Kadınlar vardır, kadınlar vardır, kadınlar her yerde...

1) THELMA VE LOUISE
Eyy özgürlük...

Erkek egemen bir dünyada farklı karakterlere sahip iki kadın; Thelma daha genç ve naif, Louise ise tecrübeli ve lider ruhlu. Thelma’ya saldıran adamı Louise vurur ve böylece ‘kanun dışı’ konumuna düşerler... Susan Sarandon ve Geena Davis’in sürüklediği, Brad Pitt’in ilk kez kitlelerle buluştuğu, Ridley Scott’ın kült yapıtı kendilerine yaşama alanı bırakılmayan kadınların öyküsüdür... Çıktıkları yolculuk, elbette onları değiştirecek, dönüştürecektir. Çok beğenenler kadar fazla sert bir feminist söyleme sahip olduğunu yazıp çizenler ve finaline itiraz edenler de var.   

2) DİREN! / SUFFRAGETTE
Boşuna çekilmedi bunca acılar

Geçen yüzyıl başında Britanya’da, kadınların oy kullanma hakkına ulaşması için çabalayan bir grup öncü karakter... Bu direnişçi topluluğun üyelerine ‘Süfrajet’ler deniyor ve söz konusu hakkı, gelecek kuşaklara armağan ederken fiziksel ve ruhsal açıdan çok zorlu koşullarda mücadele ediyorlar. Sarah Gavron’ın gerçek görüntülere de yer verdiği filmi bir at yarışındaki eylemiyle hareketin seyrini değiştiren Emily Davison’ı hatırlatma gibi önemli bir görevi de üstleniyor. 

3) KADININ FENDİ / MADE IN DAGENHAM
Şanlı bir direniş hikâyesi...

1968... Dünyanın en büyük otomotiv üreticilerinden Ford’un Dagenham’daki (Doğu Londra) tesislerinde çalışan ve emeklerinin karşılığını alamadıkları için harekete geçen kadınlar Rita O’Grady öncülüğünde isyan bayrağını açar. Rita’nın aslında politik bilinci yoktur ama sağlam bir karakteri ve hakkını arama konusunda kararlılığı vardır. Sonunda o ve arkadaşlarının mücadelesi amacına ulaşır ve bugün İngiltere’de (ve birçok ülkede) kadınlar ‘Eşit işe eşit ücret’ almaktadır. Nigel Cole’un filmi tarihsel bir virajın ifadesi. 

4) ANTONIA’NIN YAZGISI / ANTONIA’S LINE
Feminist peri masalı

Yanında kızı, annesinin ölümü üzerine köyüne dönen ve burada kadınların öncü olduğu bir düzen kuran Antonia’nın hikâyesi. Marleen Gorris’in sempatik ve etkileyici çalışması ölüm, dostluk, aşk, din ve cinsellik gibi temalarda geziniyor. 1996’da ‘Yabancı Dilde En İyi Film’ dalında Oscar’a uzanan bu yapım genellikle ‘Feminist bir peri masalı’ olarak tanımlanmıştır.    

5) EŞİTLİK SAVAŞÇISI / ON THE BASIS OF SEX
Efsanevi hukukçu

Eylül 2020’de aramızdan ayrılan efsanevi hukukçu Ruth Bader Ginsburg’ün hikâyesini anlatan yapım, erkek egemen bir atmosferin hâkim olduğu Harvard’da başlıyor ve üniversite eğitiminde yaşadıkları, aştığı basamaklar derken ABD’nin demokrasi tarihine yaptığı katkılara uzanıyor. Mimi Leder’ın filmi aynı zamanda demokrasinin ve hukukun uygarlık tarihindeki yerlerini ve önemini hatırlatmak türünden bir işleve de sahip. 

6) OFSAYT / OFFSIDE
Ofsaytta kalan yasaklar üzerine!

İran’ın 2006 Dünya Kupası’na katılma yolundaki son engeli Bahreyn maçıdır. Lakin bu hayati karşılaşmayı statta sadece erkekler izleyebilecektir. Çünkü ülkede kadınların stada gidip maç seyretmeleri yasaktır. Futbolu çok seven bir genç kız da erkek kılığına girerek mücadeleyi yerinde izlemek için uğraşır. Cafer Panahi’nin filmi Berlin’de ‘Jüri Büyük Ödülü’nü almıştı...

7) TATLI BELA / ERIN BROCKOVICH
Yılmaz bir ‘çevreci’

Trafik kazası sonrası hayatı zora giren, bir hukuk bürosunda çalışırken de incelediği davada çok önemli bir çevre sorununa el atan bir kadın... Hukuk eğitimi almamasına rağmen kararlı duruşuyla mücadelesini sürdüren bu eski güzellik kraliçesinin gerçek hikâyesini sinemaya Steven Soderbergh uyarlamış, ana karakteri de Julia Roberts canlandırmıştı. 

8) ROSA LUXEMBURG
Bir devrimcinin portresi

Âşık olan, kıskanan, ektiği çiçeklerle hapishane avlusunu bambaşka bir görüntüye dönüştüren bir kadın... Rosa Luxemburg’u sadece siyasi kimliğiyle değil; aşkları, hayalleri ve özlemleriyle perdeye taşıyan filminde Margarethe von Trotta güçlü ama kendi içinde çelişkiler barındıran devrimci bir önderin portresini çiziyor. 

9) GİZLİ SAYILAR / HIDDEN FIGURES
Bütün sayılar eşittir!

60’larda, ‘Soğuk Savaş döneminde Sovyetler’le uzayda yarışa giren ABD geride kalmıştır. Öne geçme hamlelerine soyunurken en büyük destek bir grup siyah matematikçi kadından gelecektir. Theodore Melfi’nin yapıtı Katherine Goble Johnson, Dorothy Johnson Vaughan ve Mary Winston Jackson’ın öyküsünü anlatırken onların sadece renk ayrımına karşı değil, erkekler dünyasında yer alan kadınlar olarak verdikleri ayakta durma çabalarına da vurgu yapıyor. 

10) HAYATIMIN ÇALIMI BECKHAM / BEND IT LIKE BECKHAM
Aileden ayrı düz koşu

İngiltere’de yaşayan 18 yaşındaki Hint kökenli Jess’in hayattaki önceliği futbol oynamak ve yıldız olmaktır. Ailesinin derdiyse onu bir an önce bir Hint gençle evlendirip yaşadıkları yabancı memlekette örf ve âdetlerinden uzaklaşmamasını sağlamaktır. Bir parkta top oynarken keşfedilir ama aile engelini nasıl aşacaktır? Gurinder Chadha imzalı yapım genç bir kadının hayallerinin peşinden koşmasını anlatıyor. Filmde Gary Lineker, John Barnes, Alan Hansen gibi eski yıldızlar  boy gösterirken öykü İngiliz futboluna dair göndermelerde de bulunuyor. 

BUNLARI DA İZLEYİN

11. Kırmızı Fener / Da hong denglong gaogao gua / Yön: Zhang Yimou

12. Duyguların Rengi / The Help / Yön: Tate Taylor

13. Mad Max: Fury Road / Yön: George Miller

14. Orlando / Yön: Sally Potter

15. Milyonluk Bebek / Million Dollar Baby / Yön: Clint Eastwood

16. Gerçeğin Parçaları / Winter’s Bone / Yön: Debra Granik

17. Amerikan Kadını / American Woman / Yön: Jake Scott

18. Belle / Yön: Amma Asante

19. Yalnız Bir Kadın / An Unmarried Woman / Yön: Paul Mazursky

20. Kızlar Sahada / A League of Their Own / Yön: Penny Marshall

TÜRK SİNEMASINDAN KADIN PORTRELERİ

Köksüz / Yön: Deniz Akçay Katıksız
Uçurtmayı Vurmasınlar / Yön: Tunç Başaran
Adı Vasfiye / Yön: Atıf Yılmaz
Fahriye Abla / Yön: Yavuz Turgul
Ana Yurdu / Yön: Senem Tüzen
Aaahh Belinda / Yön: Atıf Yılmaz
İki Genç Kız / Yön: Kutluğ Ataman
Teyzem / Yön: Halit Refiğ
Tereddüt / Yön: Yeşim Ustaoğlu
Kraliçe Lear / Yön: Pelin Esmer
Topal Şükran’ın Maceraları / Yön: Onur Ünlü
Dilber’in Sekiz Günü / Yön: Cemal Şan
Meleğin Düşüşü / Yön: Semih Kaplanoğlu
Aşk, Büyü, vs. / Yön: Ümit Ünal
Sibel / Yön: Çağla Zencirci, Guillaume Giovanetti
On Kadın / Yön: Şerif Gören
Geriye Kalan / Yön: Çiğdem Vitrinel
Toz Bezi / Yön: Ahu Öztürk
Nefesim Kesilene Kadar / Yön: Emine Emel Balcı
Şalvar Davası / Yön: Kartal Tibet