Atatürk Havalimanı Dış Hatlar Terminali«ni başarıyla işleten Tepe Akfen Venture (TAV), kazandığı Kahire Havalimanı ihalesi ile bir dünya markası haline geldi. Uluslararası arenada inşaatçı ve işletmeci olarak dünya devleri arasına giren TAV, yeni projelerle büyüyor.
Kahire Havalimanı Yeni Dış ve İç Hatlar Terminali ihalesinde dünya devlerini Mısırlı ortağıyla geride bırakan TAV, projenin geliştirilmesi için görüşmelerini sürdürüyor. Projesi 1990«ların başında hazırlanan terminale, Mısırlı havacılık otoritesi üç A380 körüğü eklemek istiyor. Gelecekteki yolcu artışını karşılamak üzere 555 yolcu kapasiteli A380’in terminale yanaşabilmesi için körük ve bagaj bölümlerinde bazı değişikliklere gidilecek. Çalışmalar tamamlandıktan temel mayıs ayında atılacak.
Kahire«ye nefes aldıracak projede, Mısır’a gelen yolcunun yarısına ev sahipliği yapacak terminalin inşaatı 30 ayda tamamlanacak. Havalimanında hizmet kalitesinin artırılması için Mısır hükümeti, terminallerin işletmesini yabancı şirketlere devrediyor. Kahire’nin işletmesi Antalya’da Bayındır Grubu ile ortak olan Alman Fraport, diğer havalimanları da Fransız Aeroports de Paris şirketine verildi. Yıllık kapasitesi 14 milyon yolcu olan yeni terminal, toplam 170 bin metrekare kapalı alana sahip olacak. 23 yolcu köprüsü, 58 asansör, 48 yürüyen merdiven ve 46 yürüyen banda sahip terminalin yanı sıra TAV, 550 bin metrekare apron inşaatı yapacak.
Fransız Aeroport de Paris, Vinci, Alman Hochtief, Fraport, Kanadalı SNC Lavalin gibi hem inşaatçı, hem de işletmeci devlerin arasına girdiklerini söyleyen TAV Murahhas Azası Sani Şener, Kiev’de ön anlaşma, Tunus, Hindistan«da Yeni Delhi ve Bombay Havalimanları için de yeterlilik alarak kısa listeye kaldıklarını açıkladı. Libya«da ise TAV Tripoli ve Bingazi için görüşmelerini sürdürüyor.
İstanbul«un bir okul olduğuna dikkat çeken Şener, «Burada 2 bin 200 personelimiz var. Öğrendiklerimizi, oluşturduğumuz sinerjiyi, yerli ortaklarımızla dünyanın farklı yerlerine yayıyoruz. Gittiğimiz yerlerde konularının en iyisi, çok farklı milletlerden insanlarla çalışıyoruz« diyor. TAV’ın uluslararası projelerinde aralarında Almandan Hintliye 40’a yakın ulustan çalışan görev yapıyor.
İŞTE DEV PROJELER
DUBAİ Emirates Havayolları«nın iki katlı A380 uçaklarının bakım hangarı çatı inşaat ihalesini alan TAV, çalışmalarını sürdürüyor. İlk hangarın 450 ton ağırlığındaki ana kirişinin kaldırma işlemini tamamlayan konsorsiyum, inşaatı hazirana yetiştirmeyi hedefliyor.
TAHRAN İran«da Tahran«ın yeni havalimanı İmam Humeyni için TAV, parlamentodan çıkacak sonucu bekliyor. 2 hafta içinde toplanacak parlamento, kararını açıklayacak. Projenin onaylanması durumunda TAV, havalimanı işletmesinin yanı sıra yeni bir terminal inşa edecek.
KİEV TAV, Ukrayna«da seçimlerin tamamlanmasından sonra Kiev Borispol Havalimanı’nın modernizasyon ve işletmesi için hükümetle masaya oturacak. Yapılan ön anlaşmaya göre TAV, yap-işlet-devret modeli ile 45 bin metrekarelik iç ve dış hatlar terminalini inşa edecek.
ANKARA ESENBOĞA Türkiye«de ilk defa iç ve dış hatlar birlikte verilen havalimanı için çalışmalar hızla sürüyor. Başbakan Erdoğan«ın yapım süresini 24 aya indirdiği inşaatın tamamlanmasıyla Ankara, modern bir uluslararası kapıya sahip olacak.
ÖZELLEŞTİRME SÜRECEK
Türkiye«de hızla gelişen yap-işlet-devret ve özelleştirme çalışmaları havalimanı konusunda yüksek başarıya ulaştı. İlk örnek Antalya Havalimanı Dış Hatlar Terminali«ydi. Bunu İstanbul Atatürk Havalimanı izledi. Halen ihaleleri tamamlanan Antalya İkinci Dış Hatlar, Dalaman ve İzmir Adnan Menderes«te çalışmalar sürüyor. Hükümet kanadının ve Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım’ın bu konuda kararlılığını sürdürmesi, Devlet Hava Meydanları İşletmesi’nin (DHMİ) havalimanı işletmeciliğini özel sektöre devretme çalışmaları, sektöre olan ilgiyi artırıyor.
Gözler, Türkiye’nin en büyük kapısı olan Atatürk Havalimanı’nda TAV«ın 1 Temmuz 2005«te bitecek sözleşmesinde. Halen DHMİ«nin teknik ekibi, devir-teslim işlemleri için çalışmalarını sürdürüyor. Yerli-yabancı birçok grubun iddialı hazırlandığı ihale oldukça çetin geçeceğinin sinyallerini şimdiden veriyor. İhaleyi hangi grup alırsa alsın, çalışmaların sözleşmenin bitiş tarihinden çok önce sonuçlandırılması gerekiyor. Sürecin aksaması durumunda İstanbul’un tam yaz trafiğinin maksimuma ulaştığı anda yaşayacağı zorluklar turizme ciddi darbe vuracak.
Yılbaşı fırsatları
Türk Hava Yolları yılbaşı promosyonunda 28-31 Aralık çıkışlı, 1-10 Ocak dönüşlü İstanbul«dan Amerika ve Uzakdoğu«ya 335, Avrupa, Ortadoğu ve Afrika«ya 135, Bakü ve Tiflis dahil Bağımsız Devletler Topluluğu ülkelerine 235 dolardan başlayan fiyatlarla uçuyor. Ekonomi sınıfı, gidiş-dönüş biletlere vergiler dahil değil.
Atlasjet, 14 Ocak tarihine kadar Adana, Antalya, İzmir ve Trabzon’a 69, Van’a 99, Kıbrıs’a da vergiler dahil tek yön 100 YTL’den uçuyor.
Antalya merkezli SunExpress’in, tüm uçuşları için satış ve rezervasyon işlemleri www.sunexpress.com.tr web sitesi üzerinden yapılabilir.
Air France«dan Avrupa hatlarında son çıkış 10 Ocak olmak üzere ekonomi sınıfı, gidiş-dönüş, vergiler hariç Avrupa noktaları 188 dolardan başlıyor. Amerika hattında ise New York, Chicago, Boston 400, Atlanta 418, Houston 448, San Francisco 600, Los Angeles ise 628 dolardan başlıyor.
Alitalia, ekonomi sınıfı, gidiş-dönüş, vergiler hariç 28-31 Aralık çıkışlı, 10 Ocak dönüşlü İstanbul«dan Milano ve Roma«ya 134, son yolculuk 28 Şubat olmak üzere Boston, New York, Chicago 400, Osaka 628, Tokyo 648, Lagos 730, Accra 800, Tripoli«ye de 389 dolardan başlıyor.
Emirates, 2 Ocak«tan itibaren uçuş noktalarına Şeyseller«i katıyor. Haftada üç gün gerçekleştirilecek seferler için 31 Mart«a kadar business bilet alanlara Emirates Dubai«de ücretsiz Traders Hotel«de 2 gece club oda, ekonomi yolcularına da 2 gece standart oda/kahvaltı veriyor.
Katar Havayolları, sadece 31 Aralık«taki uçuşunda geçerli İstanbul çıkışlı Doha ve Dubai«ye gidiş-dönüş 199 dolardan başlayan fiyatlarla uçuyor. 21 gün içinde dönüş şartı bulunan biletler ekonomi sınıfı ve vergiler dahil değil.
Fizyolojik Eğitim Merkezi modernize ediliyor
Eskişehir Hava Hastanesi Hava Sağlık Muayene ve Fizyolojik Eğitim Merkezi, modernize ediliyor. Türk Silahlı Kuvvetleri’ne mensup uçuş ekiplerinin yanı sıra bölge ülkelerinden Ürdün, Birleşik Arap Emirlikleri, İsrail, Pakistan, Bangladeş Hava Kuvvetleri’ne de hizmet veren merkezdeki kabiliyetlerin artırılması hedefleniyor. Halen alçak ve yüksek basınç çemberi, fırlatma sandalyesi, gyro-lab (vertigo cihazı), g-lab (insan santrifüjü), gece görüş eğitim laboratuvarı gibi simülatörlere sahip merkezde uçuş ekipleri yıllık normal sağlık muayenelerinin yanı sıra beş yılda bir fizyolojik eğitime alınıyor. Uçuş ekiplerine havada yaşayabilecekleri basınç düşmesi, vertigo, yerçekimine karşı gelme gibi durumların eğitimini veren merkez, ayrıca sivil hastalarına da şifa dağıtıyor. Vurgun, solunum yollarından zehirlenme, kangren, şeker hastalarının kapanmayan yaraları, «yüksek basınç çemberi«nde tedavi ediliyor. 1999 Marmara depreminde onlarca yaralıyı hayata döndüren merkez 24 saat görev yapıyor. Tolga ÖZBEK
Gökyüzünden bir yıldız kaydı
Dünyanın ilk kadın askeri pilotu ve Atatürk’ün manevi kızı Sabiha Gökçen«in öğrencisi Emekli Pilot Nezihe Viranyalı 79 yaşında hayata gözlerini yumdu.
Uzun yıllar Türk Hava Kurumu«nda (THK) görev yapan Viranyalı, 1925 yılında Bulgaristan«ın Vidin şehrinde doğdu. Havacılık tutkusu nedeniyle pilot olmak üzere Türkiye’ye geldi.
THK’da eğitim almaya başladı. Paraşütçülükle başladığı havacılık eğitimini planör ve motorlu uçakta devam ettirdi. Amerika’da Tenesse Üniversitesi’nde burslu öğremin gördü.
THK’da öğretmen pilot olarak yüzlerce öğrenci yetiştirdi. Almanya, Hollanda ve Irak’ta havacılık gösterilerine akrobasi uçuşları ve paraşüt atlayışlarıyla katıldı.
ÇAĞDAŞ TÜRK KADINI
Daima Atatürk’ün çizdiği çağdaş Türk kadını yolunda ilerledi. Ankara’da 1940’lı yıllarda ilk özel otomobili olan kadınlardan biriydi. Buz pateni yapar, akordeon çalardı. Almanca, İngilizce, Bulgarca ve Rusça biliyordu.
Otuz yıllık uçuculuk yaşamını tamamladığında 2800 saat motorlu uçuş, 180 saat planör uçuşunun yanı sıra 100«den fazla paraşüt atlayışı gerçekleştirmişti. Dünya Gazetesi tarafından bu yıl ‘Türk Kadını Onur Ödülü’ alan Viranyalı kendi kaleminden uçuşu şöyle anlatıyordu:
«Eğer iyi bir iniş yapmışsanız, sizin o günkü neşenize bir dahaki günlerde rastlamak mümkün değildir. Tayyarenizi park yerine getirip motorunu durdurduktan sonra inerken duyduğunuz hisler, Fatih’in kale kapısından içeri girerken duyduğu hislerden hiç aşağı değildir. Çünkü biraz evvel siz de gökleri fethederek fatih olmuşsunuzdur.«
Sıra geniş gövdede
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın kullanımı için Türk Hava Yolları portföyüne alınan ikinci el Airbus A319 Corporative Jet’ten (Kurumsal Jet) sonra gözler geniş gövdeli uçağa çevrildi. Teknik koordinasyon ve işletimden sorumlu THY’nin önünde iki seçenek bulunuyor. Bunlardan birincisi THY’nin kendi malı olan 5 A310-300«den birinin VIP modeline çevrilmesi. Uçağın kabini, THY Teknik tarafından VIP modeline çevrilmesi planlanıyor. Uçağın koltuk kapasitesi 150’ye indirilecek. Tamamen elden geçirilecek uçağın kabininde başbakan için özel bir bölüm de yer alacak. İkinci yaklaşım ise Airbus’tan çift motorlu A330 serisi uçak alımı. Bu seçeneğin daha pahalı olacağına dikkat çekilirken, çalışmaların ocak ayında sonuçlandırılmasını bekliyor. Başbakanlık ve THY, alınacak iki yolcu uçağının altına iki uzun menzilli iş jeti bakıyor.
TALPA AB’ye girdi
Türkiye Havayolu Pilotları Derneği TALPA, pilotların Avrupa Birliği olarak adlandırdığı ECA«ya (Avrupa Kokpit Birliği) tam üye oldu. Dernek Başkanı Kaptan Pilot Tuna Gürel, Türkiye’den önce Avrupa Birliği’ne üye olduklarını söyleyerek ECA’da Türkiye«nin sesini daha yüksek duyuracaklarını açıkladı. 2006’da Uluslararası Pilotlar Birliği«nin (IFALPA) Genel Kurulu’nu İstanbul’da düzenlemek üzere çalışmalar yapan TALPA, 2 bine yakın delegeyi ağırlayacak. World Focus 1 yaşında
Anı Tur portföyündeki World Focus Havayolları birinci yaşını kutladı. Halen filosunda THY’de kiralık iki Airbus A310 bulunan havayolu, bu uçakları satın almak üzere görüşmelerini sürdürüyor. 2005 yaz sezonuna hızlı girmek istediklerini söyleyen Genel Müdür Kaptan Pilot Aydın Kızıltan, filoyu 5 uçağa çıkartmayı hedeflediklerini açıkladı.
Forgeard’ın koltuğu kimin olacak
Avrupalı havacılık devi EADS’da 2005’te görev sürelerini dolduracak CEO’larının yerini almak için savaş hızlandı. Fransız tarafında CEO’luk görevini yapan Philippe Camus’un yerini Airbus’ın başarılı patronu Noel Forgeard alacak. Forgeard yerine ise yüksek ihtimalle EADS’ın helikopter imalatçısı Eurocopter’in CEO’su Fabrice Bregier’in getirilmesi bekleniyor. Eurocopter’i hızla büyüten ve pazar payında liderliğe oturtan Breiger’in rakipleri ise geçmişte bölgesel yolcu uçağı ATR’nin başında bulunan Patrick Gavin ile A380 Projesi’nin başkanı Charles Champion.