Norolog Dr Sevda Sarikaya

‘Bana arkadaşını söyle sana kim olduğunu söyleyeyim’

Birlikte uzun zaman geçiren insanların bir süre sonra beyinlerinde de benzerlikler olmaya başlıyor; dil, duygu ve hayata bakış açısından ortak kalıplar geliştiriyorlar. Buna bilim dünyası ‘beyin ikizliği’ diyor. Yani birlikte zaman geçirdiğimiz kişilerin kim olduğuna göre beynimiz de şekilleniyor. Etrafımızda ne kadar ‘çeşitli’ insan olursa beynimiz de o kadar kendini yeniliyor.

‘Varsın geçsin yıllar, her yaşın ayrı bir güzelliği var’

Hepimiz çevremizde pek çok kez bu cümlelerin kullanıldığını duymuşuzdur: ‘Yaşını başını almış’, ‘Onlar eski kafalı’, ‘Yaşlılar aksi ve huysuz oluyor’, ‘Ununu elemiş, eleğini asmış’, ‘Yaş 70, iş bitmiş’, ‘Biraz yaşına başına baksın’… Aslında bu sözler eğlenmek, gönlünce giyinmek, konsere gitmek, gezmek, âşık olmak isteyen yaşlı kişilere yapılan ayrımcılığı gözler önüne seriyor. Nörolog Dr. Sevda Sarıkaya “Halbuki 50-55 yaş civarı beyindeki beyaz cevherin en kaliteli olduğu, beyin içi bağlantı alanlarının en yoğun olduğu dönemlerdir” diyor. Uzman psikolog Çağrı Kuşçu da bu tür ayrımcılıkların bireylerde travma ve depresyona neden olabileceğini hatırlatıyor.

Bana arkadaşını söyle, sana kim olduğunu söyleyeyim

Çocukluğum dahil anne-baba evinde yaşadığım tüm yıllar boyunca ebeveynlerimden duyduğum en önemli cümlelerden biri de ‘Sana inanıyor, güveniyoruz ama arkadaş çevrene dikkat et!’ oldu. Ben o zamanlar bu söylemin gerçek nedeninin güvensizlik olduğunu düşünsem de karşılaştığım bir yazı konuyu daha iyi anlamama neden oldu. O yazı şöyle diyor: “Arkadaş çevresi beyin gelişiminde etkili. Hem de her yaşta. ”Ne demek bu? Sosyal iletişimin beyne etkisi nedir? Sordum.

Özel gereksinimi olan kişiler için deprem hazırlığı yapılmalı? ‘Onları tedirgin etmeyin, kaygısını arttırmayın’

Demans hastasını depremle ilgili bilgilendirmek ona fayda sağlamayacağı gibi, kaygısını da arttırıyor. Otizm spektrumundaki kişilerin aralıklarla deprem provası yapması gerekiyor. Özel gereksinimli kişiler için deprem öncesi ve sonrasında planlanması gerekenleri uzmanlarla konuştuk.

Adım attıkça güçleniyoruz

Bedenimize ve ruh sağlığımıza etkilerini biliyorduk. Yeni bir araştırmayla yaratıcılığımızı desteklediğini de öğrendik. Yürümenin faydaları saymakla bitmiyor. Üstelik şimdi sonbaharın en güzel günlerindeyiz; şehirde, doğada uzun yürüyüşler için en güzel zamanlar...

Koronavirüs beynimize ne yapıyor?

Mart 2020’den beri dünyanın gündeminde olan koronavirüs pandemisi hakkında her gün yeni bilgiler öğreniyoruz. Yapılan son bilimsel araştırmaların ardından şu sıralar en çok konuşulan konuysa hastalığı geçiren kişilerde görülebilen ‘beyin küçülmesi’. Peki, nedir beyin küçülmesi? Beyin sisinden farkı nedir? Bu durumu yaşayanlar nelere dikkat etmeli? İşin aslını astarını uzmanlara sorduk, beynimize iyi gelecek öneriler aldık.