Kobani’de Neler Oluyor?

Hem PYD’li yetkililerin aktardıklarını, hem de Urfa Akçakale’de ve Rojava’da (kuzey Suriye) gördüklerimi paylaşıyorum.

Şimdi bütün resme bakalım. Rojava’da neler oluyor, anlamaya çalışalım.

*

PYD ETNİK TEMİZLİK YAPIYOR MU?

Malûm, Tel Abyad nerdeyse bir ay önce IŞİD'den PYD'nin eline geçti. O zamandan beri de PYD sınırları kapatmış, kimseyi içeriye sokmuyor.

Ankara da PYD’nin Arap ve Türkmenleri bölgeden sürdüğünü, daha önce kaçmış olan Arap ve Türkmen mültecilerin de geri dönmelerine izin vermediğini söylüyor.

ABD de aynı kaygıyı paylaşıyor. Zira ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Jeff Rathke 10 Haziran’da, PYD’nin etnik temizlik yaptığına dair haberlerden dolayı endişe duyduklarını söylemişti.

*

PYD’li yetkililer ise, sınırı kapattıklarını kabûl ediyorlar.

Ancak bunu, IŞİD militanları mültecilerin arasına sızdığı için yaptıklarını söylüyorlar. Hakeza IŞİD hâlâ sık sık bu bölgeye sızıp saldırılar düzenliyor.

Akçakale’ye sığınan Araplar ve Türkmenler de bunu dile getiriyorlar. “PYD korkudan herkesi potansiyel IŞİD militanı gibi görüyor” diyorlar.

PYD ARAP VE TÜRKMEN KÖYLERİ BOŞALTIYOR MU?

Malûm Ankara bunu savunuyor.

PYD ise güvenlik gerekçesiyle bazı boşaltmalar yaptığını söylüyor.

Bununla birlikte, sınır boyunca ve Akçakale’de konuştuğum birçok Arap ve Türkmen, PYD ve IŞİD arasındaki çatışmalardan dolayı Türkiye’ye kaçtıklarını anlatıyor.

*

Akçakale’deki bazı Araplar ise, Kürtlerden korkup kaçtıklarını söylüyor. Ancak bunu PYD’nin tavrına değil, daha önce IŞİD’in yaptıklarına bağlıyorlar.

Zira PYD’den önce Tel Abyad’ı yaklaşık iki yıl elinde tutan IŞİD, bölgedeki Arapları “Kürtler gelirse sizi katledecekler” diye korkutuyormuş.

Aynı şekilde Kürtlerin de Araplardan, “ya IŞİD’i destekliyorlarsa” diye çekindiklerini anlatıyorlar.

PEKİ YA KÜRT MÜLTECİLER?

Sınırda bekleyen ve Rojava’ya dönemeyen birçok Kürt mülteci de var. Konuştuklarım, çatışmalardan korkup kaçtıklarını söylüyor.

Ankara da Tel Abyad’dan Türkiye’ye Kürtlerin kaçtığını, hatta yaralı olanları tedavi ettirdiğini sık sık dile getiriyor.

Ancak bununla birlikte, Ankara bu Kürtlerin çoğunun PYD’ye bağlı olmayan Kürtler olduğunu savunuyor. PYD’nin rakip Kürt grupları dışladığını ve bu Kürtlerin can güvenliği korkusuyla kaçtığını söylüyor.

TEL ABYAD TAMAMEN PYD KONTROLÜNDE Mİ?

Özgür Suriye Ordusu da (ÖSO) Tel Abyad’daki diğer egemen güç.

Zira ÖSO ve PYD’nin askeri kanadı olan YPG, yaklaşık bir yıl önce IŞİD’e karşı güçlerini birleştirmişti. Bu ortak gücün adını “Burkan El Fırat” koyarak.

O zamandan beri de sahada işbirliği içindeler. Zaten PYD’li yetkililer, “ÖSO ve YPG bir. Tel Abyad’ı birlikte aldık” diyorlar.

*

Keza Tel Abyad sınır kapısında hem PYD’nin, hem ÖSO’nun bayrağı yanyana asılı. Yine Tel Abyad’ın içinde ana meydanlardan birinde PYD’nin, diğerinde ÖSO’nun bayrağı var.

Tel Abyad’da kurulan yeni yerel meclisin geçen hafta yapılan ve benim de katıldığım ilk toplantısında da, ÖSO’nun temsilcileri vardı.

TEL ABYAD’DA TÜRKMENLER VE ARAPLAR PYD’DEN RAHATSIZ MI?

Şu anda bölgedeki tüm etnisiteler, IŞİD’den kurtuldukları için seviniyorlar. Zira IŞİD iki yıl boyunca kendi katı şeriat kurallarına uymayan herkesi kâfir diye infaz etmiş.

Dolayısıyla Türkmenler ve Araplar, kentin Kürtlerin eline geçip geçmediğinden ziyade IŞİD’den kurtulmuş olmalarıyla ilgileniyorlar.

*

Ezcümle: Şu anda IŞİD tehlikesi o kadar canlı ve yaşamsal ki, bölgedeki Araplar, Türkmenler ve Kürtler, hepsi IŞİD korkusu karşısında birleşmiş görünüyor.

PYD de bugün herkesin işbirliğine ihtiyaç duyuyor.

Ancak asıl önemli olan, PYD’nin IŞİD’den kurtulduktan sonra diğer etnisitelere nasıl davranacağı.

Kucaklayıcı olduğu takdirde, Ankara ve PYD arasında yeni bir ilişki ve işbirliği başlayabilir gibi görünüyor.

Son haftalarda hem Ankara’da üst düzey yetkililerden, hem PYD’nin üst kademelerinden gelen ve burada aktardığım açıklamalar buna işaret ediyor.

IŞİD'in infaz yaptığı "şebeke" denilen kafes

Tel Abyad'da meydanda ÖSO bayrağı

Tel Abyad'da meydanda PYD bayrağı