Yaz boyu izin trafiği yoğun olacak

2016’da; kurban bayramında da dokuz gün kesintisiz izin imkânı vardı. Bayramın ilk günü pazartesiydi. Yalnız cuma, tek gün açıkta kalıyordu ve o da idari izinle kapatılmıştı.

Bu yıl; kurban bayramında açıkta kalan gün sayısı iki. Bayram, 11 Ağustos Pazar günü başlayıp, 14 Ağustos Çarşamba günü (4’ncü gün) biteceğinden, o haftanın yalnız perşembe ve cuma günü açıkta kalacak. Dolayısıyla milyonlarca çalışan “Kurban bayramında da kesintisiz dokuz gün tatil olacak mı?” sorusunu soracaktır... Bu konu ancak ağustos ayında netleşecektir.

Büyük çoğunlukla çalışanların izin talepleri de iki bayram arasına denk gelecektir. İstanbullular için; 23 Haziran’da büyükşehir belediye başkanlığı seçimi de yenileneceğinden, haziranın son haftasından sonra izin talebi daha da artacak. Bu yaz, ramazan bayramının hazirana, kurban bayramının ağustosa denk gelmesi, yıllık izinlerin daha da hassas planlamasını gerektiriyor. Kritik görülen pozisyonlar için çakışmaların yaşanmaması ve işlerin devamlılığının sağlanması için izin tarihlerinin bu gözle değerlendirilmesinde yarar var.

ÖZEL SEKTÖRDE DE İDARİ İZİN VAR MI?

Bahsettiğimiz idari izin yoluyla bayram tatilinin dokuz güne çıkartılması kamu kesimi için geçerli.

Peki; özel sektörde durum ne? İşverenin kararıyla izinler netleşiyor. Büyük çoğunlukla özel sektör işyerleri de, çalışanları için kesintisiz dokuz günlük bayram tatili imkânı sağladı. Çalışanlarına dokuz günlük bayram tatilini müjdeleyen işverenler; arada kalmış çalışma günleri için çalışanlarını ‘yıllık ücretli izinli’ sayabilir. Veya sonradan bu arada kalan çalışma günleri kadar çalışanlarından ‘telafi çalışması’ yapılmasını isteyebilir. Her iki durumun da nasıl uygulanabileceğini açıklayalım şimdi...

TELAFİ ÇALIŞMASI

İşverenler, iki ay içinde çalışılmayan süreler için telafi çalışması yaptırabilir. (İş Yasası Md.64) Telafi çalışmaları, günlük en çok çalışma süresini aşmamak koşuluyla gün de üç saatten fazla olamıyor. (Günlük çalışma süresi toplamda 11 saati aşamıyor.) Ayrıca tatil günlerinde telafi çalışması yaptırılamıyor. Çalışması karşılığı çalışana normal ücreti ödeniyor.

Telafi çalışması yapılması yerine; işverenin sağladığı ilave iznin, yıllık ücretli izinden sayılmasına da (düşülmesine de) karar verilebilir.

YILLIK İZİN KOŞULLARI

İşyerinde en az bir yıl çalıştıktan sonra yıllık izin hak edilebiliyor.

Çalışma süresine bağlı izin süreleri şöyle:

a) Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dâhil) olanlara 14 günden,

b) Beş yıldan fazla onbeş yıldan az olanlara 20 günden,

c) Onbeş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara 26 günden, az olamıyor.

50 yaş üstü ve 18 yaş altı için izin süreleri: 18 ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi 20 günden az olamıyor.

Yıllık ücretli izin günlerinin hesabında izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmıyor. İşveren tarafından yıl içinde verilmiş bulunan diğer ücretli ve ücretsiz izinler veya dinlenme ve hastalık izinleri yıllık izne mahsup edilemiyor.

Bir bölümü on günden aşağı olmamak üzere bölümler hâlinde yıllık izin kullanılabiliyor.