Ne Erivan’a ne Bakü’ye yaranabilen dış politika

Bakan, “Aslında fiyat konusunda prensipte anlaştık. Ancak Türkiye Ermenistan konusunda tam güvence verdiyse de ikna edemedik her halde” diyor.

ABD Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi’ndeki soykırım oylamasından sonra bazı çevrelerden fısıldanan açıklamalarda da Azerbaycan lobisinin Türkiye lehine yeterince faaliyet göstermediği iddiaları oraya atılmıştı.

Benim bildiğim kadarıyla ortak girişimler vardı. Ama kimi çevreler İsrail lobisi ile Azerbaycan lobisini aynı kefeye koyarak, Türkiye’deki hassasiyeti düşürme çabası içine girmişlerdi.

* * *

TÜRKİYE ile Azerbaycan arasında, Haydar Aliyev-Süleyman Demirel dönemi yakınlığı artık yok.�

O ilişki, Süleyman Demirel Azerbaycan muhalefeti ile de yakın temas kurmuş olmasına rağmen sarsılmadan sürebilmişti.

İktidar partisinin dış politika derinlik vizyonunda ne Kafkasya ne de Asya cumhuriyetleri eski yerlerini koruyabildiler.

Ermenistan ile protokol süreci, Türkiye’nin çıkarlarına ters düşen bu vizyonsuzluğu apaçık ortaya koydu.�

* * *

TÜRKİYE, doğru adımlar atmadığı için Kafkaslardaki rolünün değerini düşürdü.

Protokolleri imzalasa Karabağ konusunda Ermenistan’a destek verir duruma gelecek, imzalamasa Azerbaycan’ın sertleşmesini kolaylaştıracak bir konuma soktu kendisini.

Bu bir yana, Bakü ile ilişkilerde enerjinin bir koz olarak kullanılması sürecini hazırladı.

Azerbaycan ile son yıllarda hep bir fiyat tartışması yaşanmasına, Rusya’nın bu pazarlıklarda etkinleşmesine yol açtı.

Suriye ile ilişkiler önemliydi, mutlaka düzeltilmeliydi ama Azerbaycan ile ilişkilerin korunup geliştirilmesi de aynı derecede önemliydi.�

Türkiye, Ermenistan’a olduğu gibi, Azerbaycan’a da her ikisi ile ilişkilerin hayati olduğunu anlatmak zorundaydı.

Çünkü bu ülke, hem Azerbaycan hem de Ermenistan’da akrabaları olan insanların vatanı.

Türk dış politikası bu vizyonu kaçırdığında, diaspora projelerinin peşinden sürüklenmekten kurtulamaz.

Azerbaycan’a da Ermenistan’a da yaranamaz.�

* * *

 �
DIŞİŞLERİ Bakanı Davutoğlu, dün de değindiğim gibi soykırım tasarılarına karşı hazırlıklı olduklarını söylüyor.

Hazırlık, her iki durumda da yayınlanacak bildirileri önceden hazırlamak demek midir?�

Hazırlık, Azerbaycan ile karşılıklı güven temelini sağlam tutmak, birlikte hareket kanallarını zamanında devreye sokabilecek araçlara sahip olabilmektir.

Eğer temeli güçlü tutamazsanız, zaafları zamanında fark edip, önlemlerinizi almazsanız işler sıkıştığı zaman Bakü’ye gidip yemin billah etmek yetmez.

Unutmayın Türkiye, Karabağ savaşı sırasında Ermenistan’a buğday yardımı yapmış ve Bakü ile ilişkilerini de sarsılmadan korumayı bilmişti.

Ermenistan ve Azerbaycan arasında keskin seçimler yapmadan da “bir millet iki devlet” sloganının sıcaklığını korumak, dış politikayı etnik, dini aidiyetler temeli üzerinde kurmadan da mümkündür.

Hatta, daha da mümkündür.