Okul faturası neden vergiden indirilemiyor

Bu yakınmayı ‘ücretli çalışan’ bir vatandaştan işittim... “Ben daha maaşımı cebime koymadan, vergisi kesiliyor. Üstelik yüzde 35’e kadar da çıkıyor bu verginin oranı” diye de devam etti.

Vatandaş haklı... Hakikaten de ücretli çalışanlar, yıllık beyanname vermediklerinden eğitim faturalarının ödedikleri vergiyi azaltıcı bir etkisi yok. (Birden fazla işverenden alınan ücretlilerden; birden sonraki işverenden aldıkları ücret -2016 için- 30 bin TL’yi aştığında, ücretliler yıllık beyanname veriyorlar) Halbuki; beyanname veren mükellefler, özel okul faturalarını (beyan edilen gelirin yüzde 10’nu aşmayarak) gelirlerinden düşebiliyorlar, eğitim faturaları ödenecek vergiyi azaltıyor.

Meclis’te yer alan Gelir Vergisi Kanunu (GVK) tasarısında bu konuda bir değişiklik var. Ancak o da yüksek ücretliler için... Yıllık geliri 220 bin lirayı aşan ücretliler beyanname verecekler. (Birden fazla işverenden alınan ücretler toplamı 110 bin TL’yi aşıyorsa bu kişiler de beyanname veren ücretliler kapsamına dahil ediliyor.) Dolayısıyla eğitim faturaları için de beyannamede indirim imkanı tanınmış olacak.

Bir başka yakınma... “Evet, özel okul teşviki var, ilkokul için bu yıl 3 bin 440 lira devlet destek veriyor. Ama bu da veliye değil, direkt okula ödeniyor. Okulların birçoğu ücretlerine teşvikten daha çok zam yaptı zaten. Dolayısıyla teşvik veliye yansımıyor aslında. Teşvik; okula değil direkt veliye ödense, esas o zaman amaca hizmet edecek.”

Vatandaş yine haklı... Devlet; teşviki, okul yerine direkt vatandaşa-veliye ödese, toplamda 1.2 milyar liralık devlet desteği amacına uygun kullanılmış olacak. Geçen öğrenim döneminde yaklaşık 1 milyon özel okul (ilk ve orta öğretim) öğrencisi vardı. Bu sayı artarak da devam ediyor. Haftaya pazartesi başlayacak öğrenim döneminde teşvikten faydalanacak öğrenci sayısı ise 340 bin. (İlk defa teşvik verilecek öğrenci sayısı: 75 bin)

YASA DEĞİŞMELİ

Devlet; eğitim desteğini, ‘okul faturalarının vergiden düşülmesi’ yoluyla da uygulayabilir. Eğitim faturalarının (ücretlilerin) vergi matrahından düşülmesi imkanı geldiğinde yaklaşık 1 milyon öğrencinin neredeyse tamamı bu imkandan yararlanabilir.

Ücretli çalışanlar; özel sağlık sigortası prim ödeme belgelerini işyerlerine (Muhasebe, personel birimlerine) verdiklerinde ödenecek vergileri azalıyor, net maaşları artıyor. (GVK Md. 63/3) Yapılacak yasa değişikliği ile ‘özel okul faturaları da ücret bordrolarında vergiyi azaltıcı etki’ yapabilir. Böylece bir yandan devletin özel okul desteği okullara değil, direkt velilere ödenebilir hale gelmiş olur. Diğer yandan; veliler, eğitim faturalarını işyerlerine (Muhasebe, personel birimlerine) verdiklerinde aylık olarak maaşlarından kesilen verginin azaldığını, ellerine geçen net maaşın ise arttığını görebilirler.
340 bin öğrenci için verilecek devlet desteği*

Okul türü Teşvik tutarı (TL)

Okul öncesi 2.860

İlkokul 3.440

Ortaokul 4.000

Lise 4.000

Temel lise 3.440

* 2015-2016 eğitim ve öğretim Yılı

SAĞLIK VE HAYAT SİGORTASI AVANTAJI NASIL OLUŞUYOR?

ÇALIŞANLAR; özel sigorta şirketlerine ödedikleri sağlık sigorta ödeme belgelerini, işverenlerine (Muhasebe, personel birimlerine) ilettiklerinde, ücretlerinin yüzde 15’lik kısmına kadarki primleri vergi matrahlarından indirilebiliyor. (GVK Md. 63/3)  Yıllık indirilebilecek tutar, asgari ücretin yıllık tutarını da aşamıyor.Örneğin 5.000 TL brüt ücreti olan bir çalışan için; aylık 200 TL’ye denk gelen bir poliçe ile (yüzde 20 vergi diliminde olduğu varsayıldığında) 200 TL daha az vergi matrahı hesaplanır ve ele geçen net maaş ise 40 TL artmış olur. Çalışan bu yüzden ilaveten yıllık 480 TL daha fazla net maaş elde etmiş olur.  Ölüm, kaza, sağlık, hastalık, engellilik, işsizlik, analık, doğum ve tahsil gibi şahıs sigorta poliçeleri eş ve küçük çocuk adına da olabiliyor.Hayat sigorta primlerinin ise ancak yarısı vergi matrahından indirilebiliyor.