MATT Haig geçen yıl piyasaya çıkardığı Marka Hataları (Brand Failures) kitabı iş yapınca bu kez de Marka Krallığı (Brand Royalty) isimli bir kitap çıkardı.
Haig ilk kitabında tüm zamanların en büyük 100 markalama hatasından söz ediyordu. İkinci kitabında ise dünyanın en iyi 100 markasını belirliyor.
Kuşku yok ki dünyada yüzlerce başarılı marka var. Peki Haig 100 markayı nasıl seçti? Tabii ki sadece finansal başarılarına bakarak değil. Haig’in 100 markayı şeçerken ne kadar uzun ömürlü olduklarına, yeni ürün geliştirme başarılarına, iş yerinde yaptıkları devrimlere, kitle iletişimi ve diğer küresel başarılarına bakmış ve markaları 17 farklı gruba ayırmış. Böylece ortaya belki de bugüne kadar yapılmış olan en kapsamlı, en eğlenceli, en aydınlatıcı marka öyküleri ortaya çıkmış. Haig’in marka sınıflandırması çok ilginç. Seçtiği markaları tanımlamak için kullandığı sıfatlar da..Haig markalar konusunda bugüne kadar yapılmış en başarılı çalışmayı gerçekleştirmiş. Haig’in sınıflandırmasını ve kullandığı sıfatları aşağıda özetliyorum.
Yenilikçi Markalar
1. Adidas: Performans markası 2. Sony: Öncü marka 3. Hoover: Anlamdaş marka 4.Xerox: Araştırma markası 5. American Express: Bütünlük markası 6. L’oreal: Bireysellik markası 7. Durex: Güvenilir marka 8. Mercedes-Benz: Prestij markası 9. Nescafe: Anında hazır marka 10. Toyata: Büyük-resim markası
Öncü Markalar
11. Heinz: Güven markası 12. Kellog’s: Aşinalık markası 13.Colgate: Toplam marka 14.Ford: Satış markası 15.Goodyear: Liderlik markası 17. Gilette: Traş markası 18. Wrigley: Yeni düşünce markası.
İlgi Dağıtan Markalar
19. MTV: Gençlik markası 20. Harry Potter: Öykü markası 21. Barbie: Kaçış markası 22. Disney: Nostaljik marka
Çizgideki Markalar
23. Cosmopolitan: Devrimci marka 24. Nokia: Çizgi marka 25. Toys’R Us: Kasılma markası 26. Subway: Odak markası
Kas Markaları
27. IBM: Çözüm markası 28. Wal-Mart: Ölçekmarkası 29. McDonald’s: Servis markası 30.Nike: Spor markası 31.Starbucks: Postmodern marka 32. Microsoft: Egemenlik markası
Ayırma Markaları
33. Pepsi: Farklılaşma markası 34. Hush Puppies: Gündelik marka 35. Timex: Kalıcılık markası 36. Evian: Saflık markası 37. Duracell: Uzun sürelilik markası 38. Danone: Sağlık markası 39. Heineken: Export markası
48. Oprah Winfrey: Kurtarıcı marka 49.Jennifer Lopez: Superstar marka 50. David Beckham: İkon markası
Sorumluluk Markaları
51.Johnson&Johnson: Kriz yönetimi markası 52.Ben&Jerry’s: İlgilenme markası 53. Seeds of Change: İyilik markası 54: Cafedirect: Dürüst ticaret markası 55: MAC: Neden markası 56. Hewlett-Packard: Çalışanların markası
Geniş Markalar
57. Yamaha: Yoksayılan marka 58. Caterpillar: Sert marka 59.Virgin. Elastik marka
Duygu Markaları
60.Apple: Kült marka 61. Harley Davidson: Erkeklik markası 62. Zippo: Uzun ömürlülük markası 63: Jack Daniel’s: Kişilik markası 64. Chrysler: Romantik aşk markası 65:Guinness: Zamansızlık markası
Tasarım Markaları
66.IKEA. Demokratik marka 67.Audi: İlerleme markası 68. Bang/olufsen: Gelişim markası 69.Muji: Minimalizm markası 70.Vespa: Güzel marka 71. Converse: Miras markası 72. Volkswagen: Uzunömürlülük markası
Tutarlı markalar
73. Coca-Cola: Ulaşılamaz marka 74. Nivea: Süreklilik markası 75.Hard Rock Cafe: Anımsanmaya değer şeyler markası 76. Clarins: Uzmanlık markası 77.Campbell’s soup: Tektiplik markası 78. Budweiser: Hedeflenmiş marka
Reklamveren Markalar
79.Kraft: Hanehalkı markası 80.Absolut Vodka: Reklam markası 81.Benetton: Renk markası 82.Calvin Klein: Seks Markası 83.The Gap: Rahatlık markası 84.Diesel: İronik marka
Dağıtım Markaları
85.Avon: Esneyen marka 86. Hertz: Güvenilirlik markası 87. Domino’s Pizza: Eve servis markası 88. Dell: Doğrudan satış markası 89. Amazon: internet alışveriş markası
Hız Markaları
90.Reuters: Nesnellik markası 91.Fedex: İlk marka 92.Zara: Fast-fashion markası 93.Hello Kitty: Sevimli marka 94. Google. Arama markası 95.CNN: Bilgi markası 96. Hotmail: Virütük marka
Evrim Markaları
97.Bacardi: Karaip markası 98.HSBC: Kazanç markası 99.Intel: Eğiten marka 100.Samsung: Yükselen marka
Hadi şimdi bir de siz karar verin bakalım ne markasısınız ve ne markası olmak istiyorsunuz? Ya da Türkiye’de ne tür markalara gereksinim var?
Bir marka bu kadar harcanır
REGAL reklamlarının ilkini anımsayın. Reklam gibi reklamdı.. Regal’i ucuzluğuna rağmen tercih etmeyen kişi okkalı bir tokat yiyordu. Aslında reklamda tokat falan atılmıyordu ama biz zihnimizde tokadı resmediyorduk. Regal kısa sürede zihinlere kazındı. Ama reklamı yaşatmaya niyeti olmayan kurumlar Regal reklamlarını sakıncalı buldular. Regal reklamları ‘halk sağlığını’ tehdit ediyormuş..
Regal haklı olarak korktu, yaratıcı strateji değiştirmek zorunda kaldı. Yeni yayına giren reklamda Nöri Gantar ve Semih Sergen bir kadını işe alırken sorguluyorlar. Regal’i tercih edecek kadar akıllı olan kadını ödüllendirip işe alıyorlar. Yeni regal reklamının ne tadı var var ne tuzu..Markanın özü kalmadı özü..Reklamı yaşatmaya niyeti olmayan kurumları kutluyorum. Bir marka ancak bu kadar harcanabilir. Regal AİHM’ne gitse yeri..