Arda Sayıner 
Mehmet Üstündağ
Ahmet HAKAN
Mevsim geçişlerinde her sofrada bulunmalı! İşte o besinler ve pratik tarifler
Pandemi etkisi altındaki mevsim geçiş sürecinde bağışıklığın güçlenmesi için gıdalarla alınacak önlemlerin olduğunu belirten Beslenme ve Diyetetik Bölümü Arş. Gör. Eda Balcı, önemli bilgiler paylaştı.
Balcı, mevsim geçişlerinde meydana gelen hastalıklara ve koronavirüse karşı hangi önlemlerin alınması gerektiğine dair önemli tavsiyelerde bulundu. Bağışıklık sistemini güçlendirmenin, özellikle bu dönemde yapabilecek en önemli hamle olduğunu belirten Balcı, ”Besin değerleri yüksek, bağışıklığımızı güçlendirecek gıdalar tüketmek gerekiyor. Ama öncesinde şunu hatırlatmak gerek: Besinler mevsiminde tüketilmeli dedi.
"BALKABAĞI BAĞIŞIKLIĞI GÜÇLENDİRİYOR"
Sonbahar mevsimine uygun besinlerin tüketimine özen göstermemiz gerektiğini söyleyen Arş. Gör. Balcı, besin gruplarına göre birtakım önerilerde bulundu:
"Akdeniz bölgemiz, C vitamininden zengin narenciye grubu meyvelerle, Sakarya yöresi ise potasyum, demir, C vitamini zengini bal kabağı ile bağışıklık sistemimizi güçlendirecek besinler ile zengindir. Güçlü antioksidan olan bu besinler, sonbaharda bolca tüketmemiz gereken besinlerdir. Bal kabağının alternatif kullanımları için Bal kabağı çorbası ve Bal kabaklı kek tariflerimize bakabilirsiniz."
"İSTER ÇİĞ İSTER ZEYTİNYAĞIYLA PİŞİRİP TÜKETİN"
"Sonbahar mevsiminde tüketebileceğimiz yeşil yapraklı besinler deyince ilk akla gelenler; ıspanak, pazı, karalahana, kıvırcık salatadır. Zengin lif, vitamin ve mineral içerikleriyle bağışıklık sistemimiz üzerinde çok etkililerdir. Bu yüzden yeşil rengini sofralarımızdan eksik etmemeliyiz. Sebzeleri etin yanında çiğ şeklinde salata gibi veya zeytinyağlı sebze yemeği olarak pişirip sofralarımızı zenginleştirip sağlıklı hale getirebiliriz."
"HAFTADA 2-3 KEZ BALIK TÜKETİN"
"Sağlığımız için olmazsa olmaz besinlerden biri balıktır. Vücudumuzda balığın iyi gelmediği şey yok gibi Av sezonunun sonbahar mevsiminde başlamasıyla taze tüketebildiğimiz balık, içerdiği yüksek oranda protein, omega 3 yağ asitleri, D vitamini ve selenyum ile hem bağışıklığımız hem de sağlıklı beyin fonksiyonları için haftada 2-3 kez sofralarımızdan eksik etmememiz gereken besinler arasında yer almaktadır. Tabi, besin değerlerinden en yüksek oranda faydalanmak için doğru pişirme yöntemlerini kullanmamız önemli. Daha lezzetli olması için, balığın kızartılarak pişirilmesi, sağlığımız açısından zararları da beraberinde getireceğinden, buharda, haşlama ve fırınlama yöntemiyle balık tüketimine dikkat edilmelidir. Yeterli ve dengeli beslenmenin bir koşulu olarak düzenli balık tüketimine her yaşta dikkat edilmesi, üç tarafı denizlerle çevrili ülkemizdeki balık çeşitliliğinden faydalanılması gerekmektedir."
"MUCİZE MEYVE AVOKADO"
"Mucize meyve olarak da tabir edilen avokadonun faydaları saymakla bitmez. İçerdiği sağlıklı yağlarla, bağışıklık sisteminden kalp sağlığına, gözlerden kemiklere kadar birçok organa yararı olan avokado, düzenli tüketildiğinde adeta koronavirüs savaşçısı olan bağışıklığımız için faydalı olacak en önemli besinlerden biri. Ülkemizde de Antalya ve çevresinde üretimi olan avokadonun, lezzeti damak tadına uymayanlar için ise avokadolu sosu denemelerini öneririz."
"Çok eski yıllardan beri tüketilen ve sağlığa, özellikle bağışıklık sistemine faydası kanıtlanmış olan sirke, antiseptik ve antioksidan özelliğe sahiptir. Burada bahsettiğimiz özellikler, rafine edilmemiş, cam şişede organik üretilen sirke için geçerlidir. Maalesef, rafine edilmiş, plastik şişede ve berrak olan sirkeler için değil. Sirkeyi salatalarınıza ekleyerek hem daha lezzetli hem de daha sağlıklı tüketmiş olacaksınız."
Turşuyu, sirkeyi eksik etmeyin
"Birçok sebzeden ve erik gibi meyvelerden evlerimizde yapabildiğimiz turşular, hem bağışıklık sistemi üzerinde hem de probiyotik özellik taşımaları açısından bağırsak ortamı için faydalıdır. Tabiİ üstünde ısrarla durduğumuz, ev yapımı olmasıdır. Hazır satılan turşular yüksek tuz içerikleriyle, hipertansiyon ve böbrek hastaları için risk teşkil etmektedir."
BAĞIŞIKLIĞI GÜÇLENDİRECEK TARİFLER
Beslenme ve Diyetetik Bölümü Arş. Gör. Eda Balcı’dan bağışıklığı güçlü tutacak tarif önerileri:
Avokadolu sos:
Malzemeler:
Bir adet soğan, limon suyu, zeytinyağı, sarımsak, bir adet köz kırmızı biber, 1 adet köz patlıcan, 3 adet olgun avokado, yarım demet kişniş, tuz, karabiber.
Nasıl yapılır?
Soğan piyazlık doğranır. Sarımsak rendelenir. Domates küp küp doğranır. Közlemiş olduğumuz patlıcan ve biber ile tüm malzemeler karıştırılır. Püre haline getirdiğimiz avokado eklenir ve harmanlanır. İsteğe göre zeytinyağı, limon suyu 1 çay kaşığından az tuz ve taze çekilmiş karabiber ile lezzetlendirilir. Üzerine küçük küçük doğranmış kişniş eklenir. Ağzı kapalı kavanoza konur. İster öğün aralarında, öğünlerde, kahvaltıda ve et yemeklerinin yanında servis edilir.
Balkabağı çorbası:
Malzemeler:
2 su bardağı balkabağı, 2 adet küçük kuru soğan, 2 çorba kaşığı zeytinyağı, 2 diş sarımsak, bir çay kaşığından az tuz, karabiber, et veya tavuk suyu.
Nasıl yapılır?
Küp küp doğranmış soğanları zeytinyağı ile soteleyin. Kıvam alması ve daha sağlıklı olması için tercihen nohut ununu ve 2 diş sarımsağı ekleyin. Haşlayıp püre haline getirdiğiniz balkabaklarını ekleyin, tavuk suyu veya et suyu ekleyerek lezzetlendirin. 1 çay kaşığından az tuz ve karabiberi ilave edin. Kısık ateşte kaynayana kadar pişirin. Kaynadıktan 5-10 dakika sonra servise hazır olacaktır. Taze kişniş ile servis edebilirsiniz.
Balkabaklı sağlıklı kek:
Malzemeler:
1 su bardağı rendelenmiş bal kabağı, bir su bardağı tam buğday unu, 2 yumurta, yarım çay bardağı zeytinyağı, yarım paket kabartma tozu, yarım çay kaşığı mahlep, bir çay kaşığı anason, tarçın.
Nasıl yapılır?
Yumurta ve sıvı yağı karıştırıp üzerine rendelenmiş balkabaklarını ve tam buğday ununu ekleyelim. Bu karışıma kabartma tozu, mahlep, anason ve tarçını da ekleyerek karıştıralım. Tercihen ceviz, fındık, badem ekleyebilirsiniz. Öncede ısıtılmış 180 derece fırında 45 dakika pişiriniz.Glütensiz olması için tam buğday unu yerine mercimek unu da tercih edebilirsiniz.