2019’da ücretler hangi ayda ne kadar azalacak?
ASGARİ ücretliler için; yılın son üç-dört ayı gelince ‘net ücrette azalma yaşanacak mı?’ tereddütü yaşanırdı. Vergi dilimindeki-oranındaki artıştan kaynaklı olarak. Önceki yıllarda (2016 ve 2017) yalnızca o yıla özel geçici çözümler üretilerek, net maaştaki düşüş kadar asgari geçim indirimi (AGİ) artışı yapılarak, yıl boyu aynı net maaşın ödenmesi sağlanıyordu.
Geçen yıldan itibaren kalıcı çözüm getirildi. Yılın başındaki net asgari ücret, AGİ artışı yapılarak yılın sonuna kadar korunabiliyor artık. (Gelir Vergisi Kanunu Md. 32’ye ilave yapılarak...)
Asgari ücretlilere; 2019’da yıl boyu aynı net ücretin (2 bin 20 lira) ödeneceği konusunda bir tereddüt kalmadı dolayısıyla.
Peki, daha yüksek ücretliler? Tabi ki; onlar için, yıl içinde ücretin toplam büyüklüğünün artışıyla beraber vergi oranları,
önce yüzde 15’den 20’ye, daha sonra da yüzde
27 ve 35’e kadar çıkıyor.
Oran artışları; sırasıyla -yıl içi toplam vergi matrahı- 18 bin lirayı aştığında, 40 bin lirayı aştığında ve son olarak 148 bin lirayı aştığında gerçekleşecek.
Brüt ücretli çalışanlar için, işverenler her ay aynı maliyete ( 1- net maaş, 2-vergiler, 3- sigorta primleri) katlanıyorlar. Ancak ‘bu üç kalemin toplamı’ yıl içinde değişmese de, net maaş azalıp, maaştan kesilen vergi ise artabiliyor.
2019 için; brüt üzerinden ücreti hesaplanan çalışanların ilerleyen aylarda net maaşlarının değişimleri Tablo- 1’den görülebilir...
Örneğin; 4 bin lira brüt ücreti olan bir çalışan, ocak maaşı olarak net 3.051,52 lirayı hesabında görebilecekken, haziran, temmuz ve aralık aylarında ise hesabına daha az maaş yattığını görecektir. Net maaşının haziranda 2.931,52 liraya, temmuzda 2.881,52 liraya ve aralıkta ise 2.825,52 liraya düştüğünü görecektir. Brüt 4 bin lira maaşlı çalışanın net maaşında; yılın başı ile yılın sonu arasındaki fark-azalma 226 liraya denk geliyor.
NET ÜCRETLİLERDE İŞVEREN MALİYETİ ARTACAK
İşyerlerinin büyük çoğunluğunda ücretler net üzerinden hesaplanmakta ve bu işyerlerinde çalışanlar için “yıl içinde maaşım ne kadar azalabilir?” kaygısı da yaşanmıyor... Ocak ayında net maaş ne kadarsa, haziranda da, eylülde de hep aynı maaş çalışanların banka hesaplarına yatırılıyor. Yıl içinde çalışanların ücretlerinin gelir vergisi oranı ve vergi tutarı değişse-artsa bile, bu artış çalışanın net maaşını etkilemiyor, işveren bu vergi artışını üstleniyor. Bu işyerlerinde; yılın ilerleyen aylarında işverenler, Maliye’ye ücretler üzerinden daha yüksek tutarda gelir vergisi öderler... Dolayısıyla işverenin ücret maliyetleri yıl içinde ocak ayına göre artış gösterir.
Örneğin; 4 bin lira net ücreti olan bir çalışan için, işveren ocak ayında 6.258,88 lira maliyet üstlenecekken, yıl için de bu maliyet dört kez kademeli olarak artarak yılın sonunda 7.300,49 liraya yükselecektir. Tablo 2’de görülebilir; 4 bin lira net ücret için ocak ayına göre; nisanda, mayısta, eylülde ve ekim ayında yüklenilecek işveren maliyeti dört kez artırıma tabi olacaktır.
Net maaşın 12 ay boyunca aynı kalması için; işverenin her bir çalışan için ödediği vergi, ilerleyen aylarda artacaktır. Artışın nedeni; yılın başında ücreti üzerinden yüzde 15 vergi hesaplanan bir çalışan için, ilerleyen aylarda yüzde 20, 27 ve yüzde 35’e kadar varan oranlarda vergi hesaplanma zorunluluğu...
Brüt ücret üzerinden maaşı hesaplanan çalışanlar için net maaşın yıl içinde ne kadar azalacağını veya net ücret üzerinden maaşı hesaplanan işyerleri için işveren maliyetinin yıl içinde ne kadar artacağına dair daha düşük ve daha yüksek ücret örnekleri vergidoktoru.com.tr internet adresinden görülebilir.
