Yerin 700 km altını incelediler

Yerküreyi oluÅŸturan katmanlardan manto içindeki kayaçların müthiÅŸ basınç ve sıcaklık altında uÄŸradığı deÄŸiÅŸiklikler, laboratuvar koÅŸullarında ilk kez ''üretilip'' incelendi.Nature dergisi, Fransız ve Macar bilim adamlarının laboratuvarda elde ettiÄŸi sonuçların, sismik verilerin ve yeryüzünün derin tabakalarındaki enerjinin yeniden yorumlanmasını saÄŸlayacağını bildirdi.  2900 km kalınlığa ulaÅŸabilen manto, yüzde 80 oranında ''perovskit'' adı verilen kristal yapılı silikattan oluÅŸuyor. Mantoda sıcaklık binlerce dereceyi buluyor. Basınç ise hava basıncından en az bir milyon kat fazla.  Gezegenimiz, baÄŸrındaki harareti mantonun ağır ve büyük ''konveksiyon'' hareketleriyle tahliye ediyor. Tektonik levhalar bu nedenle hareket ediyor, depremler de bu yüzden oluyor. Perovskitin bu esnada uÄŸradığı deformasyonu anlamak, derin mantonun daha iyi anlaşılmasını saÄŸlayacak.  Uzmanlar, mantonun 700 km derinlerindeki basınç ve harareti laboratuvar koÅŸullarında yaratmayı baÅŸararak, perovskit kristallerini ''deforme ettiler.''  6371 kilometre yarıçapındaki yerküre, dıştan içe doÄŸru yerkabuÄŸu, manto ve çekirdek olarak adlandırılan katmanlardan oluÅŸuyor. Manto, üst ve alt manto olarak iki bölüme ayrılırken, çekirdek de dış ve iç çekirdek olarak alt katmanlardan oluÅŸur.  Yerin en dıştaki katmanı olan yerkabuÄŸu, karalarda ortalama 30-50 kilometre kalınlıktayken, okyanusların altında 7 kilometrelik kalınlığa kadar düşmektedir.   Litosfer denilen taÅŸküre, yerkabuÄŸu ve mantonun en üst kısmından oluÅŸmuÅŸtur. Astenosfer ise üst mantonun eriyik halde bulunan kısmıdır. Magma olarak bilinen bu eriyik, yanardaÄŸlarla yeryüzüne ulaÅŸmaktadır.Â