1- Dünyanın gelmiş geçmiş en zengin işadamı kimdir?
a. Karun
b. William (Bill) Gates
c. John D. Rockefeller
d. Roman Abramoviç
2- Adidas ve Puma birbirine rakip Alman spor malzemesi şirketleridir. Ama bir ortak yönleri daha vardır. Nedir?
a. İkisi de Real Madrid’in sponsorudur
b. İkisinin de logosu üç çizgilidir
c. İkisi de aynı yıl, aynı gün kurulmuştur
d. Kurucuları kardeştir
3- Dünyanın en güçlü ve en zengin bankerlerinden olan Rothschild hanedanının kurucusu Mayer Amschel Rothschild’in (1744-1812) ilk mesleği neydi?
a. Otomobil tamirciliği
b. Eskicilik
c. Ayakkabı boyacılığı
d. Kabzımallık
4- Peki efsanevi Türk işadamı Vehbi Koç çalışma hayatına ne olarak atılmıştır?
a. Kiremit tüccarı
b. Bakkal
c. Kurbanlık koç satıcısı
d. Arçelik bayii
5- Leylek bir zamanlar hangi meşhur Türk şirketinin sembolüydü biliyor musunuz?
a. Türk Hava Yolları
b. LeylekSA
c. Yapı ve Kredi Bankası
d. Toplu Konut İdaresi (TOKİ)
6- Türk ordusunun kullandığı ve ‘Cemse’ adıyla bilinen efsanevi kamyonlar hangi meşhur otomobil şirketinin ürünüdür?
a. General Motors
b. Toyota
c. Ford
d. Mercedes-Benz
7- Kalkıştığı akılalmaz altın spekülasyonu sebebiyle Amerikan ekonomi tarihine Kara Cuma olarak geçen 24 Eylül 1869 tarihli krize sebep olan, Wall Street’in Mefistotelesi olarak da bilinen, Amerikan kapitalizm tarihinin en kötü şöhretli işadamı kimdir?
a. Jay Gould
b. Jim Fisk
c. Bernard Madoff
d. Edward Wallstreet
8- Amerikalı banker Bernard Madoff gibi Türkiye’de 1980’lerde Banker Kastelli’nin uygulayarak battığı Ponzi Sistemi ne anlama gelir? Ponzi ne yapmıştı?
a. Vatandaştan topladığı paralarla altın alıp evinin bahçesine gömmek
b. Paraları bir çantaya koyup İsviçre’deki gizli hesaplara yatırmak
c. Yüksek faizle para toplayıp kadınlarla
yemekd. Saadet zinciri kurmak
9- Louis Renault tarafından 1898’de kurulan Fransız otomobil devi Renault, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra, 1945’te millileştirilmiş, patronu atıldığı hapiste ölmüştü. Renault hangi gerekçeyle millileştirilmişti?
a. Renault fabrikasını iflastan kurtarmak için
b. 1945’teki Fransız hükümetini komünistler kurduğu için
c. Şirketin patronu Louis Renault’nun işgalci Naziler’le işbirliği yaptığı iddiasıyla
d. Satın aldığı Renault aracın arıza yapması üzerine General de Gaulle çok kızdığı için
CEVAPLAR
1. c : John D. Rockefeller (foto)
NY Times’ın bir araştırmasına göre, Amerikalı işadamı John D. Rockefeller (1839-1937) dünya tarihinin gelmiş geçmiş en zengin işadamıdır. Dünyanın ilk tröstü olan petrol şirketi Standard Oil’un kurucusudur. Bugünkü dolara çevrildiğinde serveti 192 milyar doları bulmaktadır. (Bilgi için: Bill Gates’in serveti 80 milyar dolar civarındadır.)
2. d : Kurucuları kardeştir
Adidas şirkete adını veren Adolf (Adi) Dassler tarafından 1948’de, Puma ise eski ortağı ve kardeşi Rudolf tarafından kurulmuştur. Bir rivayete göre Adi, Hitler sempatizanı kardeşi Rudi’yi Amerikalılar’a ihbar ettiği ve tutuklanmasına sebep olduğu için; bir diğer rivayete göre ise de, kocaları savaştayken şirketi yöneten eşleri birbirlerinden nefret ettiği için iki kardeş ayrılmak ve birbirine rakip iki şirket kurmak zorunda kalmıştır.
3. b : Eskici
Dünyanın en meşhur bankerlerinden Rotschild hanedanının kurucusu Mayer Amschel Rothschild (1744-1812) iş hayatına Frankfurtlu bir tüccar olarak atıldı. O tarihte Yahudiler’e birçok iş kolu yasak olduğu için, Rothschild’in bir eskici dükkanı vardı. Almanya’da farklı prenslikler ve devletler tarafından çıkarılan paralar konusunda uzman bir simsardı. Bankacılığa bu yolla girdi ve 5 oğlunu da ortak olarak büyük bir banka kurdu.
4. b : Bakkal
Efsanevi Türk işadamı Vehbi Koç (1901-1996) çalışmaya 1917’de Karaoğlan Caddesi’nde açtığı bakkal dükkanıyla başladı. Daha sonra, Ankara’nın başkent olmasıyla başlayan inşaat furyasını öngörerek inşaat malzemeleri ticaretine atıldı ve kısa zamanda Türkiye’nin en büyük şirketler grubunu yarattı.
5. c : Yapı ve Kredi Bankası
Yapı ve Kredi Bankası 1944’te kuruldu. Adından da anlaşıldığı gibi konut kredisi alanında uzmanlaşmış bir banka idi. Ve logosu, ilanlarında ve reklamlarında da kullandığı gibi ‘yuvayı temsil eden’ bir leylekti.
6. a : General Motors
Türk ordusunun efsanevi ‘Cemse’ kamyonları Amerikan General Motors markadır. Şirketin adı, araçlarının üzerindeki plaketlerde de kısaca GMC diye yazar ve ‘Ci-Em-Si’ şeklinde okunurdu. Cemse işte bu ‘GMC’nin Türk askerleri tarafından okunuş şeklidir.
7. a : Jay Gould
Jay Gould (1836-1892) Amerikan ekonomi
tarihinin en kötü şöhrete sahip işadamlarından biridir. Verdiği sözleri tutmamakla, ortaklarına kazık atmakla, ortağı olduğu şirketleri batırmakla, muhasebe defterlerini alıp kaçmakla, korkunç spekülasyonlarıyla meşhurdur. 1869’da giriştiği altın spekülasyonu Amerikan ekonomisinin korkunç bir krize girmesine sebep olmuştur. (Not: Jim Fisk de Gould’un bu oyundaki ortağıdır.)
8. d : Saadet zinciri kurmak
Saadet zinciri ya da Ponzi sistemi adını, yöntemi ilk kullanan Carlo Ponzi isimli Amerikalı bir dolandırıcıdan almıştır. Yöntem özetle şöyledir: Banker yüksek faizler vaat ederek ve ödeyerek vatandaşlardan para toplar. Faizleri, kazandığı paradan yahut ettiği kârdan değil, sisteme yeni giren müşterilerden aldığı peşin para ile öder. Bu sistem, taze para girişi durduğunda veya yavaşladığında çökeceği için bir dolandırıcılık olarak kabul edilir ve yasaktır.
9. c : Nazilerle işbirliği iddiası
Renault, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra, 1948’de, patronunun ve yöneticilerinin Fransa’yı işgal eden Almanlar’la işbirliği yaptığı iddiasıyla millileştirildi. 1990’da kısmen tekrar özelleştirildi.