Ucuz uçuşun ucuz yemekleri

İster sevgilinize sürpriz yapıp uçağa şampanya eşliğinde kalpli pasta yükletin, isterseniz düşük maliyetli operasyon yapan havayolunda porselen tabaklarda business class yemek yiyin. Uçaklarda paralı ikram hızla yayılıyor. Farkı yakalayan, kaliteyi ucuz sunan havayolu hem yolcusunu memnun ediyor hem de para kazanıyor

Artan rekabet, düşen bilet fiyatları derken havayolu şirketleri her ekonomik krizde ilk kesintiyi ikramdan yapıyorlar. Tepsiler küçülüyor, çeşitler azaltılıyor. Kalite düşüyor. Peki, uçakta neden ikram yapılır? Aslında hiçbir yolcu uçağa karnı acıktığı için binmez. Bu sorunun sektörel açıdan cevabı yolcuyu oyalamak, zaman geçirmesini sağlamak. Yolculardaysa kısa uçuşlarda dahi uçakta bir şey yemek ya da içmek vazgeçilmez bir alışkanlık. Özellikle low-cost yani düşük maliyetli havayolu şirketleri şikayet alacakları, kimsenin yemeyeceği ikramın yerine kabinde satışa geçiyor. Hatta Amerikan iç hatlarında ekonomi sınıfında bedava ikram veren çok az havayolu kaldı. Kabinde ücretli yemek, düşük maliyetli havayollarının olmazsa olmaz kuralı oldu./images/100/0x0/55ea8c4bf018fbb8f88729e5

Başta bu uygulama büyük tepki aldı. Yolcu uçtukça, daha iyi ürünler uygun fiyata sunuldukça alışkanlıklar değişmeye başladı. Hatta Türkiye’de bundan birkaç yıl öncesine kadar yolcu şikayetlerinin başında paralı ikram geliyordu. Bugün şikayet sıralamasında en aşağılarda yer alıyor.

YÜZDE 35’İ İKRAM SATIN ALIYOR

Kabinde en yüksek satış oranı Amerika’da. Her 100 yolcudan 35’i uçakta ikram satın alıyor. Uçuş süresi uzadıkça satış cirosu katlanıyor. Uzun yıllar uzun-kısa bütün uçuşlarında sadece bedava mavi cips vermesiyle efsane olan Jet Blue bile aldığı kararla üç saatin üzerindeki uçuşlarda yiyecek satışına başlamak zorunda kaldı. Birçok yolcunun “Karnım acıktı, ne satın alabilirim?” sorusuyla karşılaşan şirket özel mönüler hazırladı. Organik, enerji içeren veya etli mönüleri büyük ilgi gördü. Satışlar havayolunu da memnun etti.

Havayolları, kahveyi markasıyla satıyor. İyi bir zincirin hazırladığı sandviç veya tatlılar yolcudan daha fazla ilgi görüyor. Bu konsept, ikram şirketleri tarafından da yakından takip ediliyor. Alman ikram devi LSG Sky Chefs, Frankfurt’taki ana merkezinde kabinde satışı yapılacak ürünler için özel bir ünite kurdu.

HER ŞEY PARA MI

Birçok düşük maliyetli şirket ikramda satışa geçse de bazı havayolları kaliteli ve ücretsiz yiyecek-içecekle pazarda farklılaşmayı hedefliyor. Örneğin Lufthansa, British Airways gibi büyük havayolu şirketlerinde ikram ücretsiz. THY, Do&Co ile ortaklıktan sonra ikram kalitesini yukarı çekerek yolcu tercihinde önemli bir avantaj yakaladı. Bütün zamanlara ve diğer havayolu şirketlerine oranlandığında THY en mükemmel ikramı yapıyor. İç hatlarda sefer yapan Atlasjet ve Sky Havayolları ücretsiz ikramı sürdürüyor.

DOĞU ETLİ, BATI PEYNİRLİ SANDVİÇ YİYOR

İç hat uçuşlarında yiyecek-içecek satan ilk havayolu olduklarını söyleyen Pegasus Destek Hizmet Direktörü Ferit Hoşgör, “Şu an misafirlerimizin yüzde 27’si uçakta ikram satın alıyor. Ürünleri sürekli geliştirerek bu pazarı daha da büyütmeyi hedefliyoruz” diyor:

Satışların yüzde 10’unu ’pre-order’ yani uçuştan en geç 48 saat önce internetten verilen siparişler oluşturuyor.
Sevgilisine sürpriz yapmak isteyenler, kalp şeklinde pasta, şampanya siparişi verebiliyor.
Sıcak yemeklerde etliler en fazla tercih edilen yemeklerin başında geliyor.
Sandviçte doğuya yapılan uçuşlarda et ürünlü (tavuklu-salamlı), batı uçuşlarında ise peynirliler tercih ediliyor.
Yemek veya sandviç satışları kahvaltı ve yemek saatleri içindeki uçuşlarda artıyor.
Öğün saatleri dışındaki ara seferlerde sıcak içecekler daha fazla satıyor.
Havayolunun sunduğu diyet ürünler, yolcudan beklenen ilgiyi görmedi.
Pegasus, taleplerin ve satışın daha iyi takip edilmesi için önümüzdeki aydan itibaren barkodlu sisteme geçiyor. 400 bin Euro’luk yatırımla pos cihazı hem yazarkasa fişi verecek hem de tahsilatı anında kredi kartından yapacak.

SUNEXPRESS 8 HAZİRAN’DA BAŞLIYOR

SunExpress Havayolları, 8 Haziran’da dış hat uçuşlarında 12 Euro’ya business class standartlarında sıcak yemek satışına başlıyor. Halen dış hat uçuşlarında ücretsiz sandviç gibi basit atıştırmalıklar sunan havayolu, ‘SunLight Bistro Deluxe’ olarak adlandırılan hizmette siparişleri uçuştan 72 saat önceye kadar internet üzerinden alacak. Mönüde kekikli ev köftesi, ızgara tavuk, peynirli ravioli, şef salatası ve sıcak kahvaltı var. Yemekler porselen tabaklarda, kumaş masa örtüleriyle sunulacak. SunExpress, iç hatlarda üç yıldır ikram satışı yapıyor.

ONUR’UN ZEYTİNLİ AÇMASI REKOR KIRDI

Onur Havayolları, yaklaşık iki yıldır iç hatlarda ücretli ikram veriyor. Mart ayında LSG Sky Chefs’e geçen havayolu, iç hat ikramında konsept değişikliğine gitti. Isıtılmış sunulan ve 5 liraya satılan zeytinli açmayla çay veya kahveden oluşan mönü, yolculardan büyük ilgi gördü. Satışlar dört kat arttı. Basitliği öne çıkartan havayolu, içecek-yiyecek kombinasyonları yapıyor.
/images/100/0x0/55ea8c4bf018fbb8f88729e7
10 BİN METREDE RESTORAN AÇTIK

Havayolu ikram konseptinin değiştiğine dikkat çeken LSG Sky Chefs Türkiye Genel Müdürü Atilla Ergenç, yaptıkları işi 10 bin metrede uçaktan yer kiralayıp restoran işletmeye benzetiyor: “Artık yolcu, satın aldığı üründen zevk almak, güvendiği bir markayı uçakta görmek istiyor. İkram şirketi olarak havayoluyla ortağız. Tüm ürünler günlük hazırlanıyor. Yolcu giderek bu konsepte alışıyor. İlk başta yüksek iade oranları bugün çok düştü. Tercihler doğrultusunda pazar giderek genişleyecek ve çeşitlenecek.”

HANGİ HAVAYOLU KAÇA SATIYOR

PEGASUS: Beyaz peynirli sebzeli dürüm 10, salamlı-peynirli veya tavuklu sandviç 8, kahve 7, çay 5, 33 cl’lik soğuk içecekler 7, bira 10, şarap 12, viski 15, çikolatalar 3-5 lira. Meyveli kahvaltı 16.40, klasik kahvaltı 18.74, ızgara dana file 23.17, kalpli pasta ve şampanya 82.01, somon salatası 16.40, mozarella ve domates salatası 14.06, sezar salatası 15.23 lira.

ONUR AIR: Çorba-kraker 3, sıcak içecek-kek 5, soğuk içecek-üçgen sandviç 7, bira-cips 8, viski-tuzlu fıstık 15, çikolata, kek ve sütlü mısırlı çocuk mönüsü 5, su 2, soğuk meşrubatlar 4, şarap 10, ithal votka veya cinin kadehi 13 lira.

SUNEXPRESS: Sıcak açma 4, muffin 4, çorba 5, peynirli veya hindili sandviç 10, çubuk makarna 10, çikolata 3, su 2, soğuk meşrubat 5, bira 8, şarap 10, ithal votka veya viski 15 lira.

EASYJET: Sandviç 5, muffin 2.5, kahve veya çay 3, soğuk meşrubat 2, bira 4, votka veya viski 5 Euro.

SPANAIR: Kruasan ve kahve 3.2, kulüp sandviç ve soğuk meşrubat 7, sıcak yemek 9, su 2, viski, votka, rom 2.5, bira 3.5, şarap 4 Euro.

FLYDUBAI: Pizza 5, sandviç 3.5, su 1.5, bira 5, viski 7-15, şarap 10 dolar.

Not: Pegasus, Onur Air ve SunExpress, bu ikramları iç hatlarda veriyor. Easyjet, Spanair, Flydubai ise bu ikramlarını Türkiye’ye yaptığı seferlerde sunuyor.
Yazarın Tüm Yazıları