36 yıl tartışılan maç

Bir futbol maçı ne kadar konuşulur, ne kadar tartışılır? Bir hafta, üç ay, bir yıl, iki yıl? İnanmak güç gelebilir ama Yunanistan’ın üç büyüklerinden Panatinaikos’un eski Yugoslavya’nın Kızılyıldız takımı ile Atina’da oynadığı maç, tam 36 yıl sonra bile hálá gündemde.

Takvimler 1971 yılını gösterdiğinde, albaylar cuntası iktidarının dördüncü yılını dolduruyordu.

Hem siyasetçilerin kendi aralarında, hem de o dönem çocuk yaştaki kral Konstantin ve annesi Frideriki ile sonu gelmeyen entrikalarının-kavgalarının yarattığı kaostan yararlanan albaylar, "komünizm tehlikesi" masalını da ekleyerek 20 Nisan 1967’de tanklarla iktidarı ele geçirdi. Albaylar cuntasının lügatinde en çok kullanılan kelime "yasak"tı.

Konuşmak yasak, yazmak yasak, gösteri yasak, hak demek, hürriyet demek yasaktı. Yasakları delen ya Yunanistan’ın Yassıada’sı Yiaros adasını ya da Atina şehir merkezinde yıllar sonra müzeye dönüştürülen polisin işkence odalarını barındıran nezarethanelerini ziyaret ediyordu.

DİKKATİ BAŞKA YÖNE ÇEKECEKTİ

"Kararımızı verdik ve emrediyoruz" sloganlı cunta lideri Yorgos Papadopulos, "özgürlük", "demokrasi" feryatlarının giderek çoğalması, üstelik Yunanistan’ın uluslararası alanda "karizmasının" iyiden iyiye çizilmesi yüzünden bir çıkış yolu arıyordu. Ülkenin içinde hem dikkatleri başka yöne çekecek, hem de dünyaya Yunanistan’ın siyasi yasaklar ülkesi olması dışında da özellikleri bulunduğunu gösterecek bir çıkış yolu...

1971’de, "Lordlar takımı" Panatinaikos’un iyi bir takımı vardı. Dünya futbolunun büyük isimlerinden Macar Ferenc Puskas’ın yönetiminde Yunan ligini kasıp kavurduğu yetmediği gibi, bugünkü Şampiyonlar Ligi olan Avrupa Şampiyonlar Kupası’nda sırasıyla Lüksemburglu Jeunesse Esch, Çekoslovak Slovan Bratislava ve İngiliz Everton takımlarını eleyip yarı finale yükselmişti.

Domazos, Andoniadis, Konstantinu, Elefterakibs, Kamaras gibi Yunan futbolunun efnasevi isimleri vardı yeşil-beyazlıların kadrosunda ve rakibi Kızılyıldız’dı.

Belgrad’da 14 Nisan 1971’de oynanan ilk maçı Kızılyıldız 4-1 kazandı.

İşte, iki hafta sonra 28 Nisan’da Atina’da oynanan ve Panatinakios’un 3-0 galibiyeti ile sonuçlanan maç, Yunanistan’da üzerinden 36 yıl geçmesine rağmen gündemde.

Çünkü Yunan takımının bu "mucizeyi" nasıl yarattığı konusunda şaibeler çok. Kanıtlanmamış bir sürü şike iddiası var. Kimisine göre, ünlü armatör Aristotelis Onasis’in o dönemde yeni merakı futbol imiş. Kimilerine göre, Onasis karışmamış ama Kızılyıldız oyuncuları Atina’da sahaya çıktıklarında kendilerine verilen çiçek buketlerinde sıfırları bol çekler bulmuş.

Panatinaikos’un o dönemdeki yetkilileri de futbolcuları da yıllarca iddiaların, dedikoduların asılsız olduğunu, Wembley stadında Hollanda’nın Ajax takımına karşı final maçına bileklerinin hakkı ile çıktıklarını savundular.

1998 yılında, tam 25 yıl yattığı Atina’daki Koridalos cezaevinde ölen cunta lideri Papadopulos’un eşi Despina, bir televizyon programında tarihi bir "itiraf"ta bulundu:

BÜYÜKELÇİ MAÇI SATTIK DEDİ

Despina Papadopulos şunları söyledi:

"Panatinaikos taraftarı değilim, ama o maçta tribünlerde bağırıp çağırıyordum. Yanıbaşımda bizim iktidarın bakanlarından Stelyos Patakos oturuyordu. ’Ne merak ediyorsun. Maçı satın aldık, kazanacağız’ dedi. Az ötede ise Yugoslavya’nın büyükelçisi oturduğu için yavaş konuşmasını, söylediklerinin duyulabileceğini söyledim. Patakos, büyükelçinin tek kelime Yunanca bilmediğini söyleyerek güldü. Yugoslav büyükelçi oturduğu yerden kalktı, yanıma geldi ve kulağıma ’Merak etmeyin bayan Papadopulos, maçı satın aldınız ve kazanacaksınız’ dedi.

"İtiraf" bomba gibi patladı Atina’da.

Peşpeşe yalanlamalar geldi. "Bu kadın ne dediğini bilmiyor", "Despina kocasının Yunan halkına çektirdiği acıları unuttu da bir tek bu mu kaldı aklında?" tarzı eleştiriler de...

28 Nisan 1971 gecesi Yunanlılar, cunta munta unutup 3-0’lık galibiyetin sarhoşluğu içinde sokaklara döküldüler. Sabaha kadar eğlendiler. Bu "zafer" Papadopulos’a kısa da olsa bir nefes aldırdı. Sonra yine aynı.

Panatinaikos finalde Ajax’a 2-0 yenildi ve Avrupa ikincisi oldu. Yunanistan’da albaylar cuntasının iktidarı 1974 Kıbrıs olaylarından hemen sonra bitti.

Kibariye bu akşam Atina’da

Kibariye’nin Atina’dan 70 kilometre mesafedeki Halkida kasabasında 9 Nisan’da verdiği konsere gitmedim. Öğrendiğim kadarıyla sanatçının saz arkadaşlarına vize alınması gerektiğini unutmuş birileri. Bu yaşta playback hiç çekemem. Kibariye bu akşam da Atina’da sahne alacak. Bu satırlar kaleme alındığında saz arkadaşlarına vize sağlanacağı ve Atina konserinde Kibariye’ye eşlik edecekleri söyleniyordu. "Ah İstanbul"u dinleyeyim de sesinden, istemem başka bir şey. Hatta iki defa söylese daha mutlu olurum:

"Uzanıp Kanlıca’nın orta yerinde bir taşa

Gözümün yaşını yüzdürdüm Hisar’a doğru

Yapacak hiçbir şey yok gitmek istedi gitti

Hem anlıyorum hem çok acı tek taraflı bitti"
Yazarın Tüm Yazıları