Esendere’den İran’a açılan kapıda inşaat yeniden başlayacak mı

- Sınır ticaretinde durum nedir? Hareketli bir dönem mi?
- Şu anda buradan İran’a açık kapımız Esendere. Sınır ticareti ve ihracat bu kapıdan yürüyor. Kapının yap-işlet-devret yöntemiyle yenilenmesi projesini Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) üstlendi.
- TOBB’un kapıyı yenilemesi süreci başladı mı?
- Başlamıştı ama bazı sıkıntılar nedeniyle aksama var.
Doğu Anadolu İhracatçıları Birliği Başkan Yardımcısı, Yüksekova Ticaret ve Sanayi Odası eski Başkanı Sabih Kayhan araya girdi:
- Şu sıralar Esendere pek hareketli sayılmaz. Esendere Kapısı’ndan ihracat 2011’de 502 milyon dolardı. 2012’de 294 milyon dolara indi. Bu yıl ilk 8 ay 100 milyon doları ancak aşabildi.
Esendere’den giden ihraç ürünlerinin daha çok Kuzey Irak’a yönelik olduğunu vurguladı:
- İran’a ambargo, ihracatı etkiliyor. Ancak, yine de yeni kapıların açılmasının bölgeyi hareketlendireceğini düşünüyoruz. Hakkari sınırları içinde Derecik ve Üzümlü’den İran’a yeni iki kapı açılması kararı alındı. Ancak, ne zaman devreye gireceği belli değil.
Yüksekovalı olan TGC Başkan Yardımcısı Recep Yaşar’a döndüm:
- Yüksekova-Esendere arası kaç kilometre? Seminer sonrasında gidip son durumu görsek.
Yüksekova Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı İrfan Sarı, birlikte gitmeyi önerdi:
- Yol çalışması var ama bir saatte gideriz.
Seminer sonrası yola çıktık, Sabih Kayhan Esendere Gümrük Müdürü Kadri Karakuş’u aradı:
- Müdürüm, TGC’den bir heyetle kapıya geliyoruz.
Esendere Kapısı ve gümrük alanını gezerken Sabih Kayhan yakındı:
- Buradaki içler acısı durumu görüyorsunuz. Görevdeki arkadaşlar işlerini iyi yapıyor. Ancak, altyapı oldukça yetersiz kalıyor.
- TOBB bu işi üstlendiyse altyapı kısa sürede iddialı duruma getirilir sanırım.
Yıkıntıları gösterdi:
- Öyle ama ihaleyi alan müteahhit yıkıma başlamıştı. Sonra işi durdurdu.
TOBB Gümrük ve Turizm İşletmeleri Yönetim Kurulu Başkanı Arif Parmaksız’ı aradım:
- Esendere’de işler ne zaman yeniden başlayacak?
- Müteahhit yıkıma başlamışken örgütten tehdit aldığını, kendisinden yüzde 10 komisyon istendiğini söyledi. Biz de durumu hükümete aktardık. Nitekim Sayın Başbakan bölgedeki konuşmasında bu durumu dile getirdi. Şimdilik beklemedeyiz.
Telefonu kapattım, Sabih Kayhan konuya bakışını ortaya koydu:
- Ben müteahhitin tehdit edildiğine pek ihtimal vermiyorum.
Başbakan Tayyip Erdoğan, Yüksekova Havaalanı ve Esendere Kapısı’nın yapılacağı konusundaki kararlılığını sıklıkla ortaya koyuyor.
Bölge halkı, havaalanı ve Esendere’deki modernizasyonu dört gözle bekliyor.
“Çekilme” dursa da
“çözüm süreci” söz konusuyken bu işleri hızlandırmanın yolu bulunamıyor mu?

Yüksekova’ya sinema için destek bekliyoruz

YÜKSEKOVA’da öğlen yemeği için Recep Yaşar’ın ailesine konuk olduk. Recep’in babası Abdullatif Yaşar ile eşi Emine Hanım’ın ev sahipliğinde yemek yerken Kaymakam Yasin Tikdağ, ricada bulundu:
- Yüksekova’da sinema yok. Bir kültür merkezi inşa edildi. Orada 250 kişilik bir salonumuz var. Bir işletmecinin o salonu sinemaya dönüştürmesini çok isteriz. Bize bu konuda yardımcı olursanız seviniriz.
Oral Çalışlar, Türkiye’nin batısında yoğunlaşan sinema işletmecilerinin Yüksekova’da zorlanabileceğini belirtti:
- İşletmeci kârlılık görmezse pek yanaşmaz.
İşletmecilerin bu işe biraz “sosyal sorumluluk” gibi bakabileceklerini belirttim, Kaymakam Tikdağ sürdürdü:
- Belki buradan işletmeci ortak bulabilirler. Kaymakamlık olarak elimizden gelen kolaylığı gösteririz.
Yüksekova’ya sinemayı taıyacak bir işletmeci çıkar mı?
Elini taşın altına koyacak varsa, Kaymakam Tikdağ’ı hemen arasın.

Doğu’da hayvancılık yeniden canlanır mı

ESENDERE’ye giderken Yüksekova Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı İrfan Sarı, yükselen dağların eteklerinde otlanan hayvanları gösterdi:
- Bölgemizde hayvancılık önemli geçim kaynaklarından biri. Bölgedeki hayvan varlığında ciddi azalma vardı. Bu yıl 100 bin civarında artış oldu ama yeterli değil.
Hedef Alliance Yönetim Kurulu Başkanı Ethem Sancak’ı arayıp durumu aktardım:
- Siz Yüksekova’da gazetecilik üzerine konuşurken biz de İstanbul’daki Siirt Günleri’nde bölgeye yatırımı tartıştık. Orada başta Siirt olmak üzere Doğu ve Güneydoğu’ya dönük hayvancılık projelerimizin ipuçlarını verdim. Çözüm süreci ilerledikçe bölgede hayvancılık da canlanacak.