Mutfak masraflarınızı azaltmak için yapabileceğiniz 22 basit değişiklik

Hep söylüyoruz, “Devir tasarruf devri” diye. Üstelik tasarruf sadece ekonomik durumumuzla alakalı da değil. Çevrenin durumu, dünyadaki kaynakların sürdürülebilirliği, küresel açlığın önlenmesi gibi evrensel sorunlarla başa çıkmanın yolu da tasarruftan geçiyor. Tasarrufa başlamak için en kolay yer de mutfaklarımız.

Bugün sizin için mutfağınızdaki temel gıda malzemelerinin israfını önlemek için dikkat etmeniz gereken bazı ipuçlarını derledik. Yiyeceklerinizin daha uzun süre dayanması için bu kurallara uymaya gayret edin. Farkın mutfak bütçesindeki yansımasını gözlerinizle göreceksiniz…

Eğer bol zeytinyağı tüketenlerden değilseniz, yağınızı küçük şişelerde almaya çalışın. Çünkü zeytinyağının lezzeti üçüncü aydan sonra değişmeye, acılaşmaya başlar. Taze zeytinyağı yeşil zeytinyağı gibi kokar ve hafif biberli bir tadı vardır. Yağınızın ömrünü uzatmak için de koyu renk şişelerde ve ışık almayan bir yerde saklamalısınız.

Doğal fıstık ezmesinin yağı zamanla üzerine çıkar. Bunu önlemek için kavanozu rafa ters yerleştirebilirsiniz. Ancak kapağını sıkıca kapatmayı unutmayın. Aksi takdirde yağ sızıntı yapabilir.

Sert peynirlerin tazeliğini koruması için hava alması gerekir. Bu nedenle delikli bir malzemeye sarıp saklayın. Eğer peynir kağıdı bulamazsanız fırın kağıdı da işinizi görür. Ancak folyodan ve sıkı naylon paketlerden kaçının. Peyniriniz yeterince oksijenle temas edemezse kısa süre içinde kurur.

Eğer tereyağınızı hemen kullanmayacaksanız dondurup saklayabilirsiniz. Böylece hem bozulmazlar hem de buzdolabındaki diğer yemeklerin kokuları yağınıza sinmez. Paketi açılmamış tereyağı, buzdolabında 4 aya kadar, buzlukta ise bir yıla kadar dayanabilir. Yağınızın bozulduğunu anlamanın yolu da rengine bakmaktır. Dışı açık içi koyu renk yağ, oksidasyon nedeniyle tazeliğini kaybetmiş demektir.

Esmer şekerin sertleşmesini önlemek için hava geçirmeyen plastik bir kavanoza koyun ve içine bir dilim ekmek ya da elma dilimleri ekleyin. Bunların nemini çeken şekeriniz yumuşak kalacak, tazeliğini koruyacak.

Mayonezi mutlaka buzdolabının kapağında saklayın. İç kısma koyduğunuzda aşırı soğuk nedeniyle mayoneziniz ayrışmaya başlar ve yağı üste çıkar. Buzdolabının kapısında saklanan mayonez ise alındıktan sonra 2-3 ay dayanabilir.

Tam buğday ununu soğuk bir yerde saklayın. Aksi takdirde içindeki yağ molekülleri acılaşmaya başlayabilir. Çok sık kullanmıyorsanız unu hava almayan ağzı kapaklı bir kavanozda buzdolabına kaldırın. Bu şekilde iki ila altı ay dayanabilir. Kullanmadan önce mutlaka koklayın. Kokusu değişmeye başlayan un bozulmuş demektir. Beyaz un ise ağzı kapaklı bir kavanozda bir yıl kilerde saklanabilir.

Soya sosunun tazeliğini anlamak için rengine bakın. Tazeyken rengi kırmızıya çalan bir kahverengidir. Eğer rengi koyulaşmışsa, oksidasyon kurbanı olmuş demektir. Soya sosunu buzdolabında saklamanız şart değildir ama saklandığı takdirde lezzetini daha uzun süre korur. Bu şekilde 2 yıla kadar dayanabilir.

Toz biber gibi kırmızı baharatlar, buzdolabında saklandıkları takdirde hem tazeliklerini hem de parlak renklerini kaybetmezler. Işık ve ısı baharatların düşmanıdır.

Ekmeğinizi 2-3 günden daha uzun süre saklayacaksanız dilimleyip naylon bir torbaya koyun. Torbanın havasını mümkün olduğunca boşaltın ve ekmeklerinizi dondurucuya kaldırın. Önceden dilimlediğiniz için ihtiyaç duyduğunuz kadarını çıkarıp kolayca tüketebilirsiniz.

Şekerlenmiş balınızı kavanozuyla birlikte sıcak suya oturtup bir süre bekletirseniz kristaller dağılacaktır. Balınızı buzdolabına koymayın; bu da şekerlenmeye sebep olur. Ama bal aslında asla bozulmaz çünkü arıların karınlarındaki enzimler bakteriyle savaşan maddeler üretir. Arkeologlar Mısır piramitlerinde bulunan yaklaşık 3000 yaşındaki balların bile halen lezzetini kaybetmediğini ve yenebilir durumda olduğunu belirtiyor.

Patateslerinizi saklamak için serin, nemli iyi hava alan ve karanlık bir yere ihtiyacınız var. Patatesler için en uygun saklama sıcaklığı 6 ila 13 dereceler arasıdır. Buzdolabına koyarsanız renkleri değişir, sıcak bir yerde tutarsanız filizlenip küflenirler, güneşte kaldıkları takdirde ise yeşerirler.

Soğanları tezgahın üzerinde hava geçiren bir sepette ve patateslerden mümkün olduğunca uzakta saklamak en doğrusudur. Çünkü soğanların salgıladığı gazlar patateslerin bozulmasına neden olur. Kestiğiniz soğanı da kesik kısmını streç filmle sararak buzdolabında 2 haftaya kadar saklayabilirsiniz. Tabii kullanmadan önce dış yüzeyin birazını kesip atarsanız iyi olur.

Olgun olmayan avokadolarınızı oda sıcaklığında tezgahın üzerinde saklayın. Olgunlaşmalarını hızlandırmak istiyorsanız bir elma veya muzla birlikte bir kese kağıdının içine yerleştirin. Olgun avokadoları acilen yiyin çünkü çabuk bozulurlar. Ama hemen yiyemeyecekseniz de buzdolabına koyarak ömürlerini birkaç gün uzatabilirsiniz.

Elmalarınız tezgahın üzerinde elinizin altında olsun istiyor olabilirsiniz ama elma soğukta saklandığında lezzetini daha uzun süre korur. Mümkünse soğuk bir kilerde, olmadı buzdolabının sebzelik gözünde saklayın. Eğer dolaba koymadan nemli bir kağıt havluya sararsanız nem sayesinde daha uzun süre taze kalırlar. Aralarından biri ezilmiş ya da çürümeye başlamışsa hemen ayırın çünkü diğer elmaları da bozacaklardır.

Portakal, limon, greyfurt gibi narenciyeler buzdolabında, özellikle de nemli sebzelik çekmecesinde uzun süre dayanabilirler. Sık sık kontrol edip önce yumuşamakta olanları kullanın. Bu meyvelerin suyunu buzluklara doldurup küçük küpler halinde dondurabileceğinizi de unutmayın. Aynı şey rendelenmiş kabukları için de geçerli. İhtiyacınız olduğunda çıkarıp kullanabilirsiniz.

“Domateslerinizi asla buzdolabına koymayın” uyarısını duymuş olabilirsiniz. Bu uyarı kısmen doğru kısmen yanlış. Evet tam olgunlaşmamış domatesleri buzdolabına koymak yerine tezgahın üzerinde saklamalısınız. Ancak olgun domatesleri dolaba kaldırıp yiyeceğiniz zaman oda sıcaklığına gelmesini beklediğinizde lezzetinde bir kayıp olmuyor. Domateslerinizi buzdolabına kaldırırken sap kısımlarının alta gelmesine dikkat edin ve dolabın üst tarafında ön sıraya yerleştirin.

Muzları eve getirdiğinizde hevenkten ayırıp köklerini streç filmle sararsanız ömürleri bir parça daha uzun olacaktır. Çünkü bu sayede kök kaynaklı etilen gazı çıkışının meyvenin diğer kısımlarına ulaşmasına engel oluyorsunuz. Ancak muzları koparmanın olgunlaşmayı hızlandırdığını iddia edenler de var.

Doğru koşullarda saklandığında kök zencefil uzun süre dayanabilir. Bunun için yapmanız gereken en doğru şey soyulmamış zencefili kilitli buzdolabı poşetine koyup buzdolabının sebzelik çekmecesine atmak. Böylece 2 ay boyunca taze kalır ve buruşmaz.

Marullar ne yazık ki çok çabuk çürüyüp yenmez hale geliyor. Ömürlerini uzatmak için kağıt havluya sarıp torbaya koymak ya da içi hava dolu bir plastik torbada saklamak da bir seçenek ama en iyisi marullarınızı plastik saklama kabına katmanlar halinde yerleştirip katmanların aralarına da kağıt havlu sermek.

Yeşillikleri önce yıkayıp sonra salata kurutucuyla ardından da kağıt havluyla iyice kurulayın. Ardından köklerinin uçlarından yarım santimetre kadar kesin ve hepsini dibinde 2 parmak kadar su bulunan, ağzı kapalı bir kavanoza dik bir biçimde yerleştirin. Kavanozun kapağı kapanacak gibi değilse üzerine bir naylon torba geçirip lastikle sararak hava almasını önleyebilirsiniz. Maydanoz, dereotu ve nane gibi yumuşak yeşillikleri bu sayede yedi haftaya kadar saklamak mümkün. Biberiye gibi sert yeşillikleri de kağıt havluya sarıp kilitli poşete koymak ve buzdolabına kaldırmak en doğrusu. Fesleğeni ise yine kavanozda suya koymalı ancak buzdolabına kaldırmamalı, tezgahın üzerinde tutmalısınız.

Orman meyvelerini birkaç gün saklamanız gerekiyorsa tabanı kağıt havluyla kaplanmış çok derin olmayan bir kapta saklamalısınız. Üst üste olmasınlar, böylece birbirlerini ezmesinler. Eğer atıştırmak için elinizin altında bulunsunlar istiyorsanız. Yıkarken suya elma sirkesi ekleyin. Ardından içine kağıt havlu serilmiş salata kurutucuda kurutun. Üstlerine kapak kapatmayın, böylece daha geç bozulacaklardır.