Soba zehirlenmelerine karşı önlemler
Kış mevsiminin gelmesiyle birlikte soba ve mangallardan sızan karbon monoksit gazı halk sağlığını tehdit etmeye başladı.
Kömür, petrol, doğal gaz gibi yakıtların bilinçsizce yakılmaması gerktiğini söyleyen Kaya, karbon monoksitin çok az miktarınına bile insanlara etki ettiğini belirterak, şu bilgileri verdi:
Zehirlenmeler üç aşamada gerçekleşir.İlk aşama, CO soluyan kimsede hafif
uyuşukluk, durgunluk ve uyuklama hissedilir. Bu belirtiler zehirlenmenin başladığı anlamına
gelir. Zehirlenmeye maruz kalan kişi/kişiler derhal temiz havaya çıkarılmalıdır.
Bu aşamada kurtulma şansı olabilir. Biraz daha fazla CO'e maruz kalındığında hareket yeteneği felce uğrar, insana tatlı bir rehavet çöker ve uyuklama isteği doğar. Öleceğini bilse bile kişi o ortamdan ayrılmak istemeyebilir.
İkinci aşama titreme, adele kasılması, çene Kiilitlenmesi ve diş gıcırdatmaları başlar.
Gözler bir noktaya dikilir ve ateşlenme başlar. Üçüncü aşama, solunum ve kalp atışları
yavaşlar, vücut ısısı düşer, his ve şuur kaybolur. Ölüm gerçekleşir. Karboksihemoglobin
kırmızımsı pembe rengi vücut derisini kiraz kırmızısı renge dönüştürür. Dudaklar rujla
boyanmış gibi kızarır ve yüz tebessüm eder hali alır."
Kaya, havadaki karbonmonoksit oranı arttıkça daha kısa sürede ölüm oluşabileceğini
belirtirken, zehirlenen kişinin ortamdan uzaklaştırılıp, temiz havaya çıkarılması varsa saf
oksijenle teneffüs ettirilmesi ve acilen en yakın sağlık kurumuna götürülmesini önerdi.
"SOBAYI SÖNDÜRMEDEN UYUMAYIN"
Kaya soba ve yakıtla ilgili önlemleri ise şöyle sıraladı:
"-Sobanın verimli yakılabilmesi için en fazla 2/3 oranında kömür ile doldurulmalıdır,
-Soba mutlaka üsten yakılmalı,
-Soba yanarken yanma havası ve duman kapak/klapeleri kapatılmamalı,
-Sobanın havalandırma sistemi, sobaya yeteri kadar hava sağlayabilmeli,
-Sobada delik olmamalı,
-Verimli yanma için sobaların külleri günlük temizlenmeli,
-Yatmadan önce sobaya kesinlikle kömür atılmamalı.
Üşümemek isteniyorsa soba mutlaka yeniden doldurulup, hava ve duman kapakları tamamen açık
bir şekilde tekrar yakılmalıdır. Mümkünse yatarken soba söndürülmelidir.