Bu kentin soyağacı

Ancak geçmişe takılıp kalmıyoruz ve günü yaşıyoruz. Yakında toplumsal soyağacımıza ilişkin bir müze can bulacak Bursa’da. 6 Nisan 2018’de Bursa’nın Fethi’nin 692. yıl dönümünde Panorama Bursa 1326 Fetih Müzesi, kapılarını ziyaretçilerine açacak. İç çalışmaları devam eden Müzenin son halini görmek için ben de sabırsızlanıyorum. İstanbul’daki Fetih Müzesi’ni görmüş birisi olarak keyifli bir deneyim olacağına inanıyorum.
Türklerin Anadolu tarihinde önemli basamak taşları vardır. 1071 Malazgirt hepimizin bildiği gibi ilk önemli adımdır. Ardından bir sürü tarih rakamı konulsa da 1299 ve 1326 en önemli iki adımdır. Osmanlı’nın resmi kuruluş tarihidir ilki, ikincisi de Bursa’nın Fethi.
Fetihle birlikte Bursa, çağlar boyu sürecek bir etki merkezi haline de geldi. Öyle ki, 1362’de Murat Hüdavendigar Edirne’yi fethedip Osmanlı’nın Başkenti yapmasına rağmen, Bursa’nın gücü azalmadı. Hatta İstanbul’un fethinden sonra bile Bursa, şehzadelerin padişahlara karşı ayaklanma merkezi olarak manevi gücünün ne kadar yüksek olduğunu gösterdi. Başta Cem Sultan olmak üzere ayaklanan şehzadelerin iktidarlarını geçici de olsa ilan ettikleri yer Bursa oldu. Bu kentte tam 6 padişahın yattığını hatırlarsak, önemini belki biraz daha anlarız.

ATA’NIN BURSA’SI
Bu kentin Türkler açısından tarihi önemi 1923’ten sonra da sürmüştür. Mustafa Kemal Atatürk, ilki Kurtuluş Savaşı’nın hemen ardından, sonuncusu da ölümünden 9 ay önce olmak üzere kenti 18 kez ziyaret etmiştir. Atatürk, bu kente özel önem verdiğini ekonomi hamlelerinin merkezi olarak seçmesiyle göstermiştir.
İşte böyle bir kentte yaşıyoruz. Bu kentin tarihi birikimlerinin de ağırlıklı olarak yer aldığı yer Osmangazi İlçesi. Uzun yıllardır, burada görev yapan belediye başkanlarının da ilgi konularının başında tarihi eserler yer alıyor (Benim tanıklık ettiğim Hilmi Şensoy, Recep Altepe, Mustafa Dündar döneminde aynı ilgiyi gördüm).
Şimdi tarih konusunda çok önemli bir projenin açılışı için gün sayılıyor. Panorama Bursa 1326 Fetih Müzesi, 6 Nisan 2018’de Bursa’nın Fethi’nin 692. yılında ziyaretçilerini ağırlamaya başlayacak.
Bursa Fetih 1326 Müzesi ile son 20-30 yıldır Türkiye’de örnekleri artan çağdaş müzecilik anlayışını da sergilemiş olacak. Artık tek başına materyallerin toplandığı değil, eğitimlerin yapıldığı, ses, ışık ve görsellerle canlandırmaların gerçekleştirildiği müzecilik anlayışı öne çıkmış durumda. Fetih 1326 Müzesi de klasik anlamda bir müzeden ziyade, Osmanlı İmparatorluğu’nun doğumunu da canlandırmış olacak kuşkusuz.
42 metrelik kubbe açıklığının içine girenler kendilerini fethi seyreder bulacaklar. Kubbeden indiklerinde ise, tablolar, çiniler, kütüphane ve konferans salonlarıyla Osmanlı’nın doğuşu daha bir ete kemiğe bürünmüş olacak. Tarih derslerinin bir kısmını çocuklar aslında burada görmüş olacaklar.

OSMANLI ŞEHRİ...
Bu müze, tüm yıpratmalara rağmen bir Osmanlı kenti dokusunu koruyan, turizmde; kış, termal ve doğa turizminin de ötesinde bir Osmanlı kenti dokusuyla öne çıkan Bursa’yı umarım turist açısından da bir adım öteye taşır. Günümüzde yeni Osmanlıcılık hevesini bir kenar bırakıp gerçeklerden hareket edebilirsek, bu kentin tarihi yapısının da buna uygun olduğunu görürüz. Dünyaya da baktığınızda da ortaçağ, ikinci dünya savaşı dönemi gibi tarihsel dokuyu koruyan kentlerle karşılaşırsınız. Ancak, bu ülkeler hala o dönemleri yaşama hevesinde değildir.
Unutmayın İngiltere Kraliçesi II. Elizabeth bile 2008 yılındaki Türkiye ziyaretinde Cumhuriyetin Başkenti Ankara ile Osmanlı’nın kurucu Başkenti Bursa ve dünya kenti İstanbul’u gezmişti.

ÜÇ ÇİNİ ÖRNEĞİ...
Müzenin alt katında 16 tablo sergilenecek. 3 de çini. Çiniler sevgili üstat Turgut Tuna ve eşi Şebnem Sakin Tuna tarafından yorumlanarak tekrar canlandırıldı. 5 metreye 2 metre 60 santimlik çini panoların iki özelliği var biri dayanıklılığın mükemmel matematiksel ölçüsü olan altıgen formla yapılmaları diğeri ise yükseliş dönemine kadar olan Bursa çinicilik sanatının üç önemli çalışmasından kesitler sunması. Bunlardan ilki Yeşil Türbe, diğeri Yeni Kaplıca ve son olarak Muradiye’deki Şehzade Mustafa Türbesi’ndeki çiniler.
Bu arada umarım müzede bir bölüm de Fetih sırasında doğan kılıç kalkan oyunu için ayrılır. Uzun Bursa kuşatması sırasında sıkılan askerlerin surlar içindeki Bizanslıların moralini bozmak için bulduğu kılıç kalkan oyunu fethin de ayrılmaz bir parçası.
Müzenin çatısı ise çimlerle kaplı. Buradan elde edilen yağmur suyu yine müzede kullanılacak. Yaklaşık 35 milyon liraya mal olan müzeye yıllık 350 bin ziyaretçi beklentisi de var. Umarım, karşılıklı ön yargılarımızın kırıldığı yılları görürüz. Bu kentin tarihi dokusunun Osmanlı olduğu gerçeğini kabullenerek, ancak yeniden bir Osmanlı sevdası içinde olmanın yararsızlığını da görerek bu müzeyi bir tarihi bilinçlenme anlayışla gezebiliriz.
Kalın sağlıcakla.