Alacaklım alacağını alacağımdan alıyor

Maliye’ye borçlu birçok işletme, aynı zamanda müşterilerinden de alacaklı sonuçta... Maliye de; vadesinde asıl borçludan tahsil edemediği vergi alacağını, borçlu işletmenin alacağından (müşterisinden) tahsil ediyor.

Maliye’ye borçlu işletmelerin bilançolarının; bir tarafında Maliye’ye ‘vergi borcu’ görünürken, diğer tarafında da müşterilerinden olan ‘alacaklar’ görünür.�Dolayısıyla Maliye’nin alacaklı olduğu birçok işletme, müşterilerinden de alacaklıdır aynı zamanda. Vergi borçlusu (Maliye’nin takibine girmiş) işletmelerin, müşterilerine sattıkları mal-hizmet bedelinin, henüz tahsil edilmemiş kısmı, alacak olarak bilançoların ilgili hesabında (120-  Alıcılar) görünür. 

Maliye işte bu müşterilere, şimdi yazı (haciz bildirisi) göndermeye başladı. Yazıda aslında söylenen şu: ‘Mal-hizmet aldığın tedarikçi işletmenin vergi borcu olduğundan, tedarikçi işletmeye olan ticari borcunu, ona değil direkt bana (vergi dairesine) öde’. “Mal veya hizmet satın aldığın tedarikçinin alacaklarına haciz konulmuştur, o yüzden borcunu ona değil, vergi dairesine öde” deniliyor.

Tabi ki yasal dayanağı da var bu işlemin...6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanununa (AATUHK- Md. 79) göre bu haciz yazıları gönderiliyor.

İŞLETMENİN BORCU YOKSA

Maliye’den kendisine haciz bildirisi yazısı gelen (müşteri) işletmelerin, yazıda adı geçen tedarikçi işletmelere borcu varsa, bu borcun tedarikçi işletmeye değil, Maliye’ye ödenmesi gerekiyor. Eğer (tedarikçiye) borç ödenmişse veya borç bulunmuyorsa da, 15 gün içinde yazı ile durumun Maliye’ye bildirilmesi isteniyor. Burası çok kritik, altını çizerek tekrarlayalım: Yazıda adı geçen işletmeye borcu olmadığı halde, Maliye’ye bildirimi ihmal edenler, bir başkasının (tedarikçisinin)  vergi borcunu, ödemek zorunda kalabiliyor.�

Dolayısıyla haciz bildirisini alan işletmelerin, her durumda Maliye’ye cevap vermeleri gerekiyor.

Maliye’ye bildirimi süresinde yapmamanın yaptırımı ağır olduğundan, ‘tedarikçisine borcu olmadığı halde süresinde bildirimi ihmal edenlerin’ hangi yollara başvurabilecekleri konusunda profesyonel destek almalarında yarar var. Menfi tespit davası açmak gibi seçenekler değerlendirilebilir. Ayrıca Danıştay 4. Dairesi’nin; “7 günlük yasal süre içinde itiraz yapılmaması nedeniyle ödeme emrine muhatap olma” durumu hakkında vermiş olduğu karar da incelenebilir. (E. 2010/8630, K. 2013/4481, T. 10.6.2013)

Vergi borçlusunun müşterileri nasıl öğreniliyor?

Burada kritik olan bir diğer konu: Maliye durumu nasıl tespit ediyor? Yani vergi borcu olan işletmenin, kimlerden alacaklı olduğunu Maliye nereden nasıl öğreniyor? Sonrasında da onlara haciz yazısı gönderiyor... Aslında Maliye’nin gönderdiği yazılarda bunun cevabı da açıkça belirtiliyor: “vergi borçlusunun, şirketinize mal ve hizmet satışı yaptığı BS formundan tespit edilmiştir” deniliyor.

Bilanço usulünde defter tutan işletmeler, KDV hariç 5 bin lira üstü tüm satış faturalarını liste olarak her ay Maliye’ye elektronik ortamda (BS formları) iletiyorlar. İlgili ayda hangi işletmeye ne kadar satış yapıldığı bilgisi, (müşteri listesi de denilebilir)  düzenli olarak işletmelerin muhasebecileri tarafından Maliye’ye elektronik olarak gönderiliyor. Maliye’de bu müşteri listelerinden, vergi borcu olan işletmelerin kimlerden alacaklı olabileceğine dair veri elde edebiliyor.

VERGİ BORÇLUSU İŞLETMENİN MÜŞTERİSİNE GÖNDERİLEN YAZI ÖRNEĞİ