Siz kararlarınızı nasıl alıyorsunuz Aklınızla mı içgüdülerinizle mi

-  Kimsiniz, nesiniz?
- Bilim adamıyım. Aynı zamanda Rönesans insanıyım.
-  Çok güzel de, ne manaya geliyor bu?
- Rönesans insanı mı? Yaşam, benim için sürekli öğrenmek, öğretmek ve bildiklerimi başkalarıyla paylaşmak. Yaşam haz almak demek.
-  Ne şahane bir tanım bu! Ama internet sizi, sadece Rönesans insanı ya da bilim adamı olarak tanımlamıyor...
- Sen okuduğun her şeye inanma! Ama evet, ‘60 yılında Teknik Üniversite’de başlayan maceram, Teksas Üniversitesi, London Bussiness School, Harvard, Boğaziçi, Zürih Politeknik ve Lozan Politeknik filan falan derken 50 yıl sürdü. Profesörlükler, dekanlıklar, bölüm başkanlıkları...
-  İnsan bunları duyunca ‘hazırol’a geçiyor!
- Deli misin? O içtiğin şeyin içinde Bodrum mandalinası var. Hazırola geçeceksen, doğanın muhteşemliği karşısında geç...
-  Bir sürü büyük başarı kazandınız, önemli kararlara imza attınız. O kararları hep aklınızla, mantığınızla mı aldınız?
- Ne münasebet! Hayatım boyunca benim için önemli bütün kararlarımı, içgüdülerimle aldım. Şimdi geriye bakıyorum da, iyi ki öyle yapmışım. İç sesler, dürtüler, rüyalar, tüm bunların bizi nereye götürdüğü fevkalade önemli. Ben duygularımı ciddiye alırım. Birini sevdimse mesela hemen belli ederim, duygularımı gösterme konusunda hiç cimri değilim, resim yaparken ağlarım, klasik müzik dinlerken de. Ama aklımla hareket ederken, terziler gibi iki defa ölçer, bir defa keserim. Yine de bütün önemli kararlarımın arkasında içgüdülerim var. Bak sana bir hikaye anlatayım: 10 buçuk yaşında babamı kaybettim ben. Ne halt edeceğimi bilmiyorum, hayatım kaydı diye düşünüyorum. Korkunç bir travma. Para yok, sefillik diz boyu, sırtımı yaslayacağım kimse yok. İzmirliyim. Oltamı aldım, deniz kenarına gittim. Bari balık tutayım da, anneme para götüreyim... Geleceğe korku içinde bakan, yoksul, zavallı bir çocuk. O da ne! Önümden bir yelkenli geçiyor. Şahane bir kotra. Beyaz. Ve inanmayacaksın ama içinde bir çocuk var, ben yaşlarda, eliyle işaret ediyor, “Gel” diyor, Allah Allah, arkama bakıyorum, sağıma soluma bakıyorum, resmen bana diyor. Arkasında iki kişi daha var, annesi ve babası gibi duruyor, beni çağırıyorlar...
-  Ne yaptınız?
- Atladım suya, yüzerek o tekneye çıktım. Şimdi sence ben bu kararı nasıl aldım? Aklımla mı? Kesinlikle hayır. Kalbimle aldım. İçgüdülerime kulak verdim. Bir ses, “Atla denize, yüz o tekneye, senin için iyi olacak” dedi.
-  Oldu mu?
- Hem de nasıl. Aile Amerikalıydı, çocuğun adı Andy. En yakın arkadaşım oldu. Aylardan Hazirandı, üç ay sonra neredeyse Andy kadar İngilizce biliyordum. Ve o İngilizce sayesinde iyi okullara girdim. Bir şekilde hep kapılar açıldı önümde. Beni evlat edindi o aile. Bu olay, hayatımı değiştiren en önemli şeydir.
-  Başka böyle hikayeler...
- Kitaplar her şeyim. Çok   okurum. Birkaç dilde, aynı anda. 11 yaşında matematik öğretmenimin oğluna ders vermeye başladım. Adam bana öğretiyordu, ben oğluna. Sonra para vermeye başladı. İstemedim almak. “Sen öğretmensin, tabii ki alacaksın” dedi. O zaman anladım ki, öğretmenliğin yaşı yok, bazıları da dünyaya öğretmen olarak geliyor. Kazandığım paralarla ne yapmam gerektiğini düşünürken, yine içgüdülerim devreye girdi, “Kitap al” dedi. Kitapsız ve müziksiz bir evde büyümüştüm. Al sana başka bir hikaye... 18 yaşında Teknik Üniversite’de okurken Almanya’ya staja gittim, kadınları da hep sevdim, her zaman bir şekilde kız arkadaşım oldu. İşte o yaz, Almanya’da, kolumda Alman sevgilim, sokaklarda gezerken, birden bir müzik duydum. Plak satan bir dükkandan geliyordu. Hayatımda ilk defa duyduğum bir müzik. Durdum, kıza da, “Dur ve dinle” dedim. Sonra içeri girdim, “Bu çalan nedir?” dedim. “Brahms’ın ikinci senfonisi” dediler. Klasik müzikten hiç anlamazdım ama o günden beri artık hayatımda. O sırada bir de hayat dersi aldım.

SEN BİR CEP TELEFONUSUN

-  Nedir?
- Alıcılarımız her zaman aktif. Vericiden bir uyarı geldiği zaman, o uyarı ruhumuzu titretir, mesele o uyarıya açık olmak...
-  Anlamadım...
- Ayşe, sen bir cep telefonusun. Bir sürü sinyal dolaşıyor etrafında, milyonlarca. Ama bir tanesi, sana öyle bir geliyor ki, birden bire titreşiyorsun. Buradan çıkan sonuç şu: Bu hayatta ruhunu titreştiren her şeyi yap! Düşünme bile. Ben yaptım, ruhumu titreten her şeyin peşinden gittim.
-  Peki hiç pişman olmadınız mı?
- Muhtemelen olmuşumdur.
Ama pişmanlık duygularını zaman ötesine taşımam.
-  Nasıl yani?
- Geri bakıp, “Ah şöyle olsaydı, keşke böyle yapsaydım” demem. Bir şey istediğim gibi olmadı mı, n’apalım, daha önümde zaman var derim. Hakikaten de zamanla olur.
-  Sizin için hayat ne ifade ediyor?
- Ben ciddi bilimsel bir eğitim aldım. Ve gerçekten ciddi kuruluşlarda bilimsel eğitimler verdim. Bilimin temel yapı taşlarını, matematiğinden Kuantum fiziğine, astrofizikten bilgisayarların derinliklerini bilen biriyim. Şimdi iyi dinle beni: Ne kadar derine gidersen git, yaşam, sürekli çözülmeye hazır bir yumak gibidir. Yaşamın bilinmeyenleri hiçbir zaman bitmeyecektir, bitmez. Amaaa yaşamın bütün güzelliği de işte o bilinmeyenlerindedir. Ve o laf
var ya, hepimizin bildiği ‘anı yaşa’, fevkalade önemlidir...
-  Carpe diem...
- Evet. Yaşamın bu anı dediğimiz şeyin içinde, bütün geçmişin olduğu gibi, bütün insanlığın geçmişi de vardır. Ama aynı zamanda o anın içinde, geleceğin belirtileri ve bütün beklentileri de vardır. Su damlası gibi her şeyi içerir o an. Geçmiş de, gelecek de o anın içindedir.
-  İnsan öğrendikçe neyi bilmiş oluyor?
- Yaşamın ve evrenin ne kadar muhteşem olduğunu. Aslında mesele kafamızdaki evreni yakalamak. Bilgi, öğrenme, deneyim tüm bunlar insanı ve dolayısıyla kendimizi daha iyi anlamak için. Bildikçe zenginleşirsin ama ne kadar az şey bildiğini de fark edersin. Bizler tabii Picasso değiliz. Ona sormuşlar “Nasıl buluyorsunuz bu kadar yeni tekniği?” “Onlar beni buluyor” demiş. İç seslerimiz ve içgüdülerimiz zannettiğimizden daha çok işe yarıyor.
-  Kulaklarına küpe olsun diye genç insanlara söylemek istediğiniz bir şeyler var mı?
- Var, var. Yaşamdan   korkmasınlar. Geleceği umutla baksınlar. Ve hiç unutmasınlar: Çalışmaktan, üretmekten daha güzel hiçbir şey yok bu. Ürettiklerini de hiçbir şekilde saklamasınlar,  her şeyi paylaşsınlar, aşklarını, servetlerini... Yaşamın en güzel yanı paylaşmak.
-  Siz ölüm korkusundan nasıl kurtuldunuz?
- Ölümü bilen yok. Kimse gittikten sonra geri dönüp bize bir şey anlatmıyor. Orası karanlık, mistik bir alan. Ama hayatın
güzelliği de demin söylediğim gibi o mistik alanda gizli, bilinmeyende. Dindar bir insan değilim ama inançlıyım. Bilime inanırım. Ama bilmediğim şeylere de inanırım. Evrenin nasıl bu kadar kompleks yaratıldığı ve dengede durduğu emin ol bilim tarafından da yüzde 100 açıklanmış değil. Amaaaaa... Ben ölümden korkmam arkadaş çünkü yaşamdan da korkmuyorum. Bence kimse korkmasın!

HAYATA KATKIMIZ BAZEN KAVGAYLA OLUR

Olaylara, sadece seyirci kalırsak, yani televizyon izler gibi yaşarsak, yaşama hiçbir katkıda bulunamayız. Yaşama olan katkımız, yaşımız ne olursa olsun, yazıyla, sözle, zaman zaman kavgayla, paylaşmakla olur. Bunun da yaşı yoktur. Bir şeyi yapmak için ne erkendir ne de geç. Yeter ki içimizde o işi yapmak için enerji bulalım, harekete geçelim. Birçok insan, enerji bulur ama sonra öyle mi olur böyle mi, diye sürüncemede bırakır, vazgeçer. Yanlış! Vazgeçmemeli. O ses geldiğinde mutlaka devam etmeli. Korkmadan, cesurca...