Gül’le ‘O bir Adanalı’ havası attı, ‘Satılacak olsa Temsa’ya gelmezdim’ tavrını gösterdi

- O bir Adanalı...
Bu tanım, Temsa Global’in Adana’da ürettiği otobüsler için kullanılmıştı... Bu tanımı uygun gören de Adana Belediye Başkanvekili Zihni Aldırmaz’dı. Temsa tesislerine girdiğimizde de birçok noktada aynı afişler dikkatimi çekti.
Temsa Global Satış ve Pazarlama Direktörü İsmail Gürleyik, afişleri anlattı:
- Temsa, Adana’da kurulmuş, burada büyümüş ve dünyaya otobüs satan bir marka yaratmış. Buna rağmen ilk kez Adana Büyükşehir Belediyesi’ne 10 adet şehiriçi otobüs satabildik. Belediye Başkanımız Zihni Aldırmaz, “O bir Adanalı” sloganını uygun gördü. Cumhurbaşkanı-mızdan da afişlerde fotoğrafını kullanma izni aldı.
Temsa Global’i başta Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Güler Sabancı olmak üzere, kısa süre önce ayrılan Otomotiv ve Lastik Grubu Başkanı Turgut Uzer ve yine bir süre önce ayrılan CEO Mehmet Buldurgan’dan dinledim. Güler Sabancı’yla birlikte Temsa Global’in otobüslerinin Belçika’da sergilendiği fuarda da bulundum.
Ancak, Adana’daki fabrikaya yolum düşmemişti. Bu kez karşımda Adapazarı yatırımının başlangıcından itibaren Toyota’da bulunan, orada Genel Müdürlüğe kadar yükselip, emekli olan Tamer Ünlü vardı:
- Sabancı Grubu’ndaki ilk işyerim Temsa’dır. Bu fabrikanın kuruluşunda da emeğim vardır.
Ünlü’ye bir süredir merak edilen soruyu daha fabrika gezisine başlamadan yönelttim:
- Siz göreve gelmeden önce Temsa Global’in satışı gündemdeydi. Bu durum devam ediyor mu?
- Önceki durumu bilemem. Ama şu anda Sabancı Grubu’nun gündeminde Temsa Global’i elden çıkarmak yok. Satılacak olsa ben bu göreve gelmezdim.
İsmail Gürleyik araya girdi:
- Temsa, Mitsubishi, Komatsu dahil grup olarak 2010’u 1 milyar liraya yakın ciroyla kapatıyoruz.
Tamer Ünlü, hemen hedefini koydu:
- İlk hedefimiz orta vadede tek vardiyada tam kapasitede çalışmak.
- Yani?
- Hesabınızı yapın. Şu anda yüzde 40 kapasitede çalışıyoruz.
- Bu durumda 2 yılda 2 milyar lira düzeyine mi çıkacaksınız?
- 2011 hedefimiz 1.2 milyar lira ciro.
- Ya ihracat?
- 2010’u 125 milyon dolarlık ihracatla bitirdik. 2011’de 135-140 milyon doları bulabilir.
Temsa Global, 2009 global krizine kadar önemli başarılara imza attı. 2001 krizinden, yerli bir otobüs markasını ihracat kozu olarak ortaya çıkardı. Global krize Adapazarı’na kamyon yatırımı yaptığı dönemde yakalandı. Tüm otobüs ve kamyon üreticileri gibi “dip” yaptı. Nitekim, Türkiye’nin dünyada büyüme rekoruna imza attığı 2010’da bile sektörün kapasite kullanımı yüzde 40’ı aşamadı...
Şimdi Temsa Global, Toyota’da başarılara imza atan Tamer Ünlü’nün kaptanlığında yeni başarıları zorlayacak...

Şehir içi otobüslerde 127 kadın direksiyon sallıyor

İSMAİL Gürleyik, Temsa’nın showroom’unda otobüslerin direksiyonunda oturan kadın şoförleri gösterdi:
- Adana’da şehiriçi otobüslerde ciddi sayıda kadın şoför var.
Belediye Başkanvekili Zihni Aldırmaz’a sordum:
- Kaç kadın şoför var?
- 390 şoförün 127’si kadın...
- Kadın şoför tercihinin özel bir nedeni var mı?
- Yaşamın her noktasında kadınlarla birlikte oluyoruz. Kadınların ne kadar titiz çalıştıkları biliniyor. Şehiriçi otobüslerde de binen yolcuya karşı anne, bacı, abla şefkati gösteriyorlar...
- Garip karşılayanlar oldu mu?
- İlk zamanlar tereddüt edenler oldu ama herkes memnun...
İsmail Gürleyik, kadın şoförlere ilk günlerdeki bakışı anımsattı:
- Yaşlı bir amca tam otobüse binerken kadın şoförü görünce, “Abovvvv... Avrat kullanıyor, ben bu otobüse binmem” demiş... Adana’da bu olay fıkra gibi anlatılır...

Aldırmaz: Temsa’dan otobüs almamış olmak ayıbımız

TEMSA’nın üretim merkezindeki showroom’da Adana Büyükşehir Belediyesi’ne teslim edilen şehiriçi otobüsleri incelerken Belediye Başkanvekili Zihni Aldırmaz, itirafta bulundu:
- Bugüne kadar Temsa’nın otobüslerini almamış olmamız bizim ayıbımız. Bunun ezikliğini hissediyorum.
İsmail Gürleyik, yeri gelmişken taşı gediğine oturttu:
- Şu anda İhale Yasası ve hükümetimiz, “Yüzde 15’e kadar pahalı bile olsa ihalelerde Türkiye’de üretileni tercih edin” diyor. Ama bunu birçok kamu kuruluşu ve belediye uygulamıyor. Biz zaten ayrıcalık da istemiyoruz. Yarış eşit olsun, o bile bize yeter. O zaman ihalelerde öne geçeriz.

Erol Sabancı sordu: Adana’da ev tuttun mu

TAMER Ünlü, Toyota’dan emekli olduktan sonra Kuşadası’ndaki yazlığında dinlenirken, Sabancı Ailesi çağırdı:
- Temsa Global’e CEO olmanı istiyoruz.
Ünlü, teklifi aldıktan sonra bir süre düşündü:
- Temsa’nın kuruluşunda benim de emeğim vardı. Bu teklifi kabul etmeliyim.
Şirketin başına geçtiğinde Erol Sabancı, Ünlü’yü yokladı:
- Adana’da ev tuttun mu ağam?
Ünlü, Erol Sabancı’nın bu soruyu neden sorduğunu çok iyi anladı:
- Tuttum ağam...
Merak edip sordum:
- Siz “Adana’da ev tuttum” yanıtı verince Erol Sabancı ne dedi?
- “Tamam, şimdi oldu” dedi.
- Neden?
- Çünkü, o zaman Temsa işine kısa vadeli bakmadığımı anladı.

ABD’ye 70 otobüs sattı, 70 sipariş geldi

TEMSA Global’in 46 ülkeye otobüs ihracatını konuşurken CEO Tamer Ünlü, en başarılı oldukları pazardan, Fransa’dan örnek verdi:
- Fransa’ya bugüne kadar 3 bin 500 otobüs sattık. En büyük ihracat pazarımız Fransa.
İsmail Gürleyik bu noktada sessiz sedasız yürüttükleri çalışmayı paylaştı:
- Aslında Florida’ya (ABD) 70 adet otobüs sattık.
- Ford Otosan’dan önce mi başladınız?
- Sanıyorum...
- Neden duyurmadınız?
- Pazardan emin olmamız gerekiyordu. Şimdi 70 otobüs siparişi daha aldık. Bu sipariş, bize ABD kapısının açık olduğunu gösterdi.

Beni Şevket Sabancı okuttu

Tamer Ünlü, 1967 yılını anımsadı:
- 1967’de Şevket Sabancı’nın elini öpüp, İngiltere’ye okumaya gittim.
- Şevket Sabancı mı yolladı sizi İngiltere’ye?
- Evet... Beni onlar okuttu... Gönderirken, “Okulun bitince doğru bize gel” dedi...
- Siz ne yaptınız?
- İngiltere’de 7 yıl kaldım. Döndüğümde Temsa’da işe başladım. Temsa’yı Doğan Ünal kurmuştu... Zamanla Şevket Sabancı’nın ortak olmasını istedi... Bir süre sonra da tümüyle satıp çıktı...