Yazıklar olsun bizim coğrafya ezberciliğimize

Coğrafya olimpiyatlarında 140’ıncı sıradayız. Çünkü dünya haritası üzerinde hangi ülke nerededir bilmiyoruz. İnternetteki yarışma devam ettiği için bu sıralama sürekli değişiyor. Geçen salı St.Lucia birinciydi. St.Lucia şarkı adı değil, BM üyesi 192 ülkeden

biri ama şu anda harita üzerindeki yerini bilemiyorum. Fakat bizden daha umutsuz durumda olanlar da var. Mesela İsveçliler. Israrla yarışıp, 170’inci sırada kalmışlar. Katılımları çok yüksek. Ancak haritayı bellemeden katılanlar oldukça, ülke puanı da düşüyor. Ben katılınca da öyle oldu... Kiribati ile Fiji’nin yerini karıştırmışım. Peki Kiribati’nin yerini bilmek çok mu önemli? Onu da bilmiyorum.


Bush hakkında ‘Biri bu adama atlas alsın’ diye bir yazı yazdığım için herkesten özür diliyorum. İkinci kez başkan seçilmesine hırslanıp, Nijerya’yı kıta, Afrika’yı ülke sanması gibi coğrafi saçmalıklarının dünyanın geleceği açısından ne kadar tehlikeli bulunduğunu anlatmıştım. Slovenya ile Slovakya’yı karıştıran başkanı, ABD’nin uluslararası ilişkilerine zarar vermekle suçlayanlar olduğunu da belirtmiştim. Tabii o ABD başkanı ama ne de olsa insan.

Baktım, ben de Kiribati ile Fiji’yi karıştırıyorum. Üstelik 22 yıllık dış haberciyim.

Geographyolympics.com sitesinde 72 milletin coğrafya bilgisini yarıştırdığını görünce şansımı denemek istedim. Öyle sıkıcı formlar doldurmadan, isminizi bile yazmadan katılıyorsunuz yarışmaya. Sadece hangi ülke adına yarıştığınızı belirttikten sonra, ülke sınırları çizilmiş bir dünya haritası çıkıyor karşınıza. 200 saniye içinde 10 ülkenin harita üzerindeki yerini işaretlemeniz gerekiyor. Sorulan ülke isimleri tek tek beliriyor ve bir gün içinde 3 kez yarışma hakkınız var.

Ben de yarıştım ve Kiribati’nin yerine Fiji’yi, Uganda yerine Bolivya’yı, El Salvador yerine Nikaragua’yı ve Guyana yerine Kosta Rika’yı işaretledim. Palau’nun nerede olduğu konusunda hiçbir fikrim olmadığı için soruyu pas geçtim. Yan yana dizili Baltık cumhuriyetlerini de büyük bir başarıyla birbirine karıştırdım. Zimbabwe, İsviçre ve Ukrayna’nın yerini ise bildim.

Sonuç: Başarı oranı yüzde 30. Türkiye’nin skoru ise yüzde 50.624’ten, yüzde 50.581’e geriledi. Ülke puanımızı yüzde 0.043 oranında düşürdüm.

Fakat sonra düşündüm de en azından ülkelerin bulunduğu kıtaları doğru tutturabiliyorum.

MAKSAT AMERİKALI BİLİNÇLENSİN

Dün itibariyle 187 ülkeden 300 bini aşkın insanın yarıştığı coğrafya olimpiyatları fikri bir Amerikalıdan çıkmış. Roger Andresen adlı şahıs, Atlanta’da Nortel Networks’ta fiber optik mühendisi olarak çalışırken, National Geographic Dergisi’nin yaptığı bir coğrafya bilgi araştırmasında, 18-24 yaş grubu Amerikalıların sondan ikinci olduğunu görünce, hemen işini bırakıp memleketini bilinçlendirme hamlesine girişmiş. Dünyaya böylesine egemen bir devlet nasıl bu kadar coğrafya cahili olabilir diyerek, önce 600 parçalık bir dünya haritası puzzle’ı yapmış. Geçen yıldan bu yana internet üzerinden tanesi 14.95 dolara 100 bin puzzle satmış. Sonra da coğrafya olimpiyatlarını başlatmış.

44 ülkeyi gezmişliği bulunan Andresen, Amerikalıların bugüne kadar Nauru diye bir ülkenin adını duymamış olmasından ötürü dehşete kapıldığını, aynı şekilde ABD halkının sadece yüzde 13’ünün harita üzerinde Irak’ı gösterebilmesi yüzünden de pek endişelendiğini söylüyor. ‘Dünyada ne olup bittiğini anlamanın yapı taşı coğrafyadır’ görüşünden hareketle ‘Bir süpergücün vatandaşları olarak bilinçli seçmenler olmamız gerekiyor. Öyle arkana dayanıp, dünyada olup biten korkunç olayları umursamamak olmaz’ diyor.

Harita bilgisi, insanı sosyal ve siyasal olaylar konusunda ne kadar bilinçli yapar bilemiyorum. En azından coğrafya olimpiyatlarının mucidi olan kişi böyle düşünüyor. Ancak Amerikalılar açısından şimdilik pek hedefine ulaşmış gibi görünmüyor. Çünkü olimpiyatların skor listesine bakınca, ABD’den dün itibariyle 72 bin 995 kişinin yarışmaya katıldığını ve 117’nci sırada olduklarını tespit ediyorsunuz. Yani bir miktar daha bilinç aşılamak gerekiyor.

Coğrafya olimpiyatına bir ülkeden binlerce kişi akın edince felaket bir durum ortaya çıkıyor. Harita bilmeyenler katıldıkça ülke puanı düşüyor. İşte İsveç böyle bir felaket örneği. Coğrafyaya çok hevesli oldukları anlaşılan 52 bin 505 İsveçli yarışmaya katılıyor ve bulundukları mevki 170’incilikten yukarı çıkmıyor.

Katılım sayıları değiştikçe ülkelerin pozisyonu da değişiyor, ancak Belçika ile İtalya’nın en istikrarlı ülkeler olarak sürekli üst sıralarda dolaştıkları dikkat çekiyor.

Türkiye’nin skor listesindeki son durumu ise dün 487 kişinin katılımıyla 140’ıncılıktı.

Coğrafya bilmesek de, Türkler bir gün şunu mutlaka keşfedecektir: Yanına bir harita alıp bulmacayı çözersen, 10’da 10 tutturmak işten değil.

Bizim komşular ya bu hileyi buldular, ya da çok iyi coğrafya biliyorlar. Çünkü dün itibariyle skor listesinin birincisi Suriye, 16’ncısı da Yunanistan’dı.