’Fast-food’la büyüyoruz, artık atom santralı kurmak istiyoruz

Kurdoğlu’na göre, Türkiye’nin en az üç atom santralına (nükleer santral) acilen ihtiyacı var. Türkiye’nin kısa sürede tarıma dayalı sanayiye geçmesi gerektiğini de söyleyen Erhan Kurdoğlu, bu konuda devletin yabancı sermayeyi yatırıma teşvik edecek girişimlerde bulunması gerektiğini vurguluyor. Enerji ve tarım dışında fast-food sektöründe de yatırımları bulunan Kurdoğlu, "Sektör 1 milyar dolara ulaştı. Bunda payımız üç restoran zinciriyle yüzde 25’i buldu" diyor. Önümüzdeki yıl, grup olarak toplam 1 milyar dolar ciro hedefleyen Kurdoğlu Yönetim Kurulu Üyesi Erhan Kurdoğlu ile tarımdan enerjiye, fast-food’a yeni projeleri ve hedeflerini konuştuk.

Sık sık Türkiye’nin tarıma dayalı sanayiye geçmesi gerektiğini vurguluyorsunuz. Peki bu konuda Türk iş dünyası neler yapmalı?

- Türkiye’nin sorunlarının çözümlenebilmesi için tarım sanayiine yönelmesi gerekiyor. Türkiye’deki en büyük bin şirket bir çiftlik kursa, Türkiye düze çıkar. Türkiye’de tarım sanayiinden yılda 150 milyar dolara yakın katma değer üretililebilir. Türkiye’nin de sorunu kalmaz. Tarım yapıp, tarım ürünlerini işleyecek fabrikalar kurmamız lazım. Ancak böyle istidamı yerinde artırabiliriz. Sebzeyi bile yıkayıp ayıklayıp belli bir prosesten geçirerek yurtdışına satmamız gerek.

Bu konuda devlet ne yapmalı peki?

- Devletin yeni tarım alanları açması ve sulama projelerini devreye sokması lazım. Türkiye artık bir an önce tarım endüstrisine başlamalı, bunu da devletin teşvik etmesi gerekiyor. Gerekirse yabancı yatırım da gelsin, bundan kaçmayalım. Yabancı yatırımın gelmesini desteklemeliyiz. Türkiye’de çok geniş bir tarım arazisine sahibiz. Türkiye’de her yerde, her çeşit tarım yapılabilir. Elde edilen ürünün yerinde işlenmesi de istihdamı sağlar. Türkiye’nin yerinde tarım sanayii yatırımını teşvik etmesi lazım. Ama bu arada enerji sorununu da çözmemiz gerekiyor.

Enerji sektöründe de yatırımlarınız var. Enerjide yeni projeleriniz olacak mı?

- Enerji yatırımını çok yoğun biçimde düşünüyoruz. Enerjide çok büyük firmalarla görüşüyoruz. Bunun atom santralı olması şart. Biz de bu projelerin içinde olabiliriz. İki hidroelektrik santralı projemiz de var. Ama Türkiye’nin en kısa zamanda en az iki adet 10 bin megavatlık atom santralına ihtiyacı var. Gaz enerjisi çok pahalı ve sürekli dışarıya bağımlısınız. Türkiye hızla büyüyor, ihracatı artıyor. Yeni fabrikalar ve sulama tesisleri gibi büyük projeler yapınca ne ile çalıştıracağız. Hidroelektrik santralları da suya bağlı, barajlarda su kalmayınca elektriğimiz de tükenecek.

Çevreciler atom santrallarına tepki gösteriyor.

- Biz zaten çok geç kaldık. Çevrecilerin buna karşı çıkmasına da katılmıyorum. Çevre bilinci Avrupa’da yok mu, varsa o zaman niye Avrupa’daki atom santrallarını kapattırmıyorlar. Bize gelince mi çevrecilik öne çıkıyor. Bizim en büyük sorunumuz enerji. Niye enerjiyi daha ucuza kullanmayalım. En fazla enerjiyi en ucuza üretebilecek olan da atom santralı. Çevremizdeki bütün ülkelerde, İran’da bile var.

2008’de 100 restoran daha açıp 2 bin 300 kişiye iş yaratacağız

Fast-food zincirinizde şu anda toplam kaç restoranınız var?

- TAB Gıda bünyesinde üç restoran zincirimiz var. Hamburgerci Burger King, pizzacı Sbarro ve tavukçu Popeyes. Bu yıl 57 restoran açtık. Bu ay 21, Aralık’ta da 12 yeni restoran daha açacağız. Böylece bu yılı toplam 242 restoranla bitireceğiz. Bu yıl toplam 1800 kişiye iş olanağı sağladık. Restoranların 182’si Burger King, 30’u Sbarro, 30’u Popeyes olacak.

Önümüzdeki yıl restoran zincirinize yeni marka ekleyecek misiniz?

- Gelecek yıl hedefimiz 100 yeni restoran daha açmak ve 2 bin 300 kişiye iş vermek. Ayrıca önümüzdeki yıl bir veya iki yeni markayı daha pazara sokacağız. Bunlardan biri kesinlikle kendi yaratacağımız bir Türk lezzeti olacak. Sektöre her yıl en az 40-50 milyon dolarlık yatırım yapıyoruz. 300’ün üzerinde motosiklet ordumuz var. Gelecek yıl 400’ün üzerine çıkacak.

Organize fast-food 1 milyar doları aştı, yüzde 25’i TAB’ın

Organize fast-food sektörü Türkiye’de ne kadarlık büyüklüğe ulaştı?

- Türkiye fast-food sektöründe henüz çok yavaş ilerliyor. Ancak Avrupa’ya oranladığınızda 3-4 misli daha büyüme olacağını tahmin ediyoruz. Sektörün hálá büyüme potansiyeli var. Tahminlerimize göre sektör 1 milyar doları geçti. Biz TAB Gıda olarak 250 milyon dolar ciroyla bu sektörün yüzde 25’ini oluşturuyoruz.

Grubunuz yılı nasıl kapatıyor, gelecek yılki ciro hedefiniz nedir?

- Bu yılı 700 milyon dolar ciroyla kapatacağız. Gelecek yılki hedefimiz 1 milyar dolar. Bu yıl 60 milyon dolarlık yatırım yaptık, gelecek yıl da enerji sektörü hariç, yine bir 60 milyon dolarlık yatırım yaparız.

Avrupa’daki Burger King’lerin turşusu Türkiye’den gidiyor

Türkiye’de mal aldığınız üreticilerde sizinle birlikte büyüyor mu?

- En büyük hedefimiz Türkiye’deki üretici kesimi de geliştirmek. Biz bugün iş yaptığımız üreticilerden BRC belgesi istiyoruz. Burger King olarak BRC belgesi olmayan üreticilerden mal alamıyoruz. Bu çok önemli ve tüketiciyi koruyan bir standart. BRC Standardı, İngiltere’deki herhangi bir perakendeciye, onun tedarikçisine ambalaj malzemesi temin eden firmalar için gerekli olan güvenlik, kalite ve uygulama kriterlerini belirliyor. Türkiye’de mal aldığımız üreticiler de gelişiyor. Bizim birkaç tedarikçimiz artık Burger King dünyaya da mal satar hale geldi. Bütün Avrupa’daki Burger King’lerin turşusu Türkiye’den gidiyor.

ERHAN KURDOĞLU

Kurdoğlu Grubu Yönetim Kurulu Üyesi Erhan Kurdoğlu, 1962 Samsun doğumlu. TED Ankara Koleji’nin ardından Miami Üniversitesi İnşaat Mühendisliği’ni bitirdi. 1986 yılında Türkiye’ye dönerek Ata İnşaat’ın üstlendiği Atatürk Barajı ve Hidroelektrik Santralı’nın inşaatında bir yıl çalıştı. Daha sonra Kurdoğlu Grubu’ndaki bazı şirketleri kurdu. 1995’de Amerikan fast food zinciri Burger King’in Türkiye temsilciliğini aldı. Geçtiğimiz aylarda da İtalyan Sbarro ve Amerikalı tavuk zinciri Popeyes’i Türkiye’ye getirdi.