Al-Qaeda’nın ‘Al’ı

O ‘Al’ var ya siz onu bilmezsiniz. O ‘Al’ ki dayanılmaz bir cazibesi vardır. Önyargıların, tadına doyum olmaz lezzeti saklıdır o cazibede.
Ben anlatacak değilim size ‘Al’ın allığını...
Şimdi size nakledeceğim ‘Al’ hikâyesinin anlattığı kadar, hiçbir şey anlatamaz önyargıların hafifliğini. ‘Al’ı da hiç kimse, akli melekeleri körelmiş bir budala kadar iyi taşıyamaz üstünde.
Bu kafada bir senatör yaşıyor ABD’de. Adı, Lindsey Graham. Geçen hafta yaptığı bir konuşmayla Arap medyasının diline düştü.

* * *

Ortadoğu’da ‘Al’ ile başlayan her şeyin kötü haber olduğuna inanıyor Lindsey Graham.
Kendi başına inanmakla kalsa gene neyse. Daha elif’i mertekten ayırt edecek bir göz aşinalığı bile yokken elifba’ya, elif lam hecesinin Latin harfleriyle yazılışından siyasi anlam türetiyor. ‘Al’ üzerine koca bir tez bina ediyor. Ortadoğu’yu da bu linguistik kuruntuyla anlamlandırıyor. Ve bir başöğretmen özgüveniyle kürsüye çıkıp bu fikirlerini takır takır açıklıyor da.
Dünyaya Kaf dağından bakınca, aşağıdakilerin dili ile hali üzerine ahkam kesmek için gramer bilgisi gerekmiyor nasıl olsa. Gece ile gündüz farkı kadar bariz ve sağlam kanıtları var ayrıca hazretin: Al-Qaeda’sı da Al-Nusra’sı da ‘Al’ ile başlamıyor mu, al sana ispat!

* * *

Senatör Graham’ın düştüğü durum tam olarak şu: Amiyane bilgiçliğiyle kafa bulan Al-Arabiya, adının başında ‘Al’ olan bir televizyon. Al-Qaeda’yla aynı ‘Al’dan...
Suudi Arabistan Krallığı’nın Latin alfabesiyle orijinal adı, Al-Mamlakah al-Arabiyah as-Sa’udiyah. Amerika Birleşik Devletleri’nin Arapçası da hakeza, Al-Qaeda’nın ‘Al’ı ile başlıyor: Al-Wilayat al-Muttahidah al-Amrikiyah vesair...
‘Al’, İngilizce karşılığıyla ‘The’ demek. Belirlilik takısı yani.
Türkçe telaffuzuyla ‘El’; El-Kaide’nin ‘El’i, ‘El-Nusra’nın ‘El’i gibi... Ne zannettiyse hazret!..
Arap medyasından izliyorum tartışmayı, bir haftadır Ali okulu dersleri gibi heceletiyorlar senatöre. Umut vaat ediyor mu peki, nerede! Kendi gibiler arasında mutlu, mesut yaşayıp gidiyor.

* * *

Gelişme beklemek hata esasen. Kırk yıllık şaptan olmaz zaten şeker. Suç senatörde değil.
Suç; genel kültür düzeyinde bile Ortadoğu hakkında malumatı olmayan, önüne harita sersen Türkiye’nin ne yana düştüğünü dahi bir çırpıda çıkaramayacak adamları, başımıza ‘sınıf hocası’ tutanlarda. Tahtaya kaldırıp ders verdiren, allame pozlarına sokup not kırdıran, mektup döşettirip fırça çektiren içimizdeki Amerikalılarda...
Söylenişi ve yazılışı dilden dile değişse de ona, buna, kendine yabancı herkesin dilinde aynı manaya geliyor Al-Qaeda’nın ‘Al’ı: Önyargının ayartıcı şehveti, balı.

Bu da alışkanlığın ‘Al’ına dair

OYUNCU Fırat Tanış’a Twitter’dan söz vermiştim; Oyunculuk Atlas’ı adlı kitabı okuyup paylaşacaktım. Ancak kastım yine Twitter’dan paylaşmaktı.
Cüneyt Uzunlar’ın 2014’te basılan kitabını edindim, yarıdan fazlasını okudum ve sonunu beklemeden burada paylaşmaya karar verdim.
Kaldığım bölümün başlığı şu: ‘Üzgün olmayan üzgün olmaz’...
Fırat Tanış, arka kapak yazısında “Beklenen kitap” demiş. Benim de beklediğim bölüm buymuş.
Yine, “Oyunculukla hiç ilgisi olmayan ve olmayı düşünmeyen okur için de yazılmış bir kitaptır bu” demiş. Sizi tenzih ederim, fakat benim için olduğu kadar Senatör Lindsey Graham’giller için de yazılmış. Oyuncular için, kendisi ince ama damıtılmış bilgi ve bol örneklemelerle dolu, muhtevası zengin bir el kitabı. Ufuk açıcı bir rehber... Oyuncu olmayan ‘bilgiç vaizler’ içinse hacmi küçük ama penceresi büyük bir başucu eseri...

* * *

“Bedenini niye hapsediyorsun” diye soruyor Cüneyt Uzunlar.
“İnanılmaz derecede esnek, dönüşmeye eğilimli, yön bakımından bol olasılıklı bedenimiz, yüzbinlerce hareket yapabilecekken on-yirmi hareketle ömür geçirir...”
Ben de başını şu ya da bu sabit fikrin demirliklerine sıkıştırmış herkese soruyorum, bakışınızı niye daracık bir pencereye hapsediyorsunuz?
“İyi, güzel, doğru denilen çok şeyler aslında alışılan şeylerdir” diyor Cüneyt Uzunlar.
Görmeye, duymaya, okumaya alıştıklarımızın ‘Al’ını değiştirmek mi daha zor, önyargıların ‘Al’ takısı sığlığını değiştirmek mi?

Günün Haiku’su

HAVASINDA rutubet
Yerinde bir gudubet
Çatladıkapı’da yine azdı romatizmalarım
Okur dizesine örnek: Al-Qaeda’nın Al’ı da almış ha!