‘Olur’ demenin de vergisi var

Evet; aynen öyle... ‘Olur’ dediği için vergi ödeyenler de var. Hatta emin olmak için konuyu Maliye’ye soran da olmuş. ‘Evet ödeyeceksin’ diye de vatandaşa cevap verilmiş. 

Kiraladığı dükkan için mülk sahibi ile kira sözleşmesi imzalayan bir işletmeci... Sözleşmede “kira bedelinin her yıl enflasyon oranında otomatik yenileneceğine dair” şartın da olduğunu belirterek, her yıl otomatik arttırılan yeni kira bedeli üzerinden tekrardan damga vergisi ödeyip ödemeyeceğini Maliye’ye sormuş. “Eğer ‘olur’ demişseniz vergi de ödenecek” demiş Maliye’de. (İzmir Vergi Dairesi Başkanlığı, 19 Eylül 2016 tarih ve 431 Sayılı özelge)

Daha da açalım: Kira sözleşmesinin yılı dolduğu zaman yenilenen kira bedeline ilişkin ‘Olur’ ya da ‘Onay’ gibi ifadeler içeren bir kağıt düzenlenmesi durumunda veya sözleşmeye şerh konulması durumunda, yine damga vergisi hesaplanıyor. Ancak söz konusu kira sözleşmesinde herhangi bir değişiklik yapılmaksızın sözleşme süresinin kendiliğinden uzaması durumunda, sözleşme süresinin bitimini izleyen yıllar için damga vergisi istenilmiyor.

İşyeri kira sözleşmelerinin otomatik yenilenmesinde ‘olur’ demek yeni vergi ödeneceği anlamına geliyor. Peki diğer durumlar? Kira sözleşmeleri ve damga vergisi konusu milyonlarca kişiyi ilgilendiriyor. Bu konu hakkında en çok merak edilen diğer kritik konuları da sırasıyla açıklayalım...

- Damga vergisinin oranı: İşyeri olarak kiralanan gayrimenkulün sözleşmesi için binde 1,89 oranında damga vergisi hesaplanması gerekiyor.

- Brüt kira üzerinden mi hesaplanıyor? İşyeri kiralamalarında; kiracı tarafından Maliye’ye ödenmesi zorunlu olan işyeri gelir (stopaj) vergisi ve mülk sahibine ödenecek net kira bedelinin toplamı (stopaj + net kira) üzerinden damga vergisinin hesaplanması gerekiyor.

- Konutlarda damga vergisi yok mu? Konut kiralayan vatandaşlar için damga vergisi ödenmesi söz konusu değil. Gerçek kişilerce mesken (konut), kiralanmasına yönelik olarak düzenlenen kira sözleşmeleri damga vergisinden istisna.

Damga vergisinden istisna olan söz konusu kira sözleşmelerinden, bu sözleşmelerdeki kefalet şerhleri ve teminat taahhütleri nedeniyle de damga vergisi hesaplanmıyor.

- Nüsha sayısı vergiyi artırıyor mu? Nispi (oran olarak hesaplanan) damga vergisine tabi kâğıtların, sadece bir nüshası üzerinden damga vergisi alınır.

Damga Vergisine tabi bir kağıtta birden fazla adi kefil ve garantör bulunması durumunda, yalnız bir kefalet ve bir garanti taahhüdü için damga vergisi hesaplanır.

- Damga vergisinde üst sınır ne kadar? 2019 için belirlenmiş güncel üst sınır 2 milyon 642 bin 810 lira. Her bir kağıt için hesaplanacak vergi tutarı “2.642.810” lirayı aşamıyor. - Sözleşme bedelinden daha yüksek tazminat olduğunda... Pey akçesi, cayma tazminatı, ücret tevkifi, cezai şart gibi bir sözleşmenin yaptırımı olarak belirlenen taahhütlerden, bunlar başlı başına bir sözleşmeye konu olmadıkça damga vergisi hesaplanmıyor.