Ayşe'nin gözlüğü

Son sözYaşarken şöhrete ulaşabilmekten umudumu iyiden iyiye kesince, ben de kestirmeden gidip, ölürken şöhret olmayı denemeye karar verdim. Çalışmamım ilk hamlesi olarak Jonathon Green'in ‘‘Famous Last Words’’ (Ünlü Son Sözler) kitabını ele geçirdim.Ve ne keşfettim biliyor musunuz?Yaşamı süresince hiç bir şey olamayıp da, sadece ‘‘son sözleri’’yle şöhreti yakalayan bir sürü insan varmış.Gerçi, insanın söylediği her sözün önemi vardır.Ama ‘‘son söz’’ün...Ayrı bir manası vardır.Çünkü ölürken söylenmiştir.Ötesi berisi yoktur.Yalana, dolana gerek yoktur.Neyse o dur...Ve doğrudur.*Bu ‘‘son söz’’ mavrası beni heyecanlandırıyor.Çünkü kendi ağzımdan çıkacak ‘‘son söz’’ün ne olacağı, daha şimdiden beni dahi meraklandırıyor. Kendime dair duyduğum bu merak bir sürü ünlü insan için daha da cazip oluyor. Bu da hayatın çelişkilerinden biri: Ölüm sevimsiz bir şey, ama söylenmiş ‘‘son söz’’ler okurken insana sevimli geliyor. Yani bazıları. İçlerinde insanı güldürenleri bile var ve işin tuhaf tarafı, bir ya da iki cümle içinde bir insanı ‘‘yakalamak’’, ya da ‘‘yakından tanımak’’ bile mümkün. Yirmi tane kitabını okumuş olabilirsin o insanın ama sadece o ‘‘son söz’’ cümlesi senin onu daha yakından tanımana yardımcı olabiliyor. Jonathon Green'in toparlamasında beni de ilgilendiren ilginç sonuçlar ortaya çıkıyor: Çoğunluk ‘‘son söz’’ünü sarfederken ‘‘anne’’sinden bahsediyor, sonra ‘‘aşk’’ından, ‘‘aile’’sinden, ‘‘çocuklar’’ından. Çalışmaları, yaptıkları, ‘‘sanat’’ları ondan sonra geliyor.*O en büyük tabu ‘‘ölüm’’den sonra ne olacağı sizi ilgilendirmiyor. Ama sizin ‘‘son söz’’ünüzün ne olacağı bizi ilgilendiriyor.Mu acaba?Deli miyim neyim, bu Pazar günü, ölüme neden takıyorum ki, zaten ben yarın Camel Trophy'ye gidiyorum, dört yakışıklı yarışmacıyla birlikte, ‘‘dünyanın son noktası’’na...Herhalde böyle bir durumda benim ‘‘son söz’’üm şu olurdu: ‘‘Dünyanın sonuna geldim, başa dönmek istiyorum!’’Benimkini şimdilik boş verin...Siz, şu aşağıdaki ünlülerin ‘‘son söz’’lerine kulak verin:*George Orwell (Eric Blair)İngiliz gazeteci, yazar. 1950'de öldü. Son çalışmasına yazdığı giriş cümlesi...Elli yaşında herkes hakkettiği suratı taşır yüzünde!Jonannes BrahmsAlman besteci. 1891'de öldü. İçtiği son kadeh şarabın keyfine varırken...Hmmm, tadı mükemmel, teşekkürler!Napoleon BonaparteFransız imparatoru. 1821'de öldü.Fransa! Ordu! Ordumun komutanları! Josephine!Charles Dickensİngiliz edebiyatçı. 1870'de öldü...Doğal olun, doğal olun çocuklarım...Frederic ChopinPolonyalı besteci. 1849'da öldü. Son isteği...Tabutumun kapağını öldüğüme emin olduktan sonra kapatacağınıza söz verin. Canlı gömülmek istemiyorum.George Sand (Amandine Dupin)Fransız romancı. 1876'da öldü. Ailesine...Elvada, ben ölüyorum. Hoşçakal Lina, hoşçakal Maurice, hoşçakal Lolo, hoşça...Huey P. LongLouisiana valisi. 1935'de öldü.Beni niye vurduğunuzu merak ediyorum?KleopatraMısır kraliçesi. M.Ö 30'da intihar etti. Meyve tabağının içindeki zehirli yılanı görünce...İşte burada!FarukMısır kralı. 1965'de öldü. 1952'de tacını kaybederken yaptığı konuşmada...Yakında sadece beş kral kalacak: İngilizlerin, pırlantaların, kalplerin, iskambil kağıtlarının ve kulüplerin kralı.Louis 1Fransız kralı. 840'da öldü.Dışarı, dışarı!Billy the Kid (William Bonney)Amerikan efsanesi. 1881'de öldürüldü. Katili Pat Garrat'a...Siz kimsiniz?Ludwig von BeeethovenAlman besteci. Sağırdı. 1827'de öldü.Cennette duyacağım!Jules VerneFransız romancı. 1905'de öldü. Çocuklarına...Honorine, Mechel, Valentine, Suzanne- burada mısınız?Charles Darwinİngiliz bilimadamı. Evrim teorisinin mucidi. 1882'de öldü.Ölümden en az korkan ben değilim!Allen GinsbergAmerikalı şair. 1997'de öldü.Oldukça mutluyum. Hatta rahatsız edici ölçüde rahatım!Pierre-Auguste RenoirFransız ressam. 1919'da öldü.Gelişme kaydediyorum...Emile ZolaFransız romancı. 1902'de öldü.Ben hastayım. Başım çok kötü. Aa bu köpek de hasta. Siz bu köpeğin hasta olduğunu görmüyor musunuz? İkimiz de hastayız. Yediğimiz bir şey dokunmuş olmalı. Geçer.Julia Margaret CameronAmerikalı fotoğrafçı. 1875'de öldü. Cameron ve kocası Ceylon'a bir seyahate çıktılar. Başlarına gelecekten korktukları için, yanlarına iki de tabut aldılar, gittikleri yerlerde belki tedarik edilemez diye...Olağanüstü!Pablo Picassoİspanyol ressam. 1973'de öldü.İçin, benim şerefime için!Benjamin FranklinAmerikalı diplomat ve yazar. 1790'da öldü. 25 yaşındayken mezar taşını yazdı...Ben Franklin Printer'ın bedeni (eski bir kitabın kapağı gibi, ciltlerinden ayrılmış) burada yatıyor. Solucanlara hazır ve nazır. Ama hayatı boyunca yapmış olduğu çalışmalar yeni ve zarif baskılarıyla huzurlarınızda...Clark GableAmerikalı film yıldızı. 1960'da öldü. Marilyn Monroe'yla ‘‘The Misfit’’ filmini çektiği dönemde. Kameraya söyledikleri son replikler...Marilyn Monroe: Karanlıkta geriye dönüş yolunu nasıl bulacaksınız?Clark Gable: Büyük yıldızı takip edeceğim. Altındaki yol beni doğrudan eve götürür.Jane Austenİngiliz yazar. 1817'de öldü. Son isteğinin ne olduğu soruldu.Hiç birşey, sadece ölüm...Charlotte Bronteİngiliz romancı. 1855'de öldü. Sadece bir yıllık evliydi...Beni ölmeyeceğim değil mi? Ölüm ayırmayacak bizi değil mi, ne kadar da mutluyduk...Nicola Coveilloİngiliz müsizyen. 1926'da öldü. Coney İsland'da yaşayan yeğenini ziyaret etti ve küçük yeğen caz müziği dinlerken...Bu müzik değil. Dayanamıyorum. Kapat şunu!Edgar Allan PoeAmerikalı yazar. 1849'da öldü.Tanrım yalvarırım, ruhuma yardım et!James DeanAmerikalı film yıldızı. 1955'de bir araba kazasında öldü. Ölmeden önceki konuşmalarında...Eğlenceli günlerim sona erdi.Franz KafkaÇek yazar. 1924'de öldü. Yazarlığına dair bütün kanıtların yakılmasını istedi.Yazar olduğuma ilişkin hiçbir delil kalmayacak.Elvis PresleyAmerikalı rock starı. 1977'de öldü. Son basın konferansının finali...Umarım, sizi sıkmadım!