Enflasyon ile mücadele kapsamında uygulanan yüksek faiz ve parasal sıkılaşma, ekonomideki büyümeyi zayıflatmış ve törpülemiş görünüyor. Merkez’in son toplantı metni, ‘26 Aralık’taki toplantıda faiz indirimi gelecek’ şeklinde algılanınca BIST100 Endeksi’nde yükseliş görüldü. Kasım ayında enflasyon düşüşü gerçekleşirse faiz indirim beklentileri güç kazanacak. Piyasa kasım enflasyonuna kilitlendi.
#Enflasyon İle MücadeleBIST100 Endeksi’nde zirveden itibaren yaşanan düşüşün yüzde 20’yi geçmesi nedeniyle karamsar hava olarak tanımlanan “ayı” piyasasına teknik olarak girilmişti. Bir nevi makas değişimi gibi. Fakat cuma günü tekrar 9.000 seviyesinin üzerine çıkılmasıyla bu bölgeden çıkılmış oldu. 9.000 bu açıdan önemli. Henüz yükseliş için bir güç görülmese de jeopolitik gelişmeler, yüksek faize bağlı yatırımcı ilgisinin azalması gibi nedenlerin önemli ölçüde fiyatlara dahil olduğunu söylemek mümkün. Bu açıdan, cuma günü olduğu gibi önümüzdeki günlerde de tepki alım denemeleri görülebilir.
#BIST100 EndeksiÇin ekonomisindeki zayıflamaya ve büyümedeki gerilemeye dikkat çeken Uluslararası Enerji Ajansı Başkanı Fatih Birol, “Çin’in daha az enerji tüketmesi, elektrikli araçlar ve üretimdeki artış, petrol fiyatlarını yaz başından bu yana 15 dolar düşürdü. Daha da düşecek. Biten projelerle muazzam bir de LNG dalgası geliyor. Üretimdeki artış doğalgaz fiyatlarını da aşağı çekecek. Bu bizim gibi ülkeler için güzel bir haber” dedi.
#Fatih BirolMerkez Bankası (TCMB) kuraklık, şiddetli fırtına ya da sel gibi hava olaylarına yol açan iklim değişikliğinin Türkiye’de gıda fiyatları üzerinden enflasyonist baskı oluşturduğuna dikkat çeken bir analiz yayımladı. Bu durumun özellikle taze sebze ve meyve maliyetlerini etkilediği belirtilen analizde “Yapılan çalışmalar, iklim değişikliğinin 2035’e kadar her yıl küresel gıda maliyetlerini ortalama yüzde 1.5 ila yüzde 1.8 puan arasında artıracağını öngörüyor” denildi.
#Merkez BankasıTCMB verilerine göre yapılan kabaca bir hesapla yılbaşından bu yana tahvil bonoya yabancı girişleri 25 milyar dolar civarında. Bu ilgi artarak devam ediyor. Tahvil bonoyu tercih etmelerinin arkasında halen yüksek olan faizde sonbahar veya yıl sonu gibi enflasyondaki düşüşle birlikte indirim beklentisi var. Talep yetersizliği ve beklenti ihtiyacına bağlı olarak Borsa İstanbul’da temkinli görünüm korunuyor. Umutlar eylül ayına kalmış görülüyor.
#BonoTürkiye Cumhuriyet Merkez Bankası politika faizini yüzde 50'de sabit tuttu. Merkez Bankası "Aylık enflasyonun ana eğiliminde belirgin ve kalıcı bir düşüş sağlanana ve enflasyon beklentileri öngörülen tahmin aralığına yakınsayana kadar sıkı para politikası duruşu sürdürülecektir" açıklamasını yaptı.
#Merkez BankasıBu hafta önce Ortadoğu’da artan jeopolitik risklerin etkisiyle yükselen altın fiyatları, Fed Başkanı Jerome Powell’ın eylülde faiz indirimine açık kapı bırakmasının ardından iki haftanın zirvesine çıktı. Hürriyet’e değerlendirmelerde bulunan uzmanlara göre altında uzun süredir jeopolitik tedirginlikler fiyatlandığı için ilerleyen dönemde yeni önemli ve belirgin artışlar yaşanması beklenmiyor.
#AltınFiyatı dolar/TL kuru ve ons altına göre belirlenen gram altın, dolar kurundaki yatay seyre rağmen ons tarafındaki rekorla zirve denemesi yaptı. Fed’in yüzde 96 olasılıkla eylülde faiz indirimine gitmesine kesin gözüyle bakılması ile bu tarih yaklaştıkça altın fiyatlarında tekrar yukarı yönlü bir hareketlenme yaşanması beklenebilir.
#DolarTürkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) Toplantı Özeti'nde, yakın döneme ilişkin göstergelerin yurt içi talebin, halen enflasyonist düzeyde olmakla birlikte, yavaşladığını teyit ettiği belirtilerek, daha yakın döneme ilişkin göstergelerle birlikte tüketim göstergelerine bir bütün olarak bakıldığında, talebin Enflasyon Raporunda öngörülen ölçüde yavaşlamıyor olabileceği ifade edildi.
#TCMBAvrupa Uluslararası Havalimanları Konseyi’nin 34’üncü Yıllık Kongresi ve Genel Kurul Toplantısı’nda konuşan Ulaştırma ve Altyapı Bakan Abdulkadir Uraloğlu, “İç hat yolcu taşımacılığını rekabete açmamız, havacılık sektörümüz açısından bir milattır. 2002’den bu yana aktif havalimanı sayımızı 26’dan 57’ye çıkardık. Dış hatlarda 50 ülkede 60 noktaya uçuş gerçekleştiriliyorken uçuş ağımıza 286 yeni nokta ekleyerek 131 ülkede 346 noktaya ulaştırdık. 2023 yılında Türkiye semalarından yaklaşık her 15 saniyede bir uçak geçti. Bu yıl bu istatistiklerin çok daha üzerinde değerlere ulaşacağımızı öngörüyoruz” dedi.
#Abdulkadir UraloğluFATF, Singapur’daki toplantısında Türkiye’nin gri listeden çıkarılması kararını aldı. Borsa bu gelişmeyi fiyatlamıştı. Haber sonrası “Beklenti bitti” satışları geldi ama orta-uzun dönemde olumlu etkileri sürecek. Enflasyonda yeni bir süreç başlıyor. Düşüşün ikna edici olması için aylık yüzde 2’nin altını görmek piyasalara moral verebilir.
#FATFDış piyasalardaki olumlu seyir, 28 Haziran’da Singapur’daki toplantıda Türkiye’nin ‘gri liste’deki durumunun görüşülecek olması, haziran sonrası enflasyonda düşüş öngörüsü borsadaki çıkışın ana nedenleri oldu. Yatırımcıların dikkati BIST100 Endeksi’ndeki zirve seviyesine çevrilmiş durumda. Güç denemesi o noktada ortaya çıkacak. Singapur’dan iyi haberler gelirse borsa zirve kırmak için iyi bir neden bulabilir.
#Dış PiyasalarSOCAR Türkiye gündemdeki iddialara yönelik yazılı bir açıklama yaptı. Açıklamada, "Ana şirketimiz olan Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi SOCAR'ın ortaya koyduğu vizyon doğrultusunda, tüm faaliyetlerimizi uluslararası iş anlaşmaları çerçevesinde yürütüyoruz. Bu bağlamda, SOCAR'ın halihazırda ham petrolü İsrail'e sattığı yönündeki ithamlar asılsız olup, kasıtlı olarak kamuoyunu yanıltmayı amaçlamaktadır. Dünya petrol satış piyasasının kendine özgü özellikleri bulunmaktadır ve üretilen ham petrol, ticaret şirketleri veya bu şirketler aracılığıyla satılmaktadır. Tedarik şirketlerinin, ham petrolü hangi ülkelere taşıdığını veya hangi amaçlarla kullandığını kontrol etme ve müdahale etme imkanı yoktur" denildi.
#SOCARTürkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, bu yılın ikinci enflasyon raporunun tanıtımına ilişkin toplantıda konuşuyor. 2024 yıl sonu enflasyonu yüzde 36'dan yüzde 38'e revize edilerek 2 puanlık artış gerçekleşti.
#Fatih KarahanTürkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, bu yılın ikinci enflasyon raporunun tanıtımına ilişkin toplantıda konuşuyor. 2024 yıl sonu enflasyonu yüzde 36'dan yüzde 38'e revize edilerek 2 puanlık artış gerçekleşti.
#Merkez BankasıMerkez Bankası PPK özetinde Şubat ayı tüketici enflasyonu artışında ücret ve geriye doğru endeksleme davranışının devam eden yansımalarının hissedildiği hizmet fiyatlarının yanı sıra Ramazan ayına özgü unsurların etkisinin belirgin olduğu gıda fiyatlarının öne çıktığı ifade edildi. Bu dönemde özellikle kırmızı et ve bağlantılı işlenmiş et ürünleri ile çiğ süt referans fiyat artışının yansımalarının izlendiği süt ve süt ürünleri fiyatlarında artış oranının belirgin olduğuna işaret edildi.
#Merkez BankasıPandemi sonrası konut piyasası hareketli bir dönem geçirdi. Türkiye’de enflasyonun da etkisiyle ev fiyatlarında yüksek artışlar oldu. Bu arada jeopolitik gelişmeler de gayrimenkul sektöründe bir değişim yarattı. Ukrayna Rusya savaşı, Ortadoğu’da bitmeyen huzursuzluklar Türkiye’ye olan ilgiyi de artırdı.
#1CUMHURBAŞKANI Yardımcısı Cevdet Yılmaz, asıl hedeflerinin dirençli şehirler olduğunu belirterek, "Ülkemiz üç kıtanın ortasında, deprem başta olmak üzere afet riski yüksek bir coğrafyada yaşıyoruz. Dolayısıyla bu konularda da depremzedelerimizin sorunlarını çözmek için 950 şantiyede 110 bin personelle gece gündüz demeden çalışıyoruz. Her ay onunla ilgili bir grup teslim etmek suretiyle bu yıl sonuna kadar inşallah 200 bin konutu hak sahiplerine teslim etmiş olacağız" dedi.
#Cevdet YılmazAltında son günlerdeki yükselişin arkasında öncü merkez bankalarından faiz indirimi beklentisi var. Enflasyonda hedef seviyelere yaklaşılması ABD ve Avrupa merkez bankalarının faiz indirimi beklentisini kuvvetlendirdi. Bu durum altın fiyatına yükseliş olarak yansıdı. İç piyasalarda altının gram/TL fiyatına bakıldığında ise yeni zirve denemeleriyle çıkış trendi sürüyor.
#AltınCumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, "Ekonomimiz 1 trilyon dolar seviyesini geçti tarihinde ilk defa. 1 trilyon 119 milyar dolar oldu ve kişi başına gelirimiz de 13 bin doları aşarak 13 bin 110 dolar olarak hesaplandı. Bu tarihimizin en yüksek rakamları, dolar bazında konuşacak olursak Türkiye bu rakamlarla dünyanın 17 büyük ekonomisi konumunda. Satın alma gücü dediğimiz bir hesap var ona göre ise 11 konumda" dedi.
#Cevdet YılmazCumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, "Daha fazla Çinli turisti, Türkiye'de görmek istiyoruz. Çin'den daha fazla doğrudan yatırımı, Türkiye'de görmek istiyoruz. Çin Halk Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti olarak daha fazla iş birliği yapmamız lazım" dedi.
#Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet YılmazTBMM Genel Kurulu'nda, 12'nci Kalkınma Planı üzerine yapılan görüşmelerin ardından konuşan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, "Başkalarının değil, seçilmiş demokratik liderlerin, kadroların ülkeyi yönettiği bir noktaya geldik. Ve şunun altını yine çizmek isterim: Demokrasinin ve kalkınmanın düşmanı terördür. Terör, demokrasinin de kalkınmanın da düşmanıdır" dedi.
#Cevdet YılmazHafize Gaye Erkan başkanlığında beşinci kez toplanan Para Politikası Kurulu’ndan sürpriz çıkmadı. PPK, piyasa beklentilerine uyumlu hareket ederek politika faizini 500 baz puan artırdığını açıkladı. Sıkılaşma adına atılan bu önemli adım sonrasında politika faizi yüzde 35’e çıkarken kredi kartı işlemlerinde uygulanacak aylık faiz de yüzde 3.66 oldu.
#Hafize Gaye Erkan