Çeşme’de bir sakız ağacı öyküsü
Hasan Tütüncüoğlu’nun pandeminin kasvetli günlerinde zihnine düşen bir soru, bugün Çeşme’nin geleceğine umut veren bir projeye dönüştü. Tütüncüoğlu, Sakız Adası’nın ekonomisinin temel taşlarından olan sakız ağacının, Çeşme topraklarında neden aynı başarıyla yetiştirilemediğini merak etti ve araştırmaya başladı.
Bu merak onu, bölgenin en bilgili isimlerinden İbrahim Topal ile bir araya getirdi. Yeni bir üretim yöntemi olan “havaî köklendirme” tekniği sayesinde, eskiden 20 yılda alınan sakız üretimi artık beş yıla inmişti. Tütüncüoğlu ve Topal, ailelerinden kalan 100 adet yetişkin sakız ağacını kullanarak ilk yıl 5 bin sakız fidanı yetiştirdi. İlk denemelerde yüzde 20 oranında fire verilse de, kısa sürede bu oran yüzde 1’e düşürüldü ve ikinci yıl 10 bin yeni sakız fidanı toprağa kavuştu.
Sakız ağacı, dünyanın yalnızca Sakız Adası ve Çeşme yarımadasında yetişebilen özel bir ağaç… Ancak savaşlar, imar uygulamaları ve kesilmeleri nedeniyle Çeşme’deki sakız ağaçlarının sayısı bine kadar düşmüş durumdaydı. Oysa bu ağaçlar, gastronomiden kozmetik ve farmakolojiye kadar birçok alanda kullanılıyor. Mide rahatsızlıklarından cilt sağlığına kadar tıbbi faydaları bilimsel olarak kanıtlanmış bu mucize bitki, Sakız Adası’nda 6 bin çiftçi tarafından işleniyor ve ada ekonomisine yılda 100 milyon Euro katkı sağlıyor.
Ne yazık ki Türkiye, her yıl yaklaşık 20 ton sakız ithal etmek zorunda kalıyor. Ancak Hasan Tütüncüoğlu’nun bu girişimiyle bu tablo değişmek üzere...
Tütüncüoğlu iki yıl gibi kısa bir sürede 15 bin fidan yetiştirilmesini sağladı. Ancak bu kez tarım arazisi bulma sorunu baş gösterdi. Uzun uğraşlar sonucu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Milli Emlak Müdürlüğü’nden 120 dönüm arazi kiralanarak, bu fidanların bir kısmı Alaçatı sırtlarına dikildi. Bugün bu ağaçlar, 5 yıl içinde 1 ton damla sakızı üretecek seviyeye ulaşmış durumda.
Çeşme Damla Sakızı, Türk Patent Enstitüsü tarafından coğrafi işaretli ürün olarak tescillendi. Daha önce Çeşme Kavunu ile anılan bölge, artık damla sakızıyla da özdeşleşecek.
Herkesin bir sakız ağacı olmalı
Çeşme’nin geleceğini yeniden şekillendiren bu proje, yeni Belediye Başkanı Lal Denizli’nin desteğiyle daha da büyüdü. “Sakız Ağacım Çeşme” adını taşıyan projeyle, beş yıl içinde 100 bin sakız fidanı dikilmesi hedefleniyor. İlk etapta, bu yıl 20 bin fidan toprakla buluşacak. Üstelik proje tamamen doğaseverlerin bağışlarıyla finanse ediliyor.
Bu öykü, bir ağacın köklerinden çok daha fazlasını anlatıyor. Azim, sabır ve doğaya duyulan sevgiyle, Çeşme yeniden “sakız kokulu” bir geleceğe doğru yelken açıyor.
Sakız ağaçlarının ölümsüzlüğü, Çeşme’nin toprağıyla birleşti. Şimdi sırada bu öyküyü herkesle paylaşmak var.
Teşekkürler Hasan...
Küresel bir destek de geldi
Güzel olan “Sakız Ağacım Çeşme” projesinin sınırların dışında da ses getirmesi...
Bu büyük hayalin en önemli destekçilerinden biri, dünyanın önde gelen şirketlerinden PSA-BDP oldu. PSA-BDP dünyanın en büyük lojistik şirketlerinden biri...
PSA-BDP, bu anlamlı projeye 500 sakız ağacı bağışladı. Ancak destekleri bununla sınırlı değil. Şirket, önümüzdeki beş yıl boyunca her yıl projeye katkıda bulunma taahhüdünde bulundu.
Sürdürülebilir çevre, karbon ayak izinin azaltılması ve kadın istihdamı konularına özel bir önem veren PSA-BDP, yalnızca ekonomik bir destekçi değil; aynı zamanda bu değerleri odağına alan bir sosyal sorumluluk örneği sergiliyor.
PSA-BDP’nin Global Vice President of Sustainability yani Sürdürülebilirlikten Sorumlu Başkan Yardımcısı unvanını taşıyan Margeret Peggy Murphy, projenin Çeşme için ne kadar değerli olduğunu bizzat yerinde görmek üzere bölgeye geldi. Sakız fidanlarının dikimine ve coğrafi işaretli Çeşme damla sakızının temizlenmesine katılan Murphy, yalnızca fiziksel bir katkı sağlamakla kalmadı; bu deneyimi kendi sosyal medya hesaplarında da paylaştı.
7 milyar USD ciroya sahip bir şirketin böylesine vizyoner bir lideri, bu projeyi küresel ölçekte duyurarak, Çeşme’nin hikâyesinin dünya çapında yankı bulmasını sağladı. Murphy’nin LinkedIn ve diğer sosyal medya platformlarında yaptığı paylaşımlar, Çeşme sakız ağacının yalnızca bir ekonomik değer değil, aynı zamanda çevresel ve toplumsal bir umut kaynağı olduğunu vurguladı.
Bu haberler Türkiye’nin sürdürülebilirlik algısını da kuvvetlendirecektir.
Özel günlerin hediyesi olabilir
Bu proje, Çeşme’nin sakız kokulu geleceğini inşa ederken, aynı zamanda global ölçekte yeni bir iş birliği ve dayanışma örneği yaratıyor. Margeret Peggy Murphy’nin liderliği ve Psa-Bdp’nin desteği, bu hikâyenin yalnızca bir başlangıç olduğunu müjdeliyor.
Çeşme’nin sakız ağaçları kök salarken, bu topraklar bir kez daha umut, iş birliği ve sürdürülebilirlik değerlerini dünyaya taşıyor. Sakız kokusu artık yalnızca rüzgârla değil, küresel desteğin gücüyle de yayılıyor.
Bence yaş günlerinin, düğünlerin ve özel günlerin en özel hediyesi sakız ağacı olabilir.
