Bir denizyıldızı öyküsü

Sıradışı’nın bayram konuğu Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Candeğer Yılmaz... Candeğer Hoca’nın yaşamı çalışmak odaklı. Kendisine ayırdığı süre sınırlı. Gününün büyük bölümü, özellikle son dört yıldır 08.00-20.30 arasını işi oluşturuyor. Geri kalanını ise ailesine ayırıyor. Sonra 3-4 saat daha çalışıyor. Aynı zamanda okuyor, yazıyor. Hep öğrendiklerini paylaşma isteği ve telaşı var. Tıpla ilgili yazdığı kitapların çoğu, türünde ilk ve tek olma özelliği taşıyor. 2001-2011 arasındaki 10 yıl boyunca enerjisini ekip arkadaşlarıyla “sağlık halk kongresi” adıyla, eğitim uygulama modeline yönlendirmiş. İki yıldır yönetici olarak, üniversitenin tıp fakültesi öğretim üyeleriyle, fikir kendisine ait olmak üzere (ve üniversitenin 55’inci yılı anısına planlanmış) sağlık halk kitaplarını başlatmış. Halen 26’sı basılmış durumda. Bu tempo, geç yatıp erken kalkmayı gerektiriyor. Dolayısıyla hobi için çok fazla zaman kalmıyor. Ancak o, resim yapmaktan da keyif alıyor. ‘Su Grubu Atölyesi’ sanatçısı... En sevdiği tablolarının başında ‘Denizyıldızı’ geliyor. “Bu tabloyu yapmamın iki anlamı var. Biri, o yıl çok önemli olan küresel kuraklığa gönderme yapmaktı. Denizyıldızını gördüğünüz gibi sığ suda çizdim” diyor ve ekliyor: “İkincisi, denizyıldızının benim için ayrıcalıklı önemi var. Özellikle sağlık halk kongrelerinin açılışında konuşmama denizyıldızı hikayesini hep ekledim ve anlattım. Diyabet ve obezite mücadelesinin bir denizyıldızı kurtarmak öyküsü olduğunu ısrarla vurguladım. 5. Halk Sağlığı Kongresi’nde buzdolabı magneti olarak denizyıldızı yaptırdım. Magnetin zeminine kumlar arasına denizyıldızının kollarının altına tanımlamalar koydurdum. Her kolu bir şeyi simgelesin istedim. Kollarda şunlar yazıyordu: Günde 5 kilometre (obezite tedavi önerisi), haftada 5 gün (egzersizin yapılma yöntemi önerisi), 5 kg (obezite savaşında ilk ve en başarılı adım 5 kilo kaybetmektir), 5 yıl (obezite tedavisinde başarı göstergesi kalıcı kilo kaybı ve bunun göstergesi 5 yıl kaybedilen kilonun korunmasıdır), 5 kişi (obezite tedavisinde en büyük sorun kişinin yalnız kalmasıdır. Eğer yakınları tedaviye ve yaşam değişikliğine katılarak destek olmazsa verilen kilolar yeniden alınır. Buradaki 5 kişi eş, çocuklar ve anne babanın simgesidir.)”

OTOMOBİL
Yıllardır kullanmıyorum

* İlk arabamız 1975 model balköpüğü rengi Ford’du. Şimdi 2007 model kırmızı Peugeot var.
* Otomobilimizi önceleri eşim kullanıyordu, işe birlikte gidiyorduk. 1994-1997 yılları arasında Ege Üniversitesi Hastanesi Başhekimliği görevim nedeniyle makam aracım ve şoförüm vardı. Yöneticilik sürem bitince bu kez özel şoförüm oldu. 2008’den bu yana yine yöneticilik görevim nedeniyle makam aracım ve şoförüm var. Dolayısıyla uzun zamandır otomobil kullanmam gerekmiyor. Ancak kurallara uyulmasını severim.
* Araba, insanın ayağını yerden kesen, işleri hızlandıran, zamanın iyi kullanılmasını sağlayan, günlük yaşamın en önemli kolaylaştırıcısı. Bu nedenle öncelikle güvenilir, denenmiş marka, emniyetli ve konforlu olmasına bakarım.

BESLENME
Fiziğime dikkat ediyorum

* Kahvaltı günün en önemli öğünü. Mesleğimin hekimlik ve özel alanımın endokrinoloji olması nedeniyle bu konu öğütlediğim bir yaşam biçimi. Mutlaka kahvaltı yaparak güne başlarım. Sağlıklı beslenmeye ve kilomu korumaya özen gösteririm.
* Klasik kahvaltıyı tercih ederim. Ancak, hafta sonları özellikli ve daha özenlidir. Kızarmış ekmek (olabildiğince kepekli) ve peynir mutlaka olur. Yanında da domates, yeşillik, 2-3 zeytin...
* Öğle yemekleri işyerinde geçiyor. Uzamış toplantılar dışında işyerinde ve dengeli yerim. Et-tavuk, sebze ve/veya salata, yoğurt/ayran, meyve şeklinde seçerim. Ekmek yemem. Baklagilleri haftada en az iki gün almaya çalışırım. Pilav varsa bulguru tercih ederim. Ancak 1-2 kaşığı geçirmem. Fiziğime dikkat ediyorum. Önceliğim sebze yemekleri. Haftada en az iki gün kırmızı et/balık tüketirim.
* Akşam daha hafif yerim. Salata, haşlanmış veya közlenmiş sebzelerin yoğurtla zenginleştirilmesi, meyve tercihimdir. Yoğurt ve salatayı masamdan eksik etmem.
* Konuklar ve protokol yemekleri olduğunda yediğim miktarı azaltırım. Tatlı aradığım bir yiyecek türü değil. Eğer mutlaka alınacaksa sütlüleri seçerim.
* Ara öğün olarak meyve ve ayran almaya çalışırım.
* Ağır yağlı, kızartma, tatlı, yağlı yöresel yemekleri aramam ve seçmem. Evimizde kızartma, börek, pasta, tatlı ve ağır yağlı yemek olmaz.
* En beğendiğim lezzetler peynir-ekmek, sebzeli yoğurt, salata ve meyvedir.
* Mutfakla aram iyi. Pratik ve hızlıyım. Evde yemekleri ben yaparım.

MEKAN
Temizlik, saygı, güler yüz

* Gittiğim mekanda temizlik, saygı, güler yüz, işini sevdiğini gösteren davranış, huzur, lezzet ararım.

SPOR
Yürüyüş yapmayı severim

* Günlük aktivitem yüksektir. Haftada beş gün en az yarım saat ve düzenli yürürüm. Sabahları kısa süreli egzersiz yaparım.
* Tenis oynamak istiyorum. Başlamıştım ama zaman sorunu nedeniyle yarım kaldı.
* Fenerbahçe’yi tutuyorum.

TATİL
Yeni yerler keşfediyorum

* Tatil, dinlence-eğlence anlamında yaz sezonunu hatırlatıyor. Genellikle Ege ve Akdeniz kıyılarını tercih ediyoruz. Kışın hafta sonları İzmir çevresini tercih ediyoruz. Tatil benim için yeni yerler keşfetmek, fotoğraf çekmek, kitap okumak ve doğayı yaşayarak dinlenmek demek.

HOBİ
Resim yapmak büyük keyif

* Yağlıboya resim yapmak, fotoğraf çekmek, hekimlikle ilgili ve/veya halka dönük toplantılar yaparak deneyim aktarmak, kitap yazmak en büyük hobilerim.
* Ayrıca, her konuda bilgi sahibi olmak için ne bulursam okurum. Ama özellikle seçtiğim türler şöyle: İşimle ilgili yayınlar, roman, Cumhuriyet tarihi, Atatürk, deneme-araştırma, biyografi, şiir.
* Klasik müziği de seviyorum. Çalışırken dinliyorum. Radyomda Mezzo kanalı hep açıktır. Kanun, piyano ve akordeon çok sevdiğim enstrümanlar. Kanun çalmayı öğrenmeye çalışıyorum.
* Konser, sinema, sergi, tiyatroyu severim ve izlerim.

KARİYER
Hekimlik çocukluk hayalimdi

* Ege Üniversitesi mezunuyum. 1988-1992’de başhekim yardımcılığı, 1994-1997’de başhekimlik yaptım. 1993-1996’da endokronoloji bilim dalı başkanlığını yürüttüm. Çeşitli birimlerde üyeliklerim oldu. 2008’den bu yana da rektör olarak hizmete devam ediyorum. Mesleğimle ilgili birçok derneğe de üyeyim. Hekimlik çocukluk hayalimdi.

TOPLANTI
Öncelikle iyi bir dinleyiciyim

* Yönetim görevim nedeniyle çok sık toplantı yapıyoruz. Ayrıca, her gün mutlaka 17.30- 20.30 saatleri arasında yönetimdeki arkadaşlarımla bir araya geliriz. Bu toplantı günün değerlendirmesi planlamalar, sorunlar, çözüm önerileri, yenilikler, süre giden işlerle ilgili değerlendirmelerden oluşur.
* Haftada bir gün de gündemli toplanırız. Yapmak istediklerimiz, yenilikler ve hedefleri konuşuruz.
* Toplantıların içeriğine ve sonuç odaklı olmasına çok dikkat ederim. Bu, benim için önemli. Katılanların görüşlerini ifade etmelerini isterim ama sadece fikir söylemek yetmez, görev almak da önemli.
* Yöneticilik hem konuşan hem dinleyen olmanızı gerektirir. Bunu belirleyen de gündemdir. İyi bir dinleyici olmadan iyi bir yönetici olunmayacağını düşünüyorum.

GÜNE BAŞLARKEN
Geç yatıp erken kalkıyorum

* Yatma zamanını genellikle eve taşınan işlerim belirler. Onların dışında zaten her gün geç saatlere kadar okuyorum. Sabahları 06.30’da kalkarım. Hafta sonu dahil her zaman geç saatlere kadar çalışırım ve erken uyanırım. Her gün evden 08.00’de ayrılırım, 08.15’te işimde olurum.

MODA
Klasik ama renkli giyiniyorum

* Modayı takip ediyorum ve kendi zevkim-çizgimle birleştiriyorum. Klasik stilde, ama renkli giyinmeyi seviyorum. Elbise-ceket rahat bir giyim olduğundan tercih ediyorum. Aksesuar olarak sıklıkla yaka iğnesi, inci kolye, renkli fularları kullanıyorum.
* Canlı ve sıcak renkler benim için öncelikli.
* Kıyafetlerimi kendim seçerim. Sabah ne giyeceğime kendim karar veririm ama eşimin ve kızlarımın fikrini de mutlaka alırım.

TEKNOLOJİ
Maillerimi kendim yanıtlarım

* Teknolojiyle aramı iyi tutmaya çalışıyorum ama gençlerin hızına yetişmek mümkün değil. Ancak, kendi yaş grubumda iyi sayılırım. Bilgisayar ve telefon konusunda hem hassas hem de yenilikçiyim. Yeni modelleri kesinlikle izliyorum. Kullanıcılarla mutlaka konuşuyorum ve ihtiyaçlarıma göre yeni modelleri alıyorum. Facebook ve Twitter’da yokum. Onlara
ayıracağım sürede çalışmayı tercih ediyorum. Ancak çok fazla e-mail alıyorum ve hepsini kendim yanıtlıyorum.

SEVİMLİ DOSTLAR
Şimdilerde akvaryum var

* Çocukluğumda çok sayıda hayvanım oldu. Asistanlığım sırasında kuş, akvaryum balığı gibi ev içinde bakımı daha kolay olan dostlarım vardı. Şimdilerde akvaryum devam ediyor.