BM Genel Sekreteri Kıbrıs’a neden geldi?

Genel Sekreter Ban Ki-moon’un Ada’yı ziyaretinin Türk tarafına ve özellikle de Cumhurbaşkanı Talat’a seçim desteği olarak yorumlayan Kıbrıslı Rum politikacı ve gözlemcilerin sayısı az değil. Bu sürecin biraz gerisini bildiğim için ziyaretin sadece Türk tarafına destek olduğu iddiasını haksız buluyorum. Ban Ki-moon Kıbrıs’ı ziyaret eden üçüncü BM Genel Sekreteri. Ada’ya ilk gelen Kurt Waldheim oldu, Kofi Annan ise adı ile anılan planın görüşme sürecinde ortada pek fazla bir şey olmamasına rağmen, sırf müzakerelere destek vermek için Ada’ya geldi. Ban Ki-moon’un ziyareti de aynı amacı taşıyor. İki lider arasında aylardan beri devam eden sürece destek vermek. Biraz daha ileri giderek şunu da söyleyebilirim. Çökme durumundayken bu müzakerelerin bir nebze de olsa canlanmasında ve dün gazetelerde yer alan “anlaşma” noktalarının ortaya çıkmasında bu ziyaretin etkisi olduğu muhakkak.

�* * *

MEHMET Ali Talat’ın sunduğu çözüm paketinin reddinden sonra gelinen noktayı incelediğimde, bu paketteki unsurların ele alındığını ve bazı noktalarda da ilerleme sağlandığını anlıyorum. Ama ilerleme derken bile duraksıyorum. Bir kaplumbağa adımı demek daha doğru.

İlerleme sağlandığı söylense de ayrıntılarla ilgili tartışmalar bile devam ediyor. Üstelik henüz ilk başlıktayız. Yönetişim tartışıldı ama daha müzakere sürecinin önünde mülkiyet, toprak ve güvenlik konuları var. KKTC’deki cumhurbaşkanlığı seçimlerinin de etkisini hesaba kattığınızda sürecin çökmemesi için acil kana ihtiyaç olduğunu daha iyi görebilirsiniz. BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs ziyareti işte bu noktada önem taşıyor. Yoksa bazılarının ileri sürdüğü gibi yönetişim konusunda bir ara antlaşma imzalatmak gibi bir misyon üstleneceğini sanmıyorum. BM Genel Sekreteri büyük bir olasılıkla görüşmelerin Şubat ayında da süreceğini açıklayacak.

Bu önemli çünkü Cumhurbaşkanlığı seçimleri nedeniyle görüşmelere ara vermek istediğini söyleyen Türk tarafı bir süre sonra karar değiştirerek Talat’ın müzakerelere devam edeceğini açıkladı. Ama ilginç bir şey oldu. Bu kez Hristofias görüşmelerin devamına karşı çıktı. Belki de Eroğlu seçimleri kazanırsa Türk tarafının çözüm karşıtı bir pozisyona kayacağını bunun da elini rahatlatacağını hesapladı.

* * * �

İŞTE BM Genel Sekreteri, bu ziyaret sırasında ortaya her hangi bir çözüm projesi koymasa da, tarih belirlemese de, her hangi bir ara anlaşmayı imzalamak için taraflara telkinde bulunmasa da sürece can vermek için devrede olduğunu gösterecek. Görüşmelerin Şubat ayında da süreceğini açıklamasının anlamı bu olacak. BM’nin Kıbrıs’ta devrede olduğunu hatırlatan bu ziyaret, Türk tarafı ve Türkiye için eşit zemin sağlayan tek platform. Bu platformun yeniden gündeme taşınması, Avrupa Birliği raporlarının, Avrupa Adalet Divanı kararlarının adil çözümü zora soktuğu bir dönemde çok önemli.   �