Uzun kanatlı yarasaların vatanı, Anadolu…

Boğaziçi Üniversitesi Çevre Bilimleri Enstitüsü’nden Doç. Dr. Raşit Bilgin’in yürütücülüğünde, 18 ülkeden 27 araştırmacının işbirliğiyle Boğaziçi Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri ve TÜBİTAK Kimya ve Biyoloji Araştırma Grubu’nun katkılarıyla gerçekleştirilen çalışma, son buzul çağında uzun kanatlı yarasaların bütün Avrupa, Kafkaslar ve Anadolu’da yok olduğunu ortaya koydu.

Genetik ve modelleme analizlerinin sonuçlarına göre tür, buzul çağında varlığını Doğu Akdeniz’de, bugünkü Lübnan, Suriye, İsrail ve Mısır’ın bazı bölgelerinde sürdüren uzun kanatlı yarasalar, Buzul Çağı’nın sona ermesi ve havaların ısınmaya başlamasıyla birlikte yayılım alanlarını genişlettiler. Bu süreçte türün popülasyonlarının ilk olarak Anadolu’da büyüdüğü ve genetik olarak zenginleştiği, daha sonra da Avrupa, Kafkaslar ve en sonunda Kuzey Afrika’ya kadar yayıldığı görüldü. Doç. Dr. Raşit Bilgin araştırmayla ilgili olarak şu görüşleri paylaştı:

Avrupa’da yaşayan türlerin evrimsel tarihlerini incelediğimizde özellikle Buzul Çağları’nda havaların soğumasıyla, İberya, İtalya ve Balkan yarımadalarında yaşamlarını sürdürdüklerini görüyoruz.

 

Bu çalışmalar şu ana kadar dört ana paradigma altında toplanmıştı. Bu çalışmada görülen, bir türün bütün Avrupa’dan yok olması görece olarak az rastlanan bir durum olsa da, bu çalışma ile bunun dördüncü defa bir türde görüldüğü tespit edildi.

Bunun sonucunda bazı türlerin Buzul Çağları’nda Avrupa ve yakınındaki bölgelerden tamamen yok olup, Anadolu veya daha da doğudaki sığınaklardan Avrupa’ya yayılıyor olmalarını, beşinci bir paradigma olarak önermiş bulunuyoruz.”

 

Çalışma Molecular Phylogenetics and Evolution Dergisi’nde “Circum-Mediterranean phylogeography of a bat coupled with past environmental niche modeling: A new paradigm for the recolonization of Europe?” başlığı ile yayınlandı.

Kaynak: Magma Dergisi