Balkanlar’da bir açıkhava müzesi: Saraybosna
Geçmişte yolculuk yapmak, farklı yerler keşfetmek ve aynı zamanda farklı tatlar denemek istiyorsanız Saraybosna doğru adres. Balkanların en etkileyici topraklarından biri olan Saraybosna ziyaretçilerini kendine hayran bırakıyor. İşte size Saraybosna gezi rehberi…
Şehrin en büyük caddesi olan Ferhadija Caddesi’nde pek çok dükkan, banka ve ülke elçilikleri bulunuyor. Bu caddenin sonunda ise Osmanlı Çarşısı olarak da adlandırılan Başçarşı var. 19. yüzyılda yangın çıktığı için ilk haline göre küçülmüş olsa da hala en bilindik ve önemli yerlerden biri. Sağlı sollu hediyelik eşya dükkanları ve yiyecek seçenekleri bulunuyor. Başçarşı’da bulunan Morica Han’a da buraya gelmişken uğramanızı tavsiye ediyoruz. Üzerinde Osmanlı motiflerini taşıyan Başçarşı’nın alt katında kafeler, restoranlar ve dükkanlar bulunuyor. Burada mutlaka bir çay ya da kahve için deriz.
Morica Han dışında Başçarşı civarında başlangıç noktası olarak kabul edilen Sebil’i, şehrin en önemli dini yapısı Gazi Hüsrev Bey Cami’yi, ay takvimine göre işleyen tek takvim olduğu düşünülen Saat Kulesi’ni ve Brusa Bedesteni’ni ziyaret edebilirsiniz. Ferhadija Caddesi’nden Başçarşı’ya doğru giderken yer alan İsa’nın Kalbi Katedrali, şehir için simgesel bir öneme sahip.
Oldukça görkemli olan katedral, Bosna Hersek’in en büyük katedrali. Saraybosna’da görülmesi gereken bir diğer yer Umut Tüneli. Adına yaraşır bir anlamı olan Umut Tüneli, savaş döneminde gıda, ilaç, mühimmat, yaralı ve hasta taşınmasına vesile olarak Bosna ve Saraybosna arasında köprü görevi görmüş. Şimdilerde bir kısmı turistik geziye açık olan tüneli gördüğünüzde, savaşın yürek burkan yüzüyle karşılaşıyorsunuz.
İlginç bir adı ve hikayesi olan İnat Evi ise adını Avusturyalılar’ın evini yıkmasına karşı çıkan nehrin diğer kenarına taşınmasını isteyen inat ev sahibinden alıyor. Şu anda lezzetli Boşnak yemekleri ve şarapları sunan bir restoran olarak kullanılıyor. Biz gitmedik ama mekan oldukça turistik olduğundan, son zamanlarda hizmetinden memnun kalmayan müşteriler olduğunu okuduk.
Hem kendinize hem de sevdiklerinize hediye almak istiyorsanız 15. yüzyıldan bu yana bakır ve alüminyum işlenilen Bakırcılar Çarşısı’na uğrayabilirsiniz. Hem gezebileceğiniz hem de alışveriş yapabileceğiniz bir yer. Hatıra olarak Boşnak çay ve kahve seti alabilirsiniz. Tarih kitaplarından 1. Dünya Savaşı’nın başlamasına neden olan Avusturya-Macaristan Arşidükü Franz Ferdinand’ın öldürülmesini hatırlıyorsunuzdur. İşte bu olay Miljacka Nehri üzerinde bulunan Latin Köprüsü’nde geçiyor.
Tarihin tozlu sayfalarına doğru yolculuk yapmak istiyorsanız bölgenin en eski müzesi olan Bosna Hersek Ulusal Müzesi’ni ziyaret edebilirsiniz. İçinde arkeoloji, etnoloji, doğal bilimler ve kütüphane bulunuyor. Müzedeki en önemli eser ise 15. yüzyıla ait dünyanın yuvarlak olduğunu anlatan Saraybosna Haggadah’ıdır. Bunun yanında yaşanan acı olayları bir nebze öğrenmek için Saraybosna İnsanlığa Karşı İşlenen Suçlar ve Soykırım Müzesi’ni ziyaret edebilirsiniz. Ferhadija Caddesi’nde bulunan müze; katliam, soykırım, işkence ve tecavüzleri hatırlatmakla kalmıyor sizi adeta o döneme götürüyor.
Saraybosna’da Nerede Yemek Yenir?
Cevabdzinica Zeljo: Saraybosna’nın gönüllerin birincisi köftecisi.
Öyle ki siparişlere yetişmek için aynı sokağa iki yer açmış sahibi. 5, 10 ve 15 porsiyonluk köfte seçenekleri bulunuyor. Açlık durumunuza göre tercih sizin.
Buregdzinica ASDZ: Burası da Saraybosna’da önerilen farklı bir börekçi. Köz kaplı ilginç pişirme yöntemleri var ve börekleri zırh ile çektikleri kıymadan yapıyorlar.
Dveri: Hem yemekleri hem atmosferi güzel olan Dveri’nin şahane ekmekleri, gulaş ve kuru et konularak yapılan özel Dveri steaki, şarküteri tabağı, tuzlu kaymağı, ajvarı ve ev şarabı en beğenilen lezzetleri arasında.
Bir de gül şeklinde gelen kendi yaptıkları bir ekmek var ki, kesinlikle yemeden dönmeyin dedirten cinsten!
İnat Kuca (İnat Evi): Restoran olarak kullanıldığını belirtmiştik zaten.
Yöresel yemekler yemek istiyorsanız uğramanız gereken yerler arasında. Ama dediğimiz gibi son zamanlarda biraz bozduğuna dair söylentiler var.
Buregdzinica Sac: Saraybosna’da tüm börekçiler aynı sokakta toplanmış. Burası da onlardan biri.
Fakat en çok tercih edileni ve en sevileni. Kıymalı, patatesli, peynirli ne çeşit ararsanız var! Börek alırken üzerine yoğurtlu sos döktürmeyi unutmayın.
Pod Lipom: Yöresel yemekleri ve fazla iddialı çorbaları olan Pod Lipom’un fiyatları diğer yerlere göre biraz yüksek olabilir. Ama gitmeye değer.
Morica Han: Yöresel ortamdan yapılan kahve servisi ile oldukça meşhur olan Morica Han’a bir kahve içmek ve dinlenmek için uğrayabilirsiniz.
Behaç: Ardıç suyunu denemek isteyenler için doğru adres.
Fotoğraflar: Gizem Telci GÜNSEV