Turquality’yi ‘zayıf’ gördü, ‘yat’a almadı

MALAZLAR Kibrit markasıyla tanınan ailenin üyesi Ömer Malaz, Kartonsan ve bir kasa fabrikasındaki hisselerini satıp sanayiden tümüyle çıkarak 2001’de girdiği motor yat üretiminde 7’nci yılında Abraaj Capital’in ortaklığıyla tanıştı:
- 2008 yılı yazıydı. Henüz Lehman Brothers batmamış, kriz patlamamıştı. Abraaj Capital, şirketim Numarine’in yüzde 70’ini satın aldı. Şirketi benim yönetmemi istedi.
Ortaklık gerçekleştikten kısa süre sonra Lehman Brothers battı, ABD’den başlayan krizin fitili ateşlendi. Abraaj Capital, dünyada hissesi bulunan şirketlerdeki ortakları ve yöneticilerini Dubai’de topladı. Malaz da Dubai’deki buluşmada yerini aldı:
- Dubai’deki buluşma, 3 günlük kriz yönetimi kampı şeklinde gerçekleşti. O eğitim bana çok şey kazandırdı. Abraaj Capital, krizi göremeden mi şirketime ortak olmuştu bilmiyorum ama bana çok yararı dokundu.
İhracatta temel müşterilerinin Avrupa’da olduğunu vurguladı:
- En iyi sezonumuz 2008-2009’da toplam 23 tekne yaptık. Krizle birlikte Avrupa pazarında işler bıçak gibi kesildi.
Malaz, CNR Avrasya Boat Show nedeniyle buluştuğumuzda Abraaj’la ilk ortaklık günlerini aktarıp, ekledi:
- Mayıs 2012’de Abraaj’dan hisselerimi geri aldım ve yeniden Numarine’in tek sahibi oldum. Hedefim, Numarine’i alanında dünya markası yapmak.
İddialı hedefi ortaya koyunca ihracatını merak ettim:
- Üretimimizin yüzde 80’i ihracata gidiyor. 2014 ihracat gelirimiz 20 milyon Euro. 2008 kriziyle Avrupa pazarında işler durunca, yeni pazarlara yöneldik. Şu anda Kolombiya, Venezüela’ya da satışımız var. Filipinler ve Tayland’a bakıyoruz. 10 yıl sonra Hindistan da iyi pazarlar arasına girebilir. Bu arada ABD’de pazar toparlandı, Miami’ye satış yapıyoruz.
Dünyada marka olmak isteyen şirketlere Ekonomi Bakanlığı’nın Turquality desteğini anımsattım:
- TÜBİTAK’tan Ar-Ge desteği aldığımız oldu. Turquality’yi de inceledik. Destek miktarını az bulduğumuz için uğraşmadık.
Türkiye’nin yat üretiminde dünyadaki yerine değindi:
- Türkiye, süper yat üretiminde dünyada ilk 3-4 arasında.
Ardından iç pazara döndü:
- Türkiye, son 10 yıldır dünyada en iyi tekne pazarları arasında yer alıyor. Gelir düzeyi artan önce ikinci el tekne ile denize yöneliyor. Sonra sıfır tekne alıyor.
İç pazar büyüklüğünü sordum:
- Çoğunlukla yabancı bayrak çekildiği için tam kayıtları bilmiyoruz. Marinalardan tahmin ettiğimiz kadarıyla ülkemizde yılda 500 milyon Euro’luk tekne satışı gerçekleşiyor.
İç pazardaki ortalama tekne boyuna işaret etti:
- Ülkemizde satılan teknelerin ortalama boyun son yıllarda 24 metreye yükseldi.
Tekne satışlarında fuarların rolünü ortaya koydu:
- Tekne müşterisi katalogdan alım yapmaz. Bizim müşteri görüp, dokunmak ister. Satışın başlangıç noktası fuarlardır.
Ekonomi Bakanlığı, 100’ü aşkın markaya Turquality desteğini sürdürüyor. Aralarında ikinci 5 yıllık döneme girenler de yer alıyor.
Numarine’nin Turquality’yi, “uğraşmaya değmez” görmesi dikkat çekiyor...