Yapay zekâ ve muhasebeciler

Halen insanlar tarafından yürütülen birçok işin gelecekte makinaların yapay zekâsıyla yapılacağı konuşuluyor. Gelecekte mesleğinden olacak ya da meslek alanı daralacak kişiler arasında; fabrika çalışanları, şoförler, pilotlar gibi muhasebeciler- mali müşavirler de sayılıyor.

Muhasebeciler, müşavirler halen görevlerini yürütürlerken yapay zekâlı makinalar gibi yalnızca enerji yüklemesiyle işlerini yürütmüyorlar tabii ki... Her canlı gibi hayatın olağan akışındaki riskleri taşıyorlar ve her canlı gibi ölümlüler. Peki; vefat gibi beklenmeyen durumlar yaşandığında muhasebecilerin işleri nasıl yürütülüyor? İşletmeler adına düzenli olarak aylık-3 aylık Maliye’ye iletilmesi gerekenler beyannameler aksamıyor mu? Sonuçta müşterilerinin (vergi mükelleflerinin)  beyannamelerini süresinde Maliye’ ye iletmek gibi ağır sorumlulukları var mali müşavirlerin... Ve bu görevler süresinde yerine getirilmediğinde çok ağır mali yaptırımlar da öngörülüyor vergi mevzuatında...

Nihayet mali müşavirlerin de mazeretlerinin olabileceği kabul edildi... Eğer beyanname vermek için 7 güne kadar bir süre kalmışsa ve bu süre içerisinde mali müşavir (veya yakını) hayatını kaybetmişse beyanname verme süresine 7 gün ilave edilebiliyor artık. Yani beyanname verme süresinden sonraki 7 gün içinde beyanname verilebilecek.

Ödeme süresinde de aynı esneklik tanınıyor... Yakını veya kendisi vefat eden meslek mensubu tarafından beyanname/bildirimleri verilen mükelleflerin beyanname/bildirim verilme süreleri ile bunlara istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme sürelerinin son günü, bunların verilmesi gereken sürenin son gününü takip eden günden itibaren 7 nci güne uzatılıyor.

Maliye’nin konuyla ilgili düzenlemesi 15 Ekim 2019 tarihinde yapıldı. (Vergi Usul Kanunu-VUK- Sirküleri/118) Yeni düzenlemeye göre yalnız mali müşavirin vefatı sırasında değil yakınlarının (eş, çocuk, anne, baba, kayınvalide, kayın peder, kardeş) vefatında da aynı esneklik tanınıyor. Sirkülerde uygulamaya yönelik örnekler de yer alıyor. Gerek KDV ve muhtasar beyannameler için, gerek her ay düzenli Maliye’ye gönderilmesi zorunlu BA- BS formları için örnekler şöyle:

Örnek 1: Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı Keçiören Vergi Dairesi Müdürlüğü mükelleflerinden SMMM Bay (A) 20.11.2019 tarihinde vefat etmiştir. Bay A’nın vefat ettiği tarih itibarıyla, beyannameleri Bay (A) tarafından verilen mükelleflere ait KDV ve muhtasar beyannamelerin verilme süresinin bitimi olan 26.11.2019 tarihine 7 günden az kalmış olması nedeniyle, 26.11.2019 tarihine 7 gün eklenecek ve söz konusu beyannameler 03.12.2019 tarihine kadar verilecek, tahakkuk eden vergiler yine 03.12.2019 tarihine kadar ödenecektir.

Örnek 2: İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı Üsküdar Vergi Dairesi Müdürlüğü mükelleflerinden SMMM Bayan B’nin kardeşi 25.11.2019 tarihinde vefat etmiştir. Bayan (B)’nin kardeşinin vefat ettiği tarih itibarıyla, bildirimleri Bayan (B) tarafından verilen mükelleflere ait Ba-Bs bildirimlerinin verilme süresinin bitimi olan 02.12.2019 tarihine 7 gün kalması nedeniyle, 02.12.2019 tarihine 7 gün eklenecek ve söz konusu bildirimler 09.12.2019 tarihine kadar verilecektir.

Örnek 3: Gaziantep Vergi Dairesi Başkanlığı İslahiye Vergi Dairesi Müdürlüğü mükelleflerinden SMMM Bay C’nin kayınvalidesi 19.10.2019 tarihinde vefat etmiştir. Bay C’nin kayınvalidesinin vefat ettiği tarih itibarıyla, beyannameleri Bay C tarafından verilen mükelleflere ait KDV ve muhtasar beyannamelerin verilme süresinin bitimi olan 28.10.2019 tarihine, 7 günden fazla kalması nedeniyle, bu Sirküler kapsamında zor durum hükümlerinden faydalanılmayacak, söz konusu beyannameler 28.10.2019 tarihine kadar verilecek ve tahakkuk eden vergiler de 28.10.2019 tarihine kadar ödenecektir.

YENİ VERGİ PAKETİNDE NELER VAR?

SON günlerde önemli değişiklikler içeren vergi paketi konuşuluyor... 500 bin lira üstü gelir elde edenler için gelir vergisi (GV) oranının (yüzde 35) artırılacağı (yüzde 39, yüzde 43 ve yüzde 45 olarak), binek otomobil kiralarında aylık 4 bin lira üstü kira ödemesinin gider yazılamayacağı, 5 milyon lira üstü değere sahip lüks konutlar için yüzde 1 oranında ilave vergi alınacağı, kurumlar vergisinin oranının (yüzde 22) yüzde 20 ve yüzde 18’e indirileceği gibi... Dijital ortamda sunulan reklam, aracılık gibi hizmetler için yüzde 7,5 oranında öngörülen dijital hizmet vergisi, hakemlerin yararlandığı GV istisnasının kaldırılması gibi konular da var... Yeni paket meclise gelince içerik netleşecektir. Çokça tartışılacak yönü de var bu düzenlemelerin... Vergi paketi meclise geldiğinde yasa teklifi metni üzerinden, yeni düzenlemelerin kimin cebini ne kadar etkileyeceğini ayrıntılı olarak ele alacağız.

Futbolcuların vergileri de artıyor mu? Süper lig futbolcularının gelirlerinden; güncelde sabit ve düşük oranlı olarak yüzde 15 oranında vergi alınıyor. Ve bu düşük oranlı vergilendirmenin süresi yılsonunda doluyor. Hiç değişiklik yapılmasa bile 2020’den itibaren süper lig futbolcuları da yüzde 35 oranında ( tüm yüksek ücretliler gibi) vergilendirilecek. Sporcular da GV yasasına göre ücretli sayılıyor. Ama yeni paketle; sadece süper lig futbolcularının değil, tüm yüksek ücretlilerin yüzde 45’e varan oranda vergilendirileceğinden bahsediliyor. Avrupa’daki futbolcuların ödedikleri vergilerden bahsedelim: İspanya, İngiltere ve Fransa’da vergi oranı yüzde 45, İtalya’da yüzde 47, Almanya’da yüzde 47.5.