Pasifik’teki rengarenk ayakizi

Pasifik Okyanusu’nun olaÄŸanüstü doÄŸasını, muhteÅŸem adalarını görmeden bu coÄŸrafyayı hafızada tam olarak ÅŸekillendirmek güç. Suyun kobalt mavisinden turkuvaza farklı tonlardaki olaÄŸanüstü renkleri, pudra beyazlığındaki kumsalları, bitki ve hayvan çeÅŸitliliÄŸiyle son derece kışkırtıcı, nefes kesen güzelliklere sahip. Adalar ise gerçek birer cennet. Â
Geçen ÅŸubatta ABD’nin San Diego kentinden hareket eden 30 günlük bir kruvaziyerle Hawaaii, Tahiti, Marquesas, Fransız Polinezyası turu yaptık. Okyanusun ortasındaki Kiribati Cumhuriyeti’ne ve Fanning Adası’na da bu yolculuk sırasında yolumuz düştü. Bizim için gezinin en ilginç adasıydı. Â
Kiribati Cumhuriyeti, ABD kıyılarına kuÅŸ uçumu 5500, Avustralya kıyılarına 6200 kilometre uzaklıkta. Hawaii ve Avustralya’nın ortasında geniÅŸ bir alana yayılmış. 32 mercan ve volkanik adalar topluluÄŸundan oluÅŸuyor. GeçmiÅŸin Ä°ngiliz sömürgesi, 1979’dan bu yana bağımsız ülke. Mercan kayalıklarından oluÅŸan Fanning, bölgenin tek düz adası, neredeyse deniz yüzeyinde, gökyüzünden bakıldığında ayakizine benziyor. Polinezya dilindeki ismi Tabuaeran kutsal ayakizi anlamına geliyor.Â
Amerikalı kaptan Edmund Fanning 1798’de adaya ayak bastığında hiçbir yerleşimin olmadığını yazıyor kitaplar. Daha sonra balina avcılarının limanı olmuş, hindistancevizi toplanmaya yağ üretimi yapılmaya başlamış.

Ä°KÄ° AYDA BÄ°R GEMÄ° UÄžRUYOR

Ekvator çizgisinin 425 kilometre kuzeyindeki adada yıl boyunca hava sıcaklığı 26-28 derece civarında. Halkı Mikronezyalılar. Gilbert dili konuşuluyor. Çok sade bir hayat süren adalılar iyi birer denizci. Temel besinleri balık ve deniz ürünleri. Hindistancevizi ile ekmekağacı ve bazı adalarda ananas, muz  ve vanilya yetiştiriliyor.
Fanning’in suları çok sığ. Gemimiz adanın açıklarına demirledi, iç bölümündeki yegane iskeleye motorlarla çıktık. Ä°skele sazdan yapılmış. Sığ bir gölü çevreleyen uzun ve dar bir kara parçasından oluÅŸuyor adanın toprağı. Bir uçtan diÄŸerine 17 kilometre. Toprak alan o kadar dar ki iki tarafı palmiyeli bir yol kıyısında kurulmuÅŸ enteresan dokuz balıkçı köyünden oluÅŸuyor, toplam nüfusu 2500. Telefon, internet, elektrik yok. SaÄŸlık merkezinde iki hemÅŸire hizmet veriyor. Ciddi vakalar denizden Christmas Adası’na götürülüyor. Turistik turlar birkaç eski kamyonetle yapılıyor. Turda köylerdeki çocuk sayısının çokluÄŸu dikkatimizi çekti. Okullar sazdan yapılmış. EÄŸitim malzemelerini çoÄŸunlukla turistler getiriyor. Yeni Zelanda ve Avustralya adaya kısa süreli eÄŸitmenler gönderiyor. Biz de ada ziyaretimizden birkaç gün önce bu konuda bilgilendirildik. Honolulu’dan okul kitapları, kırtasiye malzemeleri toparladık. Yolcuların bağışladıkları eÅŸyalar, gemi ÅŸirketinin bağışlarıyla kutulandı. Köyde dağıtıldığında çocukların bir kalem karşısındaki sevinci bile görmeye deÄŸerdi.Â

MERCAN KAYALARINDA ŞNORKELLE KEŞİF

Köylerdeki sazdan kulübelerin iki odasından biri mutfak, diğeri yaşam alanı. Çatıları hindistancevizi yapraklarıyla örtülü. Aydınlatmada hayvan yağı kullanılıyor. Adaya iki ayda bir uğrayan Avustralya ve Çin gemileri temel ihtiyaç maddelerini getiriyor, bunları yosun, Hindistancevizi, kurutulmuş ceviz içiyle (kopra) takas ediyor. Halkın şöleni andıran bu buluşmayı dört gözle, umutla beklediğini öğrendik.
Adanın çevresindeki kobalt rengi sığ sularda şnorkelle yüzmek, denizin dibini seyretmek tahayyül edilemeyecek kadar keyifli. Mercan kayalıkları melek, papağan balıklarıyla adeta bir akvaryum. Balıklara elinizi dokunacak kadar yaklaşmak mümkün. Bembeyaz kumsallarda sereserpe güneşleniyor adaya gelenler.
Fanning’de market yok. Birkaç küçük büfede konserve, pil gibi ürünler satılıyor. Halk kendi ihtiyaçları için patates, sebze ve meyve  yetiştiriyor. Turistler için kurdukları tezgahlarda muz, Hindistancevizi, bitkilerden yapılmış etekler, deniz kabuklarından takılar, sepetler, köpekbalığı dişi ve kemiklerinden süs eşyaları, bıçak ve objeleri satıyor. Konuklarını yerel müzik ve danslarla karşılıyor. Pazarlık, para mevhumunu bilmediklerinden müşteriler diledikleri bedeli ödüyor.