İnceleme hiç mi yok?

Ekmek dolabının boş olduğunu gören müşteri “Ekmek yok mu?” diye soruyor. Bakkal “Kalmadı, yok” diyor ama müşteri bir kez daha şansını deniyor “Hiç mi yok” diyor. Tipik Türk davranışlarından olan bu reflekse; günlük hayatımızda çokça şahit de olurken hatta bizzat ‘Hiç mi yok’ derken, komedyenlerin gösterilerinde gördüğümüzde ise bu kez gülerek “Yoksa yoktur, ‘hiç mi yok’ ne demek canım” deriz.

Maliye Bakanı Naci Ağbal, Meclis’e gelen yeni varlık barışı kanunu tasarısı ile ilgili detaylı açıklama yaptı. “Yurtdışında parası-varlığı olan yıl sonuna kadar bildirimde bulunup, ülkeye getirsin, ne vergi alınacak ne de vergi incelemesi yapılacak, vatandaştan getirdiği paraların hesabı sorulmayacak” dedi.
‘Varlık barışı’ tasarısının gündeme gelmesiyle, bildirimde bulunmayı düşünen her Türk vatandaşının şu soruları soracağını da şimdiden tahmin edebiliriz. “İnceleme hiç mi yok”, “Hiç mi hesap sorulmayacak?”. Bakkaldan ‘Ekmek yok’ cevabı almasına rağmen “Hiç mi yok” diyen vatandaşın da, yurtdışından varlık getirecek vatandaşın da sorusundaki amaç aynı. Cevabını zaten aldığı soruyu bir daha sorarak ‘içini rahatlatmak, emin olmak.’

Varlık barışı tasarısının yasalaşması ve uygulamaya yönelik tebliğin yayınlanmasından sonra detaylarına ayrıca bakacağız. Ancak Maliye Bakanı’nın açıklamasında “inceleme yok” ifadesinin altının çizildiğini görüyoruz. Hatta “İnceleme hiç mi yok?” diyecekler için de peşinen açıklamasını da yapmış “Aksi bir durum iyi niyetle masum şekilde devletin verdiği imkanı kullanarak parasını getiren kişilere haksızlık olur” demiş. Ayrıca “Böyle bir düzenleme yaptıktan sonra güveni sarsacak hiçbir işe girişmememiz lazım. Bunun hukuki temelini de yaptığımız yasal düzenleme ile sağlıyoruz” şeklinde açıklaması da var. Şu konuyu özellikle belirteyim: Maliye’nin her zaman vergi incelemesi yapmaya zaten yetkisi var. Dolayısıyla varlık barışı kapsamı dışındaki konularda, mükellefleri vergi incelemesinden muaf tutan bir koruma söz konusu değil. Varlık barışı ile amaçlanan; Türk vatandaşlarına ait yurtdışında yer alan para, altın, menkul kıymet ve benzeri varlıkların ülke ekonomisine kazandırılması. Yatırım ortamının iyileştirilmesi amacıyla diğer vergi yasalarında değişiklik öngören yasa maddeleriyle birlikte Meclis’e sunulan tasarıyı beş madde de özetleyebiliriz.

1-) Gelen varlıklar üzerinden vergi alınmayacak. Varlıkları bildirmek veya beyan etmek için yıl sonuna (31 Aralık 2016) kadar süre belirlenmiş.

2-) Para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları banka veya aracı kurumlara bildiriliyor. Bildirimden sonraki bir ay içerisinde de varlıkların Türkiye’ye getirilmesi gerekiyor.

3-) Alacaklar ve taşınmazlar ise vergi dairelerine beyan ediliyor. Beyan edilen değerlerinin karşılığının Türk Lirası veya döviz olarak beyandan sonraki bir yıl içerisinde Türkiye’ye getirilmesi gerekiyor.

4-) Varlıklar şahsi hesaplara da, şirketlerin hesabına da transfer edilebiliyor. Şirketlere gelen varlıkların sermayeye eklenmesi zorunluluğu olmayacak.

5-) Kendi adına olabileceği gibi başkası adına da bildirimde bulunabiliniyor. Adına varlık transferi gerçekleşenler için, Veraset ve İntikal Vergisi istenmeyecek.