Şiddet, istismar, pedofili, şantaj, uyuşturucu madde, bireysel silahlanma, yasadışı bahis çeteleri... Suçun ve suçlunun örgütlenmesi için bir ‘ağ bağlantısı’ yetiyor. Peki çocukları ‘deep web’ olarak bilinen bu ağlardan nasıl koruyabiliriz? Uzmanlar Hürriyet’e anlattı:
#Karanlık AğlarDolandırıcılar internette, sokakta kol geziyor. Telefonlarımız hiç susmuyor, bilmediğimiz numaralardan birileri arayıp bizi bir şeylere ikna etmeye çalışıyor. ‘Fırsatlar’, ‘kârlı yatırımlar’ gırla gidiyor! Haberler dolandırılan insanların hikâyeleriyle dolu. İzlerken “Ama bu da yapılmaz ki” diyoruz. Fakat inanın öyle yöntemler uyguluyor ki dolandırıcılar, bir anda kendinizi paranızı kaptırmış halde buluyorsunuz. Nereden mi biliyorum, çünkü ben de dolandırıldım! Yaşadığım şoku atlatır atlatmaz da işin uzmanlarına kendimizi nasıl koruyacağımızı sordum.
#Necla Bayraktarİstanbul Küçükçekmece’de, 68 yaşındaki Muammer Çatıkkaş Silsüpür’ü telefonla arayan dolandırıcılar kendilerini polis olarak tanıttı. Bir çetenin adına sahte kimlik çıkardığını ve gizli operasyon yürüttüklerini söyleyen sahte polisler, ailenin tüm mal varlığını sattırdı.
#KüçükçekmeceKüçükçekmece’de, 68 yaşındaki Muammer Çatıkkaş Silsüpür’ü telefonla arayan dolandırıcılar kendilerini polis olarak tanıttı. Bir çetenin Muammer Çatıkkaş adına sahte kimlik çıkardığını ve gizli operasyon yürüttüklerini söyleyen sahte polisler, ailenin tüm mal varlığını sattırdı. Kadir Silsüpür, Kastamonu’da piyasa değeri 15 milyon lira olan ev ve arsalarını 5 milyon liraya satarak parayı dolandırıcılara teslim etti.
#DolandırıcılıkKüçükçekmece’de, 68 yaşındaki Muammer Çatıkkaş Silsüpür’ü telefonla arayan dolandırıcılar kendilerini polis olarak tanıttı. Bir çetenin Muammer Çatıkkaş adına sahte kimlik çıkardığını ve gizli operasyon yürüttüklerini söyleyen sahte polisler, ailenin tüm mal varlığını sattırdı. Kadir Silsüpür, Kastamonu’da piyasa değeri 15 milyon lira olan ev ve arsalarını 5 milyon liraya satarak parayı dolandırıcılara teslim etti.
#DolandırıcılıkSosyal medyada bazı hesaplardan; birçok farklı üniversitenin fakültelerine ait sahte diplomaların satışı yapılıyor. Sahte lisans diploması için 25 bin lira ücret talep edilirken, dolandırıcılar diplomanın e-Devlet sistemine de işlendiğini öne sürüyor. Gerçeğinden ayırt edilemeyecek kadar orijinal görünümdeki diplomaların görselleri de sosyal medya sayfalarında paylaşılarak alıcı bulmaya çalışılıyor. Avukat Deniz Özdal "Sahte diploma edinmeye çalışan ve bu yolla aslında bu suçu işleyen dolandırıcılığın eline düşenler de ne yazık ki bir suç işlemiş oluyor.'' ifadelerini kullandı.
#DiplomaSosyal medyada bazı hesaplardan; birçok farklı üniversitenin fakültelerine ait sahte diplomaların satışı yapılıyor. Sahte lisans diploması için 25 bin lira ücret talep edilirken, dolandırıcılar diplomanın e-Devlet sistemine de işlendiğini öne sürüyor. Gerçeğinden ayırt edilemeyecek kadar orijinal görünümdeki diplomaların görselleri de sosyal medya sayfalarında paylaşılarak alıcı bulmaya çalışılıyor. Avukat Deniz Özdal "Sahte diploma edinmeye çalışan ve bu yolla aslında bu suçu işleyen dolandırıcılığın eline düşenler de ne yazık ki bir suç işlemiş oluyor.'' ifadelerini kullandı.
#İSTANBULBir benzerini 3 yıl önce, 2021’de yaşamış ve adresimizden, annemizin kızlık soyadına kadar kişisel bilgilerimiz ve banka, e-posta, e-ticaret gibi tüm şifrelerimiz hacker’lar tarafından ortalığa saçılmıştı. Teknoloji şüphesiz hızla gelişiyor ama aynı oranda siber hırsızlık ve korsanlık da... 3 gün önce dünya çapında iyi bilinen hacker sitelerinden biri olan DarkWeb’de, 10 milyar parolanın yer aldığı devasa bir veri seti, RockYou2024 adı ile, eski verilere yenisi eklenerek, indirmesi kolay olsun diye de düz bir metin halinde yeniden yayınladı. Peki ne yapacağız? Kendimizi siber saldırılar ve dolandırıcılardan nasıl koruyacağız? İşte yanıtı.
#E-Devletİnternet, akıllı telefon, bilgisayar ve tablet gibi teknolojik araç ve aletlerin uzun sürelerle, kontrolsüz şekilde kullanılması bir tür bağımlılığa neden olabiliyor. Uzmanlar bu durumun, kişinin sosyal ilişkilerini zayıflatabileceğine, fiziksel sağlığını etkileyebileceğine dikkat çekiyor. Bilinçsiz sosyal medya ve teknolojik cihaz kullanımı okulların kapalı olduğu yaz aylarında özellikle öğrenciler için tehdit oluşturuyor.
#İnternetChatGPT, 8-9 Haziran tarihlerinde düzenlenen Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nın (YKS) sorularını çözdü. Sınavın sonundaysa yapay zeka, sözel alandan elde ettiği başarıyla Boğaziçi Üniversitesi’nde Türk Dili ve Edebiyatı bölümünü kazandı.
#Eskişehir Osmangazi ÜniversitesiTürk pop müziğinin genç isimlerinden Ece Seçkin geçtiğimiz günlerde sosyal medyada ‘en çok konuşulan’ listesine girince, yine bir sahne kıyafeti polemiği oldu sandım ama sonradan öğrendim ki bu kez onu manşete taşıyan Genişletilmiş Gerçeklik (XR) teknolojisi kullanılarak çekilen ‘Lambalar’ şarkısının klibi imiş. İşte bu, konuşmayı en sevdiğim konulardan. Zira popüler sinemanın başyapıtlarından “The Matrix”in de ele aldığı üzere halen “asıl” gerçekliğin, fiziksel dünya dışında bir yerlerde olabileceği üzerine düşünmeye meyilliyiz. Ki bunu artık Elon Musk, Bill Gates gibi popüler iş insanları ve girişimciler de yüksek sesle dile getiriyor. Peki nedir Artırılmış (AR)- Sanal (VR)- Genişletilmiş (XR) Gerçeklik? Aralarındaki farklar neler? Bu teknolojiler klip çekmekten başka bir işimize yarar mı? Dolandırıcılar buna da el atar mı? İşte yanıtı.
#Ece SeçkinÇocuklar mobil cihazlardan kolayca indirilen ve pedofillerin cirit attığı SimSimi tehlikesinde. Biz de 14 yaşında bir kız çocuğu olarak SimSimi uygulamasına girdik. Yapay zekâ “Biz çocukları uyuyunca kaçırıyoruz” diye sohbete başlarken 2 saatte onlarca taciz mesajıyla karşılaştık...
#Yapay ZekaYeni çağın en önemli meslekleri arasında yer alan yazılım, bugün yapay zekadan otomasyona kadar birçok farklı işte kullanılıyor ve neredeyse hayatın her alanını kapsıyor. Böylesine kapsayıcı bir mesleğin eğitimi de artık neredeyse okul öncesinden başlıyor ve çocukların küçük yaştan itibaren bu alanda beceri kazanması amaçlanıyor.
#Yapay ZekaGoogle, Chrome kullanıcılarını gizli sekmede gezinirken bile takip ettiği iddiasıyla 2020'de açılan 5 milyar dolarlık mahremiyet ihlali davasını anlaşarak çözmeyi kabul etti. Peki gerçekten de Google Chrome'un gizli modu gizli değil mi? Siber korsanlar gizli sekmede yapılan işlemlerdeki bilgilere ulaşabilir mi? Gizlilik konusunda hangi tarayıcı daha güvenilir? Uzmanlar hurriyet.com.tr’ye anlattı.
#GoogleAkıllı telefonlar artık hem işimizin hem de özel hayatımızın bir parçası... Telefonların hayatımızda bu kadar yer kaplaması, güvenlik konusunda çok dikkatli olmayı gerektiriyor. Son yıllarda siber korsanlar çoğunlukla e-posta, sosyal medya ve banka hesaplarımızı hedef alıyor. Peki tehdit altında olduğumuzu nasıl anlarız? Finlandiyalı ‘beyaz şapkalı’ (iyi niyetli) hacker Ash Shatrieh hesaplarımıza üçüncü kişiler tarafından ulaşıldığını gösteren beş temel işarete dikkat çekti. Biz de Shatrieh'nin uyarılarını uzmanlarla mercek altına aldık.
#TeknolojiBankacılık işlemlerinin birçoğunu yapabildiğimiz ATM'ler gündelik hayatı kolaylaştırsa da bazı riskleri de beraberinde getirdi. Özellikle pandemi sonrası dolandırıcıların ATM’lere yönelik saldırıları daha da arttı. Hem sosyal medyada hem de çözüm platformlarında ATM dolandırıcılıklarıyla ilgili onlarca şikâyet bulunuyor. Peki dolandırıcılar hangi yöntemleri kullanıyor? Kullanıcılar nelere dikkat etmeli? QR kod ile işlem yapılması güvenilir mi? Uzmanlar hurriyet.com.tr’ye anlattı.
#DolandırıcılıkMasum itiraflar için açılan sosyal medya hesapları, öğrencilerin ‘ifşa’ platformları haline geldi. Öğrenciler, arkadaşlarının ve öğretmenlerinin sırlarını bu hesaplar üzerinden ifşa ediyor, hatta çeşitli iftiralar atıyor. Uzmanlar, ilkokul öğrencilerinin bile bu hesapları açtığını söylüyor...
#Akran ZorbalığıSon dönemde “Banka hesabınızı kiralayın, binlerce lira kazanın” mesajları çoğaldı. Uzmanlar, illegal işler için tercih edilen bu yola bilerek ya da bilmeyerek dahil olmanın hukuki açıdan ciddi sonuçları olabileceği konusundan uyarılarda bulunuyor. Peki dolandırıcılar insanları nasıl tuzağa düşürüyor? Nelere dikkat etmek gerekiyor? Hukuki olarak riskler neler? Uzmanlarla mercek altına aldık...
#DolandırıcılıkÇevrimiçi alışveriş siteleri Kasım ayında peş peşe indirim ve kampanyalar yapıyor. Özellikle ayın son haftasında alışverişlerde büyük artışlar yaşanıyor. Ancak yılın bu zamanında dolandırıcılık girişimleri de ikiye hatta üçe katlanıyor. Organize suç çetelerinin eş güdümlü saldırıları nedeniyle her yıl 100 milyonlarca lira yılın bu zamanında dolandırıcılara kaptırılıyor. Peki nelere dikkat etmek gerekiyor? Dolandırıcılar tüketicileri hangi oyunlarla tuzağa düşürüyor? Siber Güvenlik Uzmanı Osman Demircan ile bu sorulara cevap aradık.
#Siber GüvenlikWhatsApp'ın yeni özelliği ‘Kanallar’, aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 150'den fazla ülkede kullanıma sunuldu. Bir süredir sınırlı sayıda kullanıcının erişimine açık olan bu özellikten an itibarıyla dileyen herkes faydalanabiliyor. Fakat uzmanlar bir anda popüler olan bu özelliğin, kullanıcıları bazı tehditlerle karşı karşıya bırakabileceği konusunda uyarıyor. Peki ‘grup sohbeti’ gibi çalışan özellik hangi riskleri beraberinde getiriyor? Uzmanlar hurriyet.com.tr’ye anlattı.
#TeknolojiSosyal medyada yeni akımın ismi: “AI Year Book.” Türkçesi şu; EPIK isimli yapay zekâ uygulamasına fotoğraflarınızı yüklüyorsunuz o da size 1990’larda sanki ABD’de bir kolejden mezun olmuş da okul yıllığına poz vermişsiniz gibi fotoğraflar yaratıyor.
#Yapay ZekâTeknoloji ilerledikçe, teknolojiye bağlı dolandırıcılıklar da artıyor. QR kodlar, şimdilerde dolandırıcıların yeni gözdesi haline geldi. Dolandırıcılar, kafe ve restoranlardaki QR kodlu menüler başta olmak üzere pek çok yerde sahte kodlarla telefonlara ve kişisel verilere erişim sağlıyor. Endişe etmeyin, zor da olsa dolandırılmadan önce anlamanın ve hatta korunmanın yolları var. İşte merak edilen tüm detaylar…
#QR KodKalabalık bir ortamda herhangi bir konu hakkında sohbet edilirken 10 dakika sonra sosyal medya akışlarına o konuyla alakalı reklamlar düşmeye başlıyor. Ardından gelsin ‘Aaa bu telefonlar kesin bizi dinliyor’ tartışması... Peki bizi dinleyen gerçekten de telefonlarımız mı? Uzmanlar yanıtladı…
#Teknolojiİşimizi elimizden alacakları söyleniyordu, canımıza mı kastettiler? Eski ABD Başkanı Trump’ı cezaevinde resmeden, Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski’ye kendi askerlerine ‘Teslim olun’ çağrısı yaptıran yapay zekâ uygulamalarından bahsediyorum. Öyle ki Belçika’da bir kadın kocasının, yapay zekâ robotu ile yaptığı sohbetler sonunda intihar ettiği iddiasıyla mahkemeye başvurdu. İtalya hükümeti OpenAI bünyesindeki, doğal dil kullanan yapay zekâ programı ChatGPT’yi yasakladı, Elon Musk’ın da dahil olduğu bin üzerinde araştırmacı ve yönetici tehlikeli bir silahlanma yarışını durdurmak için yapay zekâ sistemlerinin geliştirilmesine 6 aylık ara verilmesi çağrısında bulundu. Bazı uzmanlar tehlikenin büyük olduğu, bazıları da ‘şimdilik’ gereksiz telaşlandığımız görüşünde.
#Yapay ZekâABD’de eski Başkan Donald Trump, Stormy Daniels’e yapılan 130 bin dolarlık ‘sus payı’ ödemesiyle ilgili tutuklanabileceğini açıkladı ve takipçilerini protestoya çağırdı. Gözler savcılığa çevrilmişken sosyal medyada ‘deepfake’ teknolojisi ile üretilip yayınlanan kareler bir anda gündeme yerleşti. Fotoğraflardan birinde polis Trump’ı yaka paça göz altına alıyor, diğerinde ceketi yırtılmış halde görüyoruz. Fotoğrafları ilk görenler, ki ben ilk bakışta gerçek olduğunu sandım çünkü söz konusu Trump ise bu mümkün, tartışmasız gerçek olduğunu düşünüyor. Ancak hepsi sahte! Yapay zekâ ile üretilen bu sahte görüntüler savaşlar çıkarabileceği gibi dolandırıcılığa da kapı açıyor.
#Donald Trump