Libya'nın petrolün ardında unutulan tarihi: Kirene

Dünya gündeminin nabzı Planet'te atıyor

KİRENE ANTİK KENTİNDE KEÇİLER BEKÇİLİK YAPIYOR/Foto Galeri

Yeşil vadiler üzerinde Akdeniz’in mükemmel manzarasını içeren, Yunan ve Roma döneminden kalan sütunların yükseldiği antik kentte, bugün keçi ve inekler otluyor.

M.Ö yüzyılda Yunanlılar tarafından kurulan ve ardından Roma’nın hükümdarlığa giren antik kentin, ne koruyucu bariyerleri, ne hediyelik eşya dükkanları ne de bu tür mekanlarda sıkça bulunan geleneksel restoranları var.

Tersine, antik kent harabe halindeki çirkin Şahaat köyü ile çevrili.

Libya’nın doğusunda halk, yaşadıkları bölgelere Kaddafi’nin devrimle iktidara geldiği 1969’dan bu yana yatırım yapılmamasından şikayetçi. Şahaat’ta polis olan Hamdi Hamed, “1969’daki devrimden bu yana burada her şey aynı. Petrolde yatırım yapıldı ancak turizmde hiçbir adım atılmadı” dedi.

Bugün, Libya’nın doğusu neredeyse tamamen Kaddafi karşıtı isyancıların kontrolüne girmiş durumda. Hamed, “Umuyorum ki sorunlarımızı aştıktan sonra turizme devam ederiz. Petrol bir gün bitebilir, ama turizm devam edecek” ifadesini kullandı.

TEK BİR TESİS BİLE YOK

Dünya petrol üretiminin yüzde ikisini karşılayan Libya’da, ülkenin doğusunda yatırım olarak görülen tek şey petrol üretim tesisleri. Turizm potansiyeli yüksek kıyı şeridinde, turizm tesisleri, oteller ve restoranların sayısı çok az.

Hellenistik dönemin en önemli eserlerinden Kirene’nin yakınlarında, turistler için tek bir tesis bile yok. Şahaat’ta yaşayan işsiz Hamdi Bzeivi, “Birilerinin turizme yatırım yapmasını istiyoruz. Bölgedeki birçok tarihi eser hala gömülü halde” dedi.

Kirene harabelerinde, Roma İmparatoru Marcus Aurelius’a adanan ikinci yüzyıldan kalma bir kemer çöplerden kirlenmiş durumda. Bir zamanlar Yunan trajedilerinin sergilendiği amfi tiyatro, keçi toynaklarının izini taşıyor.

FİLOZOF İNEKLER

Kirene’de, Yunan felsefesinin yayılmasına hizmet veren bir okulun kurulduğuna inanılır. Ancak bugün, antik kentte düşünüp taşınırmış gibi sesler çıkararak gezinenler geviş getiren inekler.

Kaddafi güçleriyle isyancılar arasında yaşanan çatışmalardan kaçan ve Şahaat’a sığınan Ecdebiyeli Fatih El Fakri, “Bu gerçekten utanç verici… Burası sizin tarihiniz ve keçiler tarafından istila edilmiş durumda… Bir hükümetimiz yok. Bu yüzden böyle bir yerin korunmasını nasıl bekleyebilirsiniz?” dedi.