Uçağa geç kalmayın

Havacılık kurallarına göre 15 dakikayı aşan gecikmeler rötar kategorisinde değerlendiriyor.

Rötar, yani gecikmelerin nedenleri arasında havayolu şirketi, havalimanı, yer hizmetlerinden kaynaklanan sorunların yanı sıra yolcunun geç kalması önemli yer tutuyor.
Her üç rötardan birine yolcu neden oluyor. Özellikle iç hatlarda bu oran biraz daha yukarı çıkıyor. Türk yolcu, otobüse biner gibi havalimanına son dakikada geliyor. Uçağa binemeyince de olay çıkartıyor. Havayolları ciddi zarar ettikleri rötarların azaltılması için yolcuların havalimanına erken gelmesini ve işlemlerini tamamlamasından sonra salonda hazır beklemesini istiyor. Benzer durum yolcunun uçaktan inmesi sırasında da yaşanıyor. Yolcu uçaktan hızlı inemiyor.
Avrupa’daki tüm havalimanlarında yapılan araştırmalar seferlerin ortalama yüzde 24’ünün rötarlı yapıldığını ortaya koyuyor.

NEDEN RÖTAR OLUYOR

ÖNCEKİ SEFERDEN GEÇ GELME (yüzde 37): Havayolları maksimum verimlilik için uçakların yerde kalış sürelerini kısıyor. Gün içinde çok sayıda uçuş planlanıyor. Sabah saatlerinde yaşanan küçük bir rötar, ilerleyen uçuşlarda kartopunun çığa dönüşmesi gibi katlanarak artıyor. Özellikle kış aylarında bir anda düşen görüş, limitleri aşan rüzgâr nedeniyle uçaklar havalimanı üzerinde beklemeye başlıyor. Doğudaki havalimanlarında bagajlara yapılan ekstra kontrol de yerdeki bekleme süresini uzatıyor.

CHECK-IN, BOARDING, DE-BOARDING (yüzde 33): Yolcu kaynaklı bu sorunda en büyük problem havalimanına geç gelmek. Yolcuların önemli bölümünün iç veya dış hatta ne kadar süre önce havalimanında olunması gerektiği hakkında bilgisi yok. Terminalde check-in yaptırdıktan sonra hemen bekleme salonuna yönelmiyor. Yolcu adı sürekli anons ettirilip güçlükle uçağa yönlendiriliyor. Benzer sorun uçaktan inişte de yaşanıyor. Yolcuların uçağı boşaltması yurtdışında ortalama 7-8 dakikada yapılırken bu süre Türkiye’de uzuyor. Bunda önemli faktörlerden biri de çok sayıda kabin bagajı. Yolcunun toparlanıp uçaktan inmesi uzuyor.

YER HİZMETLERİ (yüzde 11): Uçağa bagaj veya kargo yükleme işleminin gecikmesi veya bağlantılı gelen yolcuların bavullarının yetişmemesi, yolcuların inmek için merdiven beklemesi yer hizmetlerinden kaynaklanan sorunlar arasında.

HAVALİMANLARI (yüzde 10): Terminal ve uçağa biniş kapılarında güvenlikte yeterli görevlinin olmaması, check-in veya bagaj sisteminde meydana gelen arızalar yolcu ve uçak hazır olsa bile rötara neden oluyor.

TEKNİK ARIZALAR (yüzde 9): Özellikle ana üsler dışında meydana gelen ve çözümü uzayan arızalar havayollarına sıkıntılı anlar yaşatıyor.

AMERİKA UÇUŞLARI

Bugünlerde Amerika’ya aktarmalı uçacaksanız bilet alırken iki uçuş arasında bağlantı sürenizin en az 3 saat hatta daha uzun olmasına dikkat edin. Artan güvenlik önlemleri nedeniyle yolcular detaylı olarak aranıyor. Yanınıza sıvı hatta pudra bile almayın.

NE YAPMALI

Uluslararası kurallara göre dış hat uçuşundan 3, iç hatlarda 1 saat önce terminalde olun. Yani havalimanına erken gidin. Hemen check-in işleminizi yaptırın ve güvenlik kontrolünden geçerek yolcu salonunda yerinizi alın. Geç kalarak rötara neden olmayın.

Erken de olsa günün ilk seferini seçin. Bu uçuşlarda rötar oranı diğer seferlere göre daha düşük.

Zamanlama konusunda esnekseniz, yoğunluğun yaşandığı pazartesi, cuma ve pazar günlerinden uçmaktan kaçının. Rötarların yanı sıra bu günlerde havalimanlarında aşırı yoğunluk olacaktır. Güvenlik ve check-in’de uzun sıralarla karşılaşabilirsiniz.

Fransa gibi sendikaların çok güçlü olduğu, sık sık grevlerin yaşandığı, iş yavaşlatmalarının olduğu ülkelere giderken uçuş tarihinizini kontrol edin.

Gidiş ve geliş havalimanlarındaki meteorolojik şartları özellikle kış aylarında iyi takip edin. Sis, kar yağışı gibi durumlarda rötar riskini göz önünde bulundurun.

SMART bir yıl gecikiyor

Türk hava sahasında artan hava trafiğini daha iyi yönetmek amacıyla başlatılan SMART (Hava Trafik Yönetimi Kaynaklarının Sistematik Modernizasyonu) Projesi’nde bir yıl gecikme bekleniyor. Normalde yıl sonunda tamamlanması hedeflenen projenin 2011 sonuna sarkması nedeniyle Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ), sistemi kuran İtalyan Selex ile Türk ortağı İçtaş ve radarlardan sorumlu İspanyol Indra şirketine ceza kesmesi gündeme geldi.
Projeyi yakından takip ettiklerini söyleyen DHMİ Genel Müdürü Orhan Birdal “İnşaatlar tamamlandı. Proje şu ana kadar zamanında gidiyor. Ancak en kritik aşama olan yazılım, entegrasyon ve geçişin, sözleşmeye göre bu yıl içinde bitirilmesi gerekiyor” dedi.
Türk Hava Trafik Kontrol Sistemi, İtalyan Alenia şirketi tarafından 1980’lerde modernize edilmişti. 2004’te ise yeni nesil sistemler için SMART Projesi başlatıldı. Finansman, Avrupa hava sahasına hizmet veren ve Türkiye’nin de üye olduğu Eurocontrol’den sağlandı.
İhalesi 2006’da tamamlanan SMART’ta hava trafiği, Ankara Esenboğa’da kurulacak tek bir merkezden kontrol edilecek.