Clafouti, ya da clafoutis (kláfuti okuyun) klasik bir Fransız tatlısı. Geleneksel olarak vişne ya da kirazın üzerine krep hamurunun dökülüp fırında pişirilmesiyle yapılıyor.
Ama her ne kadar geleneksel şekli bu olsa da her mevsimin meyveleriyle yapılabilecek kadar esnek bir tarif. Örneğin armut, elma, şeftali, ahududu, erik, böğürtlen ve hatta mandalina gibi meyvelerle de yapabiliyorsunuz ve harika oluyor. Sıcak ya da ılık olarak yeniyor. Bugün sizlere bu güzel, hafif ve çok kolay Fransız tatlısını anlatmak ve farklı tarifler vermek istiyorum.
Clafouti, Fransa’nın Limousine bölgesine ait yöresel bir tatlı. Limuzin arabalarının ismi de zaten bu bölgeden geliyor. Bölgenin başlıklı ve uzun tarihi pelerinlerinden esinlenerek uzun araçlara limuzin ismi vermişler. Clafouti 19’uncu Yüzyıl’da ünlü olmuş ve sonra tüm ülkeye yayılmış. Yukarıda da değindiğim gibi özgün hali kirazla ya da vişneyle yapılanı. Hatta öyle enteresan ki, clafouti tatlısı içine konacak olan kirazların çekirdekli mi, yoksa çekirdeksiz mi olmaları gerektiğine dair yıllardır gereksiz bir tartışma bile var. Bazı meraklılara göre kirazları ya da vişneleri çekirdeğiyle birlikte koymalısınız, zira çekirdeklerin tatlıya katacağı çok özel ve farklı bir aroma oluyor.
Clafouti gerçekten de çok esnek bir tatlı. Kimi yerde önünüze neredeyse sulu ve sarı renkli bir sos içinde sıcak meyveler geliyor, kimi yerde de meyvelerin kek gibi kızarmış ve sertleşmiş bir hamur içinde geldiğini görüyorsunuz. Doğrusu hangisi derseniz, bu tamamen sizin hangi tarzı sevdiğine bağlı. Yani her tür pişirme yöntemi mübah. Ben biraz tart gibi bir form alan clafouti’yi daha çok seviyorum.
Bugün size vereceğim tariflerden birisinde çekirdeksiz mandalina kullanıyorum. Bu tarifi New York Times gazetesi yazarı Mark Bitman’dan aldım. Geçen yıldan beri de pek çok kez pişirdim. Tarifi yaparken mandalinaların etrafındaki beyaz püskülleri mümkün olduğunca temizleyin. Ayrıca tarifte verilen şeker miktarını dilerseniz arttırıp daha şekerli bir tatlı yapabilirsiniz. Tarifte vanilya kullanılmıyor ama siz dilerseniz bir tutam saf vanilya ilave edip lezzeti farklılaştırabilirsiniz.
Pişirme zamanı da, dediğim gibi, esnek. Ben her ne kadar 40 dakika veriyorsam da siz pekálá bu süreyi kısa tutup daha az pişmiş bir clafouti de yemeyi tercih edebilirsiniz. Son olarak, ben her ne kadar çekirdeksiz mandalina ve elmayla yapılmış clafouti tarifleri veriyorsam da siz donmuş vişne veya frambuazla da deneyebilirsiniz.
Haftaya kadar güzellikle kalın, yeni tatlardan uzak kalmayın.
Mandalina clafouti
MALZEMELER(6 kişilik): 1/2 bardak (su bardağı) un, biraz da tavayı unlamak için un; 3 yumurta; 1/2 bardak toz şeker; bir tutam tuz; 3/4 bardak taze krema; 3/4 bardak süt; soyulmuş ve dilimlere ayrılmış 5-15 tane çekirdeksiz mandalina (miktar tamamen zevkinize kalmış, yaklaşık 3 bardak kadar gelmeli); pudra şeker.
YAPILIŞI: 1. Fırınınızı önceden 175 dereceye ısıtın. Fırın kabını (23-25 santim çapında ve 5 santim yüksekliğinde) tereyağıyla yağlayın ve un serpin. Unun kabın her tarafına bulaşmasını sağlayın. Fazla unu dökün. 2. Büyükçe bir kásede yumurtaları köpürene dek çırpın. Toz şekeri ve tuzu ekleyip çırparak karıştırın. 1/2 bardak unu da bu karışıma ilave edip karıştırın. 3. Mandalina dilimlerini fırın kabına dizin. Mandalinalar fırın kabını tepeleme doldurmalılar. Yumurtalı hamuru kaptan neredeyse taşacak şekilde mandalinaların üzerine dökün. Belki biraz fazla hamur elinizde kalabilir, dert etmeyin. 4. Fırında yaklaşık 40 dakika kadar ya da clafouti kızarıp bir bıçak batırdığınızda temiz çıktığı ana kadar pişirin. Üzerine pudra şekeri serpin ve sıcak, ılık ya da oda sıcaklığında servis edin.
Elma clafouti
Elmaları yıkayın ama soymayın. Dörde kesin ve çekirdeklerini çıkarın. Sonra da uzunlamasına 1 santim dilimler şeklinde kesip fırın kabına yerleştirin.
Bu tarifi ABD’nin en ünlü yemek yazarı Julia Child’ın ünlü ve benim çok severek kullandığım ’Mastering the Art of French Cooking’ isimli kitabından aldım. Aynen aktarıyorum.
MALZEMELER: 1/2 bardak çekirdeksiz kuru üzüm; 100 gram tereyağı; 1/2 artı 1/2 bardak toz şeker; 6-7 orta boy elma (Golden Delicious); 3 yumurta; 3/4 bardak süt-krema karışımı; 1/4 bardak un; çay kaşığı toz tarçın.
YAPILIŞI: 1. Fırınınızı önceden 175 dereceye ısıtın. Üzümleri, bir káse içine koyun ve üzerlerine 1/4 bardak su (ya da dilerseniz rom) döküp yumuşamaya bırakın. 2. Çok yüksek olmayan 25 santim çapındaki fırın kabınızın içine tereyağının yarısını sürün. Üzerine 1/4 bardak toz şekeri serpin. 3. Elmaları yıkayın ama soymayın. Dörde kesin ve çekirdeklerini çıkarın. Sonra da uzunlamasına 1 santim (ya da daha ince) dilimler şeklinde kesin. Elmaları fırın kabının içine üst üste sıra halinde yerleştirin. Üzerlerine 1/4 bardak daha toz şeker dökün ve kalan tereyağını da parça parça elmaların üzerine koyun. 4. Fırının ortasıyla tavanı arasındaki rafta 25 dakika kadar elmaları pişirin. Pişmiş elmaları tekrar düzgün bir şekilde fırın kabının içine yerleştirin. 5. Üzümlerin suyunu süzün ve elmaların üzerine serpin. Rom kullanıyorsanız yarısını elmaların üzerine gezdirin. 6. 3 yumurtayla 1/2 bardak toz şekeri bir kase içinde mikser ile 3-4 dakika kadar çırparak karışımın koyu ve açık sarı bir renk almasını sağlayın. İçine kremalı süt, un ve tarçını ekleyip karıştırın ve homojen hale getirin. Karışımı elmaların üzerine dökün. 7. Fırının orta rafında 25 dakika kadar ya da bıçak batırdığınızda temiz çıkana dek pişirin. Üzeri kızarmalı. Sıcak, ılık veya oda sıcaklığında servis edin.
Kaz ciğeri nerede bulunur
Yağlı kaz ciğeri, yani foies-gras (fua-gra) bu sayfa sayesinde ülkemiz yemek severlerinin ilgi alanına girdi. Daha önce kimsenin bu muhteşem malzemeden söz ettiğini hatırlamıyorum. Hayvan hakları açısında belki itiraz kaldırır bir malzeme ama olağanüstü güzel. Ancak pek çok okurum bana sürekli olarak İstanbul’da kaz ciğerini nerede bulabileceklerini soruyor. Tabii bu ekonomik krizde kaz ciğeri alabilmek hangi babayiğidin harcı olur bilmiyorum ama meraklısı olanın da bu nimeti tüketmek istemesini anlayışla karşılıyorum. İstanbul Káğıthane’de Ekol Gıda isimli şirket, bütün kaz ciğerini donmuş halde satıyor. Ürünler Bulgaristan’dan ithal ediliyor. Fransa yanında Bulgaristan ve Macaristan da önemli kaz ciğeri üreticileri. Ekol Gıda’ya telefon ediyorsunuz, kaz ciğerinizi kapınıza teslim ediyor. Nakit öderseniz yaklaşık %15 civarında indirim yapıyorlar. Firmanın iletişim bilgileri şöyle: Tel: (212) 295 53 00 veya 321 31 71; www.ekolfood.com.
Hayatın Tarif Kitabı
Sonunda çok sayıda okurumun ısrarlı bir isteğini yerine getirme fırsatı buldum. Bu sayfada yaklaşık 5 yıldır yazdığım yazılarımı kitap halinde önümüzdeki ayın başında yayınlayacağım. Kitabın içine fotoğraf basmıyoruz. Ama bunun yerine çok daha güzel bir şey yapıp yaklaşık 600 tane yüksek kaliteli fotoğrafı ek olarak CD içinde veriyoruz. Şubat ayının ilk yarısında Sistem Yayıncılık tarafından "Hayatın Tarif Kitabı" ismiyle piyasaya çıkarılıyor. Bilginiz olsun istedim.