bununla da bitmiyor iş. Kurumların siteleri saat gbi tıkır tıkır çalışmalı. “Tekrar tekrar deneyip çalıştığı anı yakalayın” dememeli bizlere. “İşinizi para vererek dışarıya yaptırın” hiç dememeli.

Benim kolum, bacağım bilgisayar başında uğraşmaktan, başım ise sinirlendiğim ve üzüldüğüm için ağrıdı bu işle uğraşırken. Sonuca gitmeyen boş bir uğraş… Umarım yetkililer bu yazıyı okurlar ve bir de bizlerin gözü ile bakarlar bu uygulamaya.

Engellerimizi hissettirmeyecek, engelsiz bir yaşam dileği ile...