Sınıra yakın, göğe komşu: Artvin
Bazen iş bazen de sadece gezmek için gittiğim, hep de mutlu döndüğüm bir yer oldu Artvin. Çünkü sadece Karadeniz’in değil birçok coğrafi bölgenin özelliğini taşıyan, sıradışı bir şehir. Uzun yollar, derin uçurumlar, yemyeşil doğa manzaraları… Havası her daim farklı. Karadeniz’de yağış olsa da Artvin’de güneşli gün sayısı daha fazladır. Mevsimine göre ayrı güzellikler sunan, ‘cennetin bir diğer şubesi’ bu şehri adım adım keşfedelim.
İster Kars Havalimanı’ndan Ardahan’a geçip oradan Şavşat üzerinden, isterseniz de Rize-Artvin Havalimanı’ndan yaklaşık
3 saat süren bir yolculukla gidebilirsiniz Artvin’e. Kars’tan daha kısa sürüyor haliyle. Geçerken Ardahan’daki Şeytan Kalesi’ni de görmüş olursunuz. Her iki yolculuk da oldukça farklı. Karadeniz sahil yolu üzerinden gittiğinizde Arhavi ilçesinden Artvin’e giriyorsunuz. Sahil kenarındaki bu güzel ilçenin doğası oldukça etkileyici. Her ne kadar Kamilet Vadisi’nde zamanında yapılan faaliyetler bölgenin ekolojisini bozmuş olsa da yukarılarda güzel köyler ve vadiler var. Bunlardan en bilineni Mençuna Şelalesi’nin olduğu alan. Sahilden yaklaşık bir saatlik araç yolculuğuyla vadiye ulaşıp yarım saat tırmanarak şelaleye gidebiliyorsunuz.
DAĞIN ETEĞİNDEKİ ŞEHİR
Arhavi’den devam etmek isterseniz liman şehri Hopa’ya uğrayabilirsiniz. Karadeniz’in kıyısında olma hissi bile size yetecektir. Sonra yeni ilçe olan Kemalpaşa’ya geçerseniz Sarp Sınır Kapısı üzerinden Batum’a ulaşabilirsiniz. Tabii bunu yüksek sezonda yaparsanız saatlerce beklemeniz olası. Sonbahar ve sonrası çok daha uygun.
Artvin’e ulaşmak içinse Hopa’nın ilçe merkezine geçmeden sağdan ayrılan yolu takip etmeniz gerekiyor. Önce Borçka’ya varacaksınız ki burası çok bilinen Macahel bölgesinin olduğu ilçe. Macahel, 18 köyden oluşan bir bölgenin adı. 12 köy Gürcistan sınırında, 6 köyse bizim tarafta. Camili ismiyle bilinen merkezine vardığınızda sınır kapısını göreceksiniz. Macahel’de keşfedilmesi gereken çok önemli iki cami var. Biri Camili Köyü Merkez Camisi, diğeri Maral Köyü sınırlarındaki İremit Camisi. Tabii oralara kadar gitmişken Maral Şelalesi’ni gezmeyi ihmal etmeyin. UNESCO’nun ‘biyosfer rezerv alanı’ olan ve korunması için çalışmalar yapılan bu özel bölgede konaklayıp yukarılarındaki yaylaları da gezmelisiniz. Ayrıca 30 kilometre ilerideki Karagöl’ü de listenize eklemeyi unutmayın.
Borçka’dan ayrılan bir yolla Murgul ilçesine geçebilir, oraya giden herkes gibi Delikli Kaya’da fotoğraf çektirebilirsiniz. Eğer Murgul’a gitmezseniz yol sizi bir süre sonra büyük barajların yanından geçirip Artvin’e götürecek. Aşağıya doğru baktığınızda Çoruh Nehri’nin durgunluğuna dalacak, karşı yamaçtaki yeşillikle suyun birleşimini gördüğünüzde büyüleneceksiniz. Ben bu bölgeyi Marmaris’e çok benzettim. Valiliğin nehirde tekne turları gibi aktiviteler düzenlediğini de belirteyim. Hatta bu yol hattı üstünde uzun bir zipline da var, denenmeli. Artvin, büyük bir dağın eteğine kurulmuş, geniş bir şehir. Büyük Atatürk heykelinin olduğu tepe, şehrin en iyi seyir noktalarından biri. Kente araçla döne döne gidiyorsunuz. Öğle saatlerine denk gelirseniz cağ kebabı yemeyi unutmayın.
Artvin’den sonra yollar yine bol virajlı devam ediyor. Sonra bir yol ayrımına geliyorsunuz. Bir taraf Ardanuç, diğer tarafsa Şavşat’a gidiyor. Ardanuç’tan devam ederseniz önce Cehennem Deresi Kanyonu’nu ziyaret edebilirsiniz. Ardından Ardanuç merkeze geçebilirsiniz. Bu bölge Ardahan’a yakın olduğu için Karadeniz’e pek benzemiyor ama vaktiniz olursa köylerini mutlaka dolaşın.
Ardanuç’a değil de Şavşat’a giderseniz orası daha başka bir coğrafya. Göz alabildiğine geniş topraklar… Bana göre cennetin diğer şubesi. Ekolojik açıdan oldukça zengin olan bölgede Sahara Vadisi Milli Parkı var. Yine aynı isimle Karagöl, Şirata gölleri, Şavşat Peribacaları, Tbeti Manastırı bu coğrafyada mutlaka görülmesi gereken yerlerden.
HİKİNG’CİLERİ BEKLİYOR
Artvin’de keşfetmeniz gereken bölgelerden biri de Yusufeli. Eskiden Erzurum’a bağlıymış. Şimdilerde baraj suları altında kalan ilçe merkezini görmek mümkün olmasa da Yusufeli’nden İspir’e giden hat üzerindeki manastırları, Sırakonak Köyü’nü listenize ekleyin. Hiking seviyorsanız çadırınızı sırtlayıp Olgunlar’a geçebilirsiniz. Oradan da güney rotasını kullanarak Kaçkar Dağları’na tırmanabilirsiniz.
Artvin sakin tatil düşleyenler için ideal bir nokta. Hiçbir zaman çok iddialı olmayan ama sizi her daim güler yüzle karşılayan insanların olduğu bambaşka bir coğrafya. O nedenle mesafelere aldırmadan bu huzurlu seyahat rotasını kendinizden esirgemeyin derim.
YAPMADAN DÖNMEYİN
◊ Arhavi’de Ortacalar Çifte Köprüler’i geçip Dikyamaç Köyü’ndeki müzeyi görün.
◊ Hopa’daki Kristal Pide’de pide, Ardanuç’taki Dede Kebap’ta cağ kebabı, Macahel’deki Macahel Dağ Evi’nde Gürcü pidesi, Şavşat’taki Pınarlı Köyü Otantik Kır Lokantası’nda da yemek yiyin.
◊ Hasat zamanında bal alın.
◊ Borçka’da Karagöl’e giderken yol üstündeki lokantalarda yöresel bir lezzet olan ‘silor’u tadın.
◊ Artvin’den geçerken tepeden Deriner Barajı’nı izleyin.
◊ Kafkasör, Arsiyan, Bilbilan ve Lekoban yaylalarıyla Genya Dağı ormanı ve Papart Vadisi’ni gezi listenize ekleyin.