Kanlı veda

Türk Hava Yolları Genel Müdürü Doç. Dr. Temel Kotil’in şirketin imajını dünya çapında bir yerlere taşımak için çılgıncasına çaba harcadığı bir dönemde. THY’nin dünya devi havayolları arasında hızla tırmanışı için binlerce personelin delicesine çalıştığı bir zamanda... Basın Müşaviri Ali Genç’in imaja gölge düşmesin diye her gün bir yayın kuruluşuna koşup nefes nefese kaldığı bir günde...

Atatürk Havalimanın B Kapısı’ndaki manzara en az "New York Çeteleri" filmindeki kadar vahşi bir görüntü sergiliyordu. Bir deve, dini kurallarımız da hiçe sayılarak neredeyse darağacına götürülmüştü...

Bu olayın kahramanı THY Teknik A.Ş. Uçak Bakım Başkanı Şükrü Can idi. Bakınız Şükrü Can kim?

İTÜ Uçak Mühendisliği Fakültesi’nden 1983’te mezun oldu. THY’de çalışmaya 1987’de başladı. Kombassan Holding, Air Alfa adlı şirketi satın alınca 1996 yılında THY’den ayrılıp bu şirkete genel müdür oldu. Air Alfa batıp uçuşları durunca yurtdışına yerleşti. Amerikan Finova Capital gibi uçak kiralama şirketlerinin teknik temsilcisi olarak görev yaptı. 2002 yılında Airbus’ın Hamburg tesislerinde A340-600 uçaklarının kabin sistemlerinin yapımında koordinatör olarak çalıştı. Daha sonra İsviçre merkezli iş jeti bakım hizmetleri veren Jet Aviation’da Boeing Business Jet ve 747 VIP uçaklarının proje koordinatörlüğü görevinde bulundu. THY’ye dönmeden önceki son görevi ise İngiltere Merkezli Gamet şirketinde Teknik Servis ve Proje Müdürlüğü’ydü. Şimdi ise kızakta.

Buyurun, böyle bir adam kalkıyor B Kapısı’nda kanlı bir katliamın yaşanmasına izin veriyor. Teknisyenler ellerinde kanlı deve parçaları ile fotoğraflar çektiriyorlar. Gülüyorlar. Gidecek RJ uçağının sevincini yaşıyorlar.

İMALATI BİTTİ

Gelin bir de RJ uçaklarına bakalım. Bu uçakların bugün imalatı yok. Yani yeterince başarılı olamadığı için imalatı durduruldu. Ama halen uçan Saab ve benzeri birçok uçağın fabrikalarının kapanması gibi bir şey bu. Uçaklar, Alman Lufthansa, British Airways, Air France, Swiss gibi çok havayolunda kullanılıyor.

Türkiye’de ikisi 100, biri 70 modeli uçak kaza yaptı. RJ100’lerden biri Diyarbakır’da düştü ve yolcular yanarak can verdi. Üç kazanın da nedeni neredeyse yüzde 99 ile pilotaj hatasıydı. Yani meydan yapısal bozuklukları, meteorolojik şartlar falan bu üç kazada devede kulak gibiydi. Başlangıçta bu uçakların LF 507 motorlarında bir sorun çıktı ama modifiye edilerek sorun çözüldü. Yani birçok ünlü marka uçak gibi sorunları vardı. Ama bu lanetlemek için yeterli değildi. Şimdi gittiler ve başka havayollarında uçmaya devam edecekler. Sanırım toplam 14 adet olan RJ uçakları başta o zamanki Bodrum Imsık Havaalanı gibi zorlu noktalara da başarılı seferler yaptılar. Uçakların hatası kadar THY’nin işletme ve maliyet-hesap hataları da çıktı. Belki başa baş bir helalleşme yeterliydi. Ama üstüne bir deve katliamı düzenlendi. Üstelik okumuş etmiş, aklı başında, kariyerini kanıtlamış bir adam tarafından. Teknisyenler ya da kasaplar B Kapısı’ndan aprona geçmişler ve ellerinde kanlı etlerle kutlama yapıyorlardı. "New York Çeteleri" filmindekinden neredeyse daha fazla kan dökülmüştü. Bir kurban kesilmesi gerekiyorsa, bu kurallara uygun yapılır ve belki bir parça kan uçağa sürülür, gideceği ülkelerde taşıyacağı insanlara mutlu yolculuklar sunması dilenebilirdi. Bunun için dua da edilebilirdi...

HİÇ YAKIŞMADI

Böyle bir veda; hayatlarını uçaklar için geçiren ve bundan ekmek yiyen insanlara hiç yakışmadı. Bence dinimiz adına da bir suç işlendi. Zavallı deve kanlar içinde teşhir edilerek hayata vedayı hak edecek ne yapmıştı acaba? Uçakların devede kulak kadar suçlu oluşuna neden devenin tamamı kurban edilmişti...

Tam da THY’nin bir dünya şirketi olarak Star Alliance için başlangıç imzasını attığı bir haftanın uzantısında... Tam da 21 havayolu şirketinin CEO’sunun ziyaret ettiği İstanbul’da, THY için birinden şık sözler söylediği bir haftanın sonunda...

Bence Kurban Bayramlarımızın güzelliğine leke düşüren, kurallara uymayan kesimlerle yaratılan katliamlara bu yıl THY Teknik A.Ş. öncülük etti. Örnek oldu. Tam da imajının binlerce feet üzerine çıktığı bir dönemde o deveyi değil, aslında kendi başarısını kesti, bıçakladı, kanlar içinde bıraktı.

Tebrikler, çok tebrikler...

HANGİ MODELLERİ VAR

RJ serisi uçakların tarihi 1973’e kadar gidiyor. O zamanki adıyla Hawker Siddeley şirketi, bölgesel yolcu uçağı yapmak üzere karar aldı. Finansal sorunlar ancak 1978’de aşıldı ve tasarım başladı. Şirketin adının British Aerospace olarak değişmesiyle proje BAe146 olarak adlandırıldı.

İkinci jenerasyonda uçağın adı "RJ" olarak değiştirildi. Üçüncü nesil RJX olarak adlandırıldı. Ancak 11 Eylül sonrasında ekonomik kriz nedeniyle proje iptal edildi. Halen BAE Systems olarak faaliyetlerini sürdüren fabrika binası, askeri Nimrod uçaklarının modernizasyonu ve mevcut RJ uçaklarının bakımları için kullanılıyor.

BAe146: İlk uçuşunu 1981’de yaptı. Hizmete 1983’te girdi. İlk siparişler askeri amaçlı kullanılmak üzere İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetleri tarafından verildi. Yolcu modelinin kapasitesi 70-82 koltuk arasında değişiyor. Toplam 222 adet imal edildi.

RJ70: 79 koltuklu uçaktan sadece 12 adet üretildi. Dördü THY tarafından kullanıldı.

RJ85: RJ serisinin 87 adetle en çok tutulan modeli oldu. Yolcu kapasitesi 85 olarak tasarlanmıştı.

RJ100: Toplam 71 adet imal edildi. THY 10 uçakla en önemli kullanıcılardan biriydi.

RJX: Projede biri RJX-85 ikisi de RJX-100 üç uçak imal edildi. Test aşamasındayken 11 Eylül nedeniyle sipariş veren şirketler anlaşmalarını iptal etti. Yeni motorlara sahip uçakla ilgili çalışmalar 2002’de durduruldu.Ê

Travolta’nın terminal evi

Ünlü aktör John Travolta’nın ABD’de Kaliforniya’daki havalimanı içindeki özel evi, Breitling saatlerinin hazırladığı 2007 takvimine konu oldu. Pistin kenarında bulunan özel malikanenin tasarımı da terminal ve uçuş kulesinden esinlenerek yapıldı. Evin önünde ise Travolta’nın bizzat kendi uçtuğu Gulfstream 2 ve Boeing 707 uçakları bulunuyor. Aynı zamanda profesyonel bir pilot olan Travolta’nın farklı uçak tiplerinde toplam 7 bin 500 saat uçuşu bulunuyor. Ünlü aktörün en sevdiği uçak ise 10 yaşındayken ilk defa uçtuğu ve pilot olmaya karar verdiği Boeing 707.

Şimdi uçun

Star Alliance için THY ilk imzayı Alman Lufthansa Havayolları ile attı. 25 Mart’ta başlayacak 2007 yaz sezonunda THY, Lufthansa’nın 100 uçuş noktasıyla birlikte yolcularına 231 şehre bağlantı sunacak.

THY, pist bakımı nedeniyle ara verdiği Sivas uçuşlarına yeniden başladı. Seferler haftada üç gün yapılıyor.

British Airways, New York, Boston, Miami, Dallas’a 329, Los Angeles, Seattle’a 349 Euro’dan başlayan fiyatlarla uçuyor. Ekonomi sınıfı, gidiş-dönüş fiyatlara vergiler dahil değil.

KLM’den 31 Aralık’a kadar bilet alanlar, ekonomi sınıfı, gidiş-dönüş, vergiler hariç New York’a 289, Boston’a 317, Philadelphia’ya da 349 Euro’dan başlayan fiyatlarla uçabilecek.

Yerim satılmış

THY ile Bodrum’dan İstanbul aktarmalı Stuttgart’a gitmek üzere uçakta yerimi aldım. 1 saat 15 dakika rötarla kalktık. Görevliler bana bir sorun olmayacağını, Stuttgart uçağına yetişeceğimi söylediler. İstanbul’da işlemlerimi yaptırıp uçakta yerime oturduktan sonra el bagajımla inmem söylendi. Görevli beklememi istedi, bu sırada uçak kalktı. Bana uçak kalktıktan sonra yerimin satıldığını söyledi. Şok geçirdim. Bir otele götürüldüm. Ertesi gün Stuttgart’a gidebildim. Bu nasıl bir anlayış?

F.B./ALMANYA

Yolcu hattı

Fax: 0 212 677 03 64

cockpit@hurriyet.com.tr